کمبود کدام ویتامین باعث سیاهی دور چشم می‌شود؟

آیا هر وقت به آینه نگاه می‌کنید با سیاهی اطراف چشم‌هایتان مواجه می‌شوید؟ در این زمان شاید بلافاصله به کم‌خوابی یا استرس فکر کنید، اما آیا با نقش تغذیه در بروز این مشکل آشنا هستید؟ آیا تابه‌حال این سوال به ذهن‌تان رسیده است که کمبود کدام ویتامین باعث سیاهی دور چشم می‌شود؟

بسیاری از ما به‌دلیل زندگی پرمشغله از اهمیت تغذیه‌ی سالم و دریافت ویتامین‌های ضروری غافل می‌شویم. اما این بی‌توجهی می‌تواند به ظاهر ما آسیب بزند و حتی گاهی‌اوقات سال‌ها به سن‌مان اضافه ‌کند.در این مقاله از دیجی‌کالا مگ به بررسی دلایل سیاهی دور چشم می‌پردازیم و ارتباط آن را با کمبود مواد مغذی مختلف بررسی می‌کنیم. اگر می‌خواهید از این چالش رهایی یابید و درخشندگی را دوباره به چشم‌هایتان برگردانید، این مطلب را تا انتها بخوانید.

سیاهی دور چشم در چه کسانی بیشتر دیده می‌شود؟

تیرگی دور چشم بسته به رنگ طبیعی پوست ممکن است به‌صورت سایه‌های آبی، بنفش، قهوه‌ای یا سیاه ظاهر شود. این مشکل افراد مختلف را با هر سن، نژاد و جنسیتی تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود آن‌ها خسته یا مسن‌تر از آنچه که واقعا هستند، به نظر برسند.

همه‌ی انواع پوست ممکن است سطوح مختلفی از تیرگی را نشان دهند. با این حال، حلقه‌‌ی سیاه زیر چشم در گروه‌های خاصی از مرم شایع‌تر است. این گروه‌ها عبارتند از:

• سالمندان
• افرادی که سابقه‌ی خانوادگی سیاهی زیر چشم را دارند
• کسانی که رنگ پوست‌شان تیره‌تر است

۱۶۲,۵۰۰

۷۱,۷۹۰

تومان

دلایل سیاهی دور چشم

سیاهی دور چشم دلایل زیادی دارد، اما معمولا نشانه‌ی بیماری نیست. سالمندی یکی از شایع‌ترین دلایل بروز این مشکل است. چون پوست زیر چشم با بالا رفتن سن شروع به شل شدن می‌کند و نازک‌تر می‌شود. بنابراین عروق خونی زیر پوست بیشتر به چشم می‌آیند که این موضوع می‌تواند نواحی اطراف چشم را تیره‌تر کند. همچنین ممکن است نواحی فرورفته‌ای به‌نام شیار اشکی ایجاد شود. شیار اشکی باعث ایجاد سایه‌هایی می‌شود که ظاهر پف‌کرده چشم‌ها‌ را افزایش می‌دهند.

سایر دلایل سیاهی دور چشم شامل موارد زیر است:

• ژنتیک: تحقیقات نشان داده‌اند که سیاهی دور چشم در بعضی از خانواده‌ها شایع‌تر است.
• درماتیت: عروقی خونی زیر چشم در افراد مبتلا به اگزما و درماتیت تماسی گشاد می‌شوند و بیشتر به چشم می‌آیند.
• مالش چشم‌ها: مالش و خاراندن چشم‌ها می‌تواند به تورم زیر چشم و پاره شدن عروق خونی منجر می‌شود.
• کمبود خواب: کم‌خوابی باعث می‌شود پوست زیر چشم رنگ‌پریده به نظر برسد. درنتیجه، به‌راحتی می‌توانید عروق خونی را در این ناحیه ببینید.
• هایپرپیگمانتاسیون: تماس بیش از حد با نور خورشید می‌تواند تولید ملانین را در بدن تحریک کند. ملانین ماده‌ای است که به پوست شما رنگ می‌دهد.
• کم‌آبی: اگر به اندازه‌ی کافی آب ننوشید، پوست زیر چشم کدر به نظر می‌رسد.
• عوامل مرتبط با سبک زندگی: استرس، مصرف الکل و سیگار کشیدن باعث تیره شدن پوست اطراف چشم می‌شود.

علت سیاهی دور چشم کودکان چیست؟

دلایل سیاهی دور چشم در نوزادان و کودکان شباهت زیادی به بزرگسالان دارد. پوست زیر چشم کودکان نازک و حساس است، بنابراین عروق خونی بیشتر به چشم می‌آیند. سیاهی دور چشم کودکان ممکن است به‌دلیل ژنتیک، مالیدن چشم‌ها یا خستگی باشد. علاوه بر این، احتمال دارد از یک بیماری خفیف مثل سرماخوردگی، آنفولانزا یا عفونت گوش ناشی شود. اگر نگران تغییر رنگ پوست اطراف چشم فرزندتان هستید، با متخصص اطفال صحبت کنید.

سیاهی زیر چشم ناشی از کمبود کدام ویتامین است؟

تغذیه‌ی ناسالم و کمبود مواد مغذی ضروری روی سلامت پوست تاثیر منفی دارد و باعث تیرگی نواحی اطراف چشم می‌شود. مواد مغذی مهمی که ممکن است کمبود آن‌ها در بروز این مشکل نقش داشته باشد عبارتند از:

۱. ویتامین B12

در پاسخ به این سوال که کمبود کدام ویتامین باعث سیاهی دور چشم می‌شود، ویتامین B12 اولین موردی است که می‌توان به آن اشاره کرد. چون تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود آن با افزایش رنگدانه‌های پوست مرتبط است.

بین ویتامین B12 و تولید گلبول‌های قرمز خون ارتباط قوی وجود دارد. پایین بودن سطح این ویتامین در بدن باعث کاهش گلبول‌های قرمز خون می‌شود و احتمال ابتلا به کم‌خونی را افزایش می‌دهد. کم‌خونی با کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن از جمله پوست همراه است. کمبود اکسیژن ممکن است باعث رنگ‌پریدگی و نازک شدن پوست به‌ویژه در ناحیه‌ی حساس زیر چشم شود. درنتیجه، عروق خونی بیشتر نمایان می‌شوند و پوست زیر چشم تیره به نظر می‌رسد.

علاوه بر این، شواهد نشان می‌دهد که کمبود ویتامین B12 می‌تواند الگوی خواب را مختل کند که این موضوع ممکن است به کدر شدن پوست و تیرگی زیر چشم منجر شود. ویتامین B12 در غذاهای حیوانی مثل گوشت گاو، ماهی، لبنیات و تخم‌مرغ یافت می‌شود. همچنین به‌شکل مکمل غذایی در دسترس است.

۲. ویتامین D

شواهد زیادی در مورد ارتباط کمبود ویتامین D با سیاهی دور چشم وجود ندارد. اما گفته می‌شود که پف و تیرگی زیر چشم در افرادی که دچار کمبود این ویتامین هستند به‌ویژه زنان بالای ۴۰ سال شایع است.

ویتامین D یک ماده‌ی مغذی مهم است که مسئولیت بسیاری از عملکردهای بدن را بر عهده دارد. این ویتامین برای سنتز کلاژن، پروتئینی که به استحکام و حفظ قابلیت ارتجاعی پوست کمک می‌کند، مورد نیاز است. بنابراین پوست زیر چشم ممکن است به‌دلیل کمبود ویتامین D نازک و چروکیده شود که این موضوع باعث نمایان‌تر شدن عروق خونی می‌شود.

از آنجا که ویتامین D به‌کمک نور خورشید در بدن تولید می‌شود، ممکن است به دریافت کافی آن اهمیت ندهید. اما باید بدانید که نور خورشید در بعضی از مناطق جغرافیایی برای تولید این ویتامین کم است. به‌علاوه، به‌دلیل نگرانی در مورد افزایش خطر سرطان پوست نمی‌توانید به‌مدت طولانی در معرض آن قرار بگیرید.

تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از مردم در سراسر جهان از کمبود ویتامین D رنج می‌برند. پزشک می‌تواند این مشکل را با یک آزمایش خون ساده تشخیص دهد و با تجویز مکمل به‌راحتی درمان کند. بیشتر غذاها فاقد ویتامین D کافی هستند. این ویتامین فقط در تعداد کمی از مواد غذایی از جمله ماهی‌های چرب (سالمون و ساردین)، زرده‌ی تخم‌مرغ و لبنیات غنی‌شده یافت می‌شود.

۳. ویتامین K

اگر می‌خواهید بدانید که کمبود کدام ویتامین باعث سیاهی دور چشم می‌شود، باید بگوییم که پایین بودن سطح ویتامین K می‌تواند در بروز این مشکل نقش داشته باشد. این ویتامین برای لخته شدن خون، استحکام استخوان‌ها و حفظ سلامت پوست ضروری است.

سیاهی زیر چشم یکی از نشانه‌های کمبود ویتامین K است. چون برای تولید پروتئینی به‌نام پروترومبین که در لخته شدن خون نقش دارد، به ویتامین K نیاز است. درنتیجه، کمبود این ویتامین می‌تواند عروق خونی زیر چشم را شکننده و مستعد خونریزی کند که این موضوع به سیاهی دور چشم منجر می‌شود.

اسفناج، جعفری، کلم بروکلی، لوبیا سبز، کیوی، آووکادو و مرغ از منابع خوب ویتامین K هستند. استفاده از محصولات موضعی حاوی این ویتامین هم می‌تواند تاثیرات مثبتی بر پوست اطراف چشم داشته باشد و ظاهر آن را بهبود بخشد.

۴. ویتامین C

وجود حلقه‌های تیره در زیر چشم یکی از علائم کمبود ویتامین C است. چون این ویتامین با سنتز پروتئین کلاژن به حفظ سلامت پوست اطراف چشم و انعطاف‌پذیری آن کمک می‌کند. اگر ویتامین C کافی دریافت نکنید، نازک و چروک شدن پوست ممکن است باعث آشکار شدن عروق خونی شود.

میوه‌ها و سبزیجات تازه از بهترین منابع ویتامین C هستند. در صورت لزوم می‌توانید از مکمل‌های آن هم استفاده کنید. همچنین بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که کرم دور چشم حاوی ویتامین C به روشن‌تر شدن پوست کمک می‌کند.

۵. ویتامین E

ویتامین E یک ماده‌ی مغذی مهم است که از سیستم ایمنی، رشد سلولی و دفاع آنتی‌اکسیدانی حمایت می‌کند و رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد. رادیکال‌های آزاد مواد شیمیایی ناپایداری هستند که می‌توانند به سلول‌های بدن از جمله سلول‌های پوست آسیب برسانند.

کمبود ویتامین E نادر است. اما در صورت وقوع می‌توانید از مکمل‌ غذایی برای جبران آن استفاده کنید. این ویتامین در بسیاری از مواد غذایی مثل دانه‌ی ‌آفتابگردان، دانه‌ی کدو حلوایی، مغزیجات و آووکادو هم به‌وفور یافت می‌شود.

۶. آهن

کمبود آهن یکی از دلایل اصلی سیاهی دور چشم است. این وضعیت به این دلیل رخ می‌دهد که آهن برای تولید هموگلوبین که وظیفه‌ی حمل اکسیژن به بافت‌ها را بر عهده دارد، ضروری است. هنگامی که بدن آهن کافی دریافت نمی‌کند، سطح هموگلوبین کاهش می‌یابد و اکسیژن کافی به بافت‌ها نمی‌رسد. این امر باعث کم‌خونی می‌شود که یکی از علائم بارز آن سیاهی دور چشم است.

در افرادی که دچار کمبود آهن هستند، پوست به‌ویژه در نواحی حساس مانند اطراف چشم‌ها نازک‌تر می‌شود و عروق خونی بیشتر به چشم می‌آیند. این موضوع باعث می‌شود ناحیه‌ی زیر چشم تیره به نظر برسد. کم‌خونی فقر آهن ممکن است علائم دیگری هم داشته باشد که عبارتند از: سرگیجه، خستگی، تنگی نفس، رنگ‌پریدگی و سرد بودن دست‌ها و پاها.

رژیم غذایی نامتعادل، خونریزی داخلی یا شرایطی مانند بیماری سلیاک که جذب مواد مغذی را مختل می‌کند همگی می‌توانند به کمبود آهن و درنتیجه سیاهی دور چشم منجر شوند. تشخیص کمبود آهن از طریق آزمایش خون انجام می‌شود و این آزمایش شامل بررسی سطح هموگلوبین، فریتین و سایر اجزای خون است.

برای رفع تیرگی دور چشم ناشی از کمبود آهن باید از مکمل استفاده کنید و مصرف غذاهای غنی از این ماده‌ی معدنی مهم مثل گوشت قرمز، ماهی، مرغ و حبوبات را افزایش دهید. اگر می‌خواهید مکمل بخورید، از پزشک یا متخصص تغذیه بپرسید که کدام محصول برای شما مناسب است و تا چه زمانی باید از آن استفاده کنید. به یاد داشته باشید که با رفع کمبود آهن نه‌تنها با سیاهی دور چشم مبارزه می‌کنید، بلکه وضعیت سلامتی خود را هم بهبود می‌بخشید.

چگونه می‌توان از سیاهی دور چشم جلوگیری کرد؟

اکنون که متوجه شدید کمبود کدام ویتامین باعث سیاهی دور چشم می‌شود، باید با راه‌های پیشگیری از این عارضه هم آشنا شوید. شما همیشه نمی‌توانید از تیره شدن پوست اطراف چشم‌هایتان جلوگیری کنید. اما رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند که احتمال بروز این مشکل را کاهش دهید یا جلوی بدتر شدن آن را بگیرید:

• کرم دور چشم بزنید. بعضی از محصولات حاوی ترکیباتی هستند که به روشن‌تر شدن پوست دور چشم کمک می‌کنند. برای آشنایی با بهترین کرم دور چشم می‌توانید با متخصص پوست و مو مشورت کنید.
• از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید. فراموش نکنید که کرم ضدآفتاب را روی صورت خود به‌خصوص دور چشم‌هایتان بمالید و عینک آفتابی بزنید.
• برنامه‌ی خواب خود را تنظیم کنید. به‌موقع بخوابید و در طول شب حداقل هفت ساعت استراحت کنید.
• استرس‌تان را کاهش دهید. راه‌های سالمی برای مدیریت استرس پیدا کنید. یوگا، مدیتیشن و گوش دادن به موسیقی را امتحان کنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های الکلی بپرهیزید. الکل باعث کاهش گردش خون می‌شود و تیرگی زیر چشم را تشدید می‌کند.
• سیگار نکشید. سیگار روند پیری پوست را تسریع می‌کند.

کلام پایانی

اگر درگیر مشکلات روزمره‌ی خود باشید و پیروی از رژیم غذایی متعادل و متنوع را فراموش کنید، دیر یا زود با مشکلات زیادی مواجه می‌شوید که بسیاری از آن‌ها می‌توانند روی ظاهر شما تاثیر بگذارند. برای حفظ سلامت پوست‌تان غذاهای سالم بخورید و اگر فکر می‌کنید به کمبود مواد مغذی ضروری مبتلا هستید، از پزشک بخواهید که برایتان آزمایش خون بنویسد.

منابع: my.clevelandclinic, healthline, shensclinic