در پی حمله برقآسای نیروهای آذربایجان به ناحیه قرهباغ کوهستانی در ماه گذشته و کنترل بر آن، اختلافات میان باکو و ایروان تشدید شده است.
مقامات ایرانی میگویند دومین نشست گروه «۳+۳» با محوریت بحران قرهباغ کوهستانی و تحولات قفقاز روز دوشنبه ۲۳ اکتبر (۱ آبان) با حضور وزرای خارجه کشورهای آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، روسیه، ترکیه و ایران در تهران برگزار خواهد شد.
در همین حال ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، اعلام کرده است که سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه این کشور در این نشست با همتایان خود شرکت خواهد کرد.
گفته شده است که یکی از محورهای این مذاکرات، گفتگوهای صلح میان آذربایجان و ارمنستان خواهد بود. پیشتر نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، اعلام کرده بود که با برگزاری نشستی در قالب «۳+۳» بر مبنای پیشنهاد الهام علیاف رئیسجمهوری آذربایجان موافقت کرده است.
نخستین نشست «۳+۳» سال گذشته در سطح معاونین وزرای خارجه و بدون حضور گرجستان در مسکو برگزار شده بود.
در طول سه دهه گذشته کشورهای همسایه آذربایجان و ارمنستان ابتکارهای مختلفی را برای حل مسئله قفقاز پیشنهاد دادهاند که از جمله آنها میتوان به «ابتکار صلحآمیز قفقاز»، «پیمان ثبات برای قفقاز»، «پلتفرم ثبات و همکاری قفقاز» و «قفقاز متحد» اشاره کرد. هر چند هیچکدام از آنها در نهایت نتوانستند در حل پایهای مسئله مورد مناقشه به موفقیت دست یابند.
پس از جنگ دوم قرهباغ، آنکارا قالب جدیدی به نام «پلتفرم همکاری منطقهای شش کشور» را پیشنهاد کرد که شامل ترکیه، روسیه، آذربایجان، ایران، گرجستان و ارمنستان میشد. تقریباً در همان زمان، تهران مدل مشابه «۳ + ۳» (یعنی سه کشور قفقاز شامل ارمنستان، گرجستان و آذربایجان به اضافه روسیه، ترکیه و ایران) را معرفی کرد.
آذربایجان و ارمنستان از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی درگیر مناقشه بر سر قرهباغ بودهاند و یک بار در دهه ۱۹۹۰ و همچنین یک بار در سال ۲۰۲۰ بر سر این سرزمین وارد جنگ شدند.
منطقه قرهباغ کوهستانی، که ساکنان آن را عمدتاً ارامنه تشکیل میدهند، از زمان سقوط امپراتوری روسیه بخشی از آذربایجان محسوب میشد. زمانی که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ فروپاشید، این منطقه با حمایت ضمنی ارمنستان استقلال خود را به صورت یکجانبه اعلام کرد.
در پی حمله برقآسای نیروهای آذربایجان به این ناحیه در ماه گذشته، کنترل قرهباغ کوهستانی به دست این کشور افتاد و ارامنه جداییطلب از این بخش بیرون رانده شدند.
«جمهوری قرهباغ کوهستانی» که توسط جداییطلبان اداره میشد در پی این حمله اعلام کرد خود را از اول ژانویه ۲۰۲۴ منحل میکند. این در حالی است که بیش از ۱۰۰ هزار نفر از ساکنان محلی این منطقه مجبور شدهاند محل زندگی خود را ترک کنند و به ارمنستان بروند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
ارمنستان ماه گذشته از دیوان بینالمللی دادگستری خواسته بود تا باکو را وادار کند نیروهای خود را از قرهباغ خارج کرده و به ارامنه آواره اجازه دهد در سلامت به این منطقه بازگردند.
باکو و ایروان هر کدام دیگری را به نقض یک معاهده سازمان ملل متحد یعنی «کنوانسیون بینالمللی محو همه اشکال تبعیض نژادی» (ICERD) متهم میکنند.
source