جوش ها و آکنه ها یکی از مشکلات رایج پوستی هستند که بسیاری از ما خصوصا در سنین نوجوانی و جوانی تجربه کرده ایم. این جوش ها به دلایل مختلفی ایجاد می شوند و در کنار ظاهر ناخوشایندی که دارند، مشکلات دیگری مانند اسکار و لک و … نیز از خود بر جای می گذارند. جوش ها انواع مختلفی نیز دارند که نحوه برخورد و درمان با آن ها کاملا متفاوت است. در این مقاله هدف ما آشنایی بیشتر شما با انواع جوش ها، دلایل ایجاد آن ها و نحوه درمانشان می باشد. پس برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه، در ادامه با ما همراه باشید.
دلایل ایجاد جوش ها
جوش ها در قسمت های مختلفی از صورت و بدن رخ می دهند. بسیاری از جوش ها خصوصا در نوجوانان به دلایل بلوغ و تغییرات هورمونی اتفاق می افتند. اما اغلب جوش ها به دلیل ترشح چربی و سبوم بسیار زیاد پوست، بسته شدن منافذ پوستی، بسته شدن فولیکول های مو، عدم شستشو و رعایت بهداشت پوست، تجمع سلول های مرده پوست، آلودگی های محیطی، استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی نامرغوب یا نامناسب، رژیم غذایی جرب و ناسالم، سبک زندگی نادرست و استفاده از سیگار و قلیان، استرس ها، برخی از بیماری ها و داروهای خاص، عدم تعادل هورمونی، مسائل زنانه و …. ایجاد می شوند. توجه به نوع جوش و محل بروز آن ها می تواند در تشخیص راهکار درمانی مناسب، راهگشا باشد.
آشنایی با انواع جوش های پوستی
جوش ها به طور کلی دارای دو دسته جوش و آکنه هاى التهابی و غیر التهابی می باشند. از میان جوش هاى غیر التهابی می توان به جوش هاى سر سفید و جوش هاى سر سیاه اشاره کرد. این جوش ها درد و تورم کمتری داشته و درمان پذیری آسان تری دارند. در مقابل، جوش های التهابی پوست اطراف خود را دچار التهاب مى کنند. این جوش ها مانند پاپول، پاسچول، ندول و کیست ها، مشکلات بیشتری را ایجاد کرده و درمان دشوارتر و زمان بری دارند که در ادامه به انواع مختلف آن ها می پردازیم.
جوش هاى سر سفید
جوش هاى سر سفید یا اصطلاحا کومدون های بسته، متداول ترین نوع جوش و آکنه می باشند. این جوش ها نقاط و برجستگی هاى کوچک سفید و یا به رنگ گوشت و قرمز هستند که اغلب در اثر آلودگی و چربی زیاد و بسته شدن منافذ پوست ایجاد می شوند. پوست اطراف این جوش ها معمولا کمی خشک و سفت و چروکیده بوده و قرمز به نظر می رسد. همچنین ممکن است در مرکز آن ها مویى گیر کرده باشد. جوش هاى سر سفید در بیشتر مواقع چرکی و ملتهب و دردناک هستند. توصیه می کنیم از دستکاری این جوش ها پرهیز کنید. چرا که دست زدن به آن ها ضمن اینکه سبب پخش شدن آن در نقاط دیگر پوست می شود، بلکه تخلیه این جوش ها، موجب ایجاد لک و نقطه تیره باقی مانده از جوش نیز خواهد شد.
جوش هاى سر سیاه
جوش های سر سیاه یا اصطلاحا کومدون هاى باز، نوعی جوش یا آکنه و نقاط برجسته با سر کوچک و تیره و سیاه می باشند. در واقع می توان گفت که جوش هاى سر سیاه همان جوش هاى سر سفید هستند که سر باز کرده اند. همچنین به دلیل چربی و آلودگی هایی که در آن ها گیر کرده است، مرکز سیاه و تیره ای دارند. این جوش ها معمولا دردناک نبوده و پوست اطراف آن ها طبیعی به نظر می رسد ولی ظاهر ناخوشایندی دارند.
این نوع از جوش ها اغلب به دلیل ترشح بیش از حد چربی، آلودگی ها و سلول های مرده پوست و بسته شدن منافذ پوست و فولیکول های مو ایجاد می شوند. موثرترین راه پیشگیری و درمان جوش های سرسیاه، تمیز نگه داشتن پوست است. دستکاری و تخلیه جوش های سر سیاه با فشار سبب زخم شدن پوست و لک شدن جای آن خواهد شد.
پاپول ها یا جوش های نوک تیز و زیر پوستی
پاپول ها یا جوش های نوک تیز به برجستگی هایی گفته می شود که در زیر سطح پوست ایجاد می شوند. این برجستگی ها اغلب کوچک و جامد و صورتی رنگ بوده و پوست اطراف آن ها معمولا کمی متورم به نظر می رسد. این جوش ها ملتهب و چرکی نبوده و مرکز آن ها مشخص نیست. پاپول ها اغلب به دلیل تجمع چربی و سلول های مرده و مسدود شدن منافذ پوست ایجاد می شوند. همچنین در صورت ایجاد تحریک و التهاب و دردسر توسط جوش هاى سر سیاه یا سر سفید ممکن است نمایان شوند. این نوع از جوش ها حاوی باکتری هایی می باشد که در صورت فشار دادن و تخلیه جوش ها، سبب پخش شدن و تشدید آن ها در نواحی اطراف و ایجاد التهاب پوستی خواهد شد.
پاسچول ها یا جوش های چرکی
پاسچول ها یا جوش های چرکی نوعی از جوش هستند که برجستگی های بزرگتر و بیشترى به رنگ قرمز دارند. مرکز دایره ای این جوش ها کاملا مشخص و چرکی بوده و به رنگ های سفید یا زرد است. این جوش ها از نوع جوش های التهابی بوده و پوست اطراف آن ها نیز ملتهب و به رنگ صورتی یا قرمز می باشد.
پاسچول ها شباهت زیادی به جوش هاى سر سفید دارند ولى دارای ظاهر بزرگ تر و ملتهب تری نسبت به آن ها می باشند. این جوش های چرکی اغلب به دلایل تجمع سلول های ایمنی و باکتریایی، آلودگی های منافذ بسته شده پوست و همچنین تغییرات هورمونی به وجود می آیند. پاسچول ها بیشتر در نواحی صورت، قفسه سینه و کمر بروز می دهند. این نوع از جوش ها باید توسط یک پزشک متخصص درمان شوند. دستکاری خودسرانه آن ها سبب پخش شدن آن ها و ایجاد زخم و لک های تیره بر روی پوست می گردد.
ندول ها
ندول ها یا گره ها به توده های سفتی گفته می شود که ملتهب و دردناک هستند. این آکنه های سخت شبیه پاپول ها بوده ولى ظاهرى بزرگتر دارند و مرکز یا سر آن ها قابل مشاهده نیست. این جوش ها در عمق پوست ایجاد مى شوند و معمولا زمانی اتفاق می افتند که منافذ بسته شده پوست به بافت ها و سلول های عمیق زیر سطح پوست آسیب بزنند. نودول ها یک نوع شدید از جوش و آکنه هستند که ممکن است عارضه های پوستی و زخم و لکه های تیره ای را به وجود آورند.
کیست ها
کیست ها جزو شدیدترین نوع جوش و آکنه می باشند. این جوش ها معمولا توده هایى بسیار بزرگ، نرم، ملتهب و دردناک به رنگ های قرمز و یا سفید هستند. جوش های کیستیک در عمق پوست ایجاد شده و با عفونت و چرک همراه است. کیست ها نسبت به ندول ها، عمق بیشتری در پوست داشته و به دلیل چرکی بودن زیاد، برجستگی های نرم تری دارند. کیست ها همچنین آسیب بیشتری به پوست زده و ممکن است سبب ایجاد عوارض پوستی مانند زخم و اسکار آکنه شوند. دستکاری و تخلیه جوش های کیستیک موجب پخش شدن آلودگی به پوست اطراف آن و تشدید آسیب ها می گردد.
چه راه هایی برای درمان انواع جوش ها و آکنه ها وجود دارد؟
جوش ها با توجه نوع آن ها و التهابی یا غیر التهابی بودنشان، روش های درمانی مختلفی دارند. درمان جوش های غیر التهابی و خفیف نسبت به جوش های التهابی آسان تر است. این جوش ها حتی گاهی با درمان های خانگی و داروهای بدون نسخه نیز بهبود می یابند. اما درمان جوش های التهابی و آکنه هاى مزمن نظیر پاپول، پاسچول، نودول و کیست ها سخت تر می باشد. استفاده از روش های درمانی صحیح و به موقع می تواند خطر ایجاد عوارض پوستی شدید و طولانی مدت مانند لک ها و جای زخم و جوش را کاهش دهد. در ادامه مطلب به بیان روش های مناسبی برای درمان این جوش ها می پردازیم.
روش های درمان جوش های غیر التهابی پوست
جوش های غیر التهابی مانند جوش های سرسفید و سرسیاه معمولا به راحتی و با استفاده از درمان های موضعی بهبود می یابند. یکی از موثرترین راهکارها برای درمان این آکنه ها، استفاده از محصولات حاوی ترکیبات ضد جوش مانند سالیسیلیک اسید، بنزوئیل پراکسید و گوگرد است. سالیسیلیک اسید یک آلفا هیدروکسی اسید موثر می باشد که از بازگشت مجدد جوش های غیرالتهابی نیز جلوگیری می نماید. علاوه بر این موارد، رتینوئیدهای موضعی حاوی ویتامین A مانند رتینول، آداپالن و ترتینوئین نیز ترکیبات موثر و قدرتمندی برای درمان جوش های غیرالتهابی به شمار می روند. این ترکیبات با کاهش چربی اضافه و رفع سلول های مرده پوست و باز کردن منافذ مسدود شده، سبب درمان آکنه ها می شوند. این ترکیبات موثرترین داروهای موضعی برای درمان جوش و آکنه هستند که معمولا طبق تجویز پزشک مصرف می شوند.
یکی دیگر از ترکیبات موثر ضدجوش، روغن درخت چای یا تی تری می باشد. این روغن نیز خواص آنتی باکتریال و ضدعفونی کننده دارد و به درمان جوش های سرسفید کمک می کند. این روغن گیاهی همچنین در ترکیب با ژل آلوئه ورا یک ماسک ضد جوش معجزه آسا را فراهم می سازد. از روغن درخت چای خالص می توانید به عنوان یک درمان موضعی یا نقطه ای بر روی محل جوش استفاده نمایید. بنابراین شما با استفاده از محصولات مراقبت از پوست مانند ژل ها، شوینده ها، کرم های مرطوب کننده، تونرها و … که با این ترکیبات فعال فرموله شده اند، می توانید ضمن درمان و پیشگیری از جوش های غیر التهابی، لک ها و اسکار باقی مانده از این جوش ها را برطرف نمایید.
روش های درمان جوش های التهابی پوست
همان طور که گفته شد، جوش های التهابی وخامت بیشتری نسبت به جوش های غیر التهابی دارند. از این رو مشکلات شدیدتری مانند التهاب، قرمزی، تورم، اسکار، زخم، لک و حفره پوستی ایجاد می کنند. بنابراین روش های درمانی این آکنه ها نیز سخت تر و زمان بر می باشد. برخی از جوش های التهابی خفیف تر را می توان به کمک روش های درمانی خانگی و بدون نسخه درمان نمود. ولی انواع وخیم تر این جوش ها مانند پاپول ها، پاسچول ها، کیست ها و ندول های شدید نیاز به روش های درمانی کلینیکی دارند. راهکارهای درمانی کلینیکی جوش صورت درمان های قدرتمندتری بوده و اثرگزاری بالایی دارند. این روش ها توسط پزشک متخصص و با توجه به نوع و شدت جوش ها انجام می شوند.
روش های درمانی
یکی از مواد موثر برای درمان جوش های التهابی مانند پاپول ها، بنزوئیل پراکسید است. این ماده خواص آنتی باکتریال بالایی دارد و طبق نظر پزشک استفاده می شود. رتینوئیدهای موضعی، آنتی بیوتیک ها و قرص های ضد بارداری نیز جهت درمان جوش های التهابی تجویز می گردند. پاسچول ها نیز روش های درمانی مشابه با پاپول ها دارند. اما به دلیل چرکی بودن و وخامت بیشتر این آکنه ها، از آنتی بیوتیک های ضد باکتری نیز استفاده می شود.
پاپول ها و پاسچول های جزئی و خفیف با تمیز نگه داشتن پوست و شستشوی روزانه دو بار با شوینده های مناسب بهبود می یابند. محصولات حاوى سالیسیلیک اسید برای رفع چرک ها و سلول های مرده پوست و محصولات حاوى بنزوئیل پراکسید برای حذف باکتری ها ایده آل می باشند. همچنین می توانید از یک کمپرس گرم یا پارچه تمیز گرم شده در آن ناحیه برای تخلیه چرک ها استفاده کنید. برای درمان جوش های ندول و کیست ها نیز معمولا از آنتی بیوتیک هایی مانند تتراسایکلین، داکسی سایکلین و آموکسی سیلین، رتینوئیدهای سیستمیک نظیر ایزوترتینوئین، همچنین آمپول های استروئیدی و لایه بردارهاى شیمیایی استفاده می گردد. کیست هاى بزرگ تر نیز توسط متخصص تخلیه می شوند.
پیشگیری از ایجاد جوش ها و آکنه های پوستی
همان طور که در بالا با انواع جوش ها و روش های درمانی آشنا شده اید، برخی از جوش ها در کنار ایجاد ظاهر ناخوشایند، تورم و دردناک بودن، به سختی درمان می شوند. پس بهتر است تا جایی که می توانیم خودمان از ایجاد جوش ها جلوگیری کنیم. به جز مواردی از جوش ها که در اثر عوامل ژنتیکی و هورمونی و بیماری ها و یا مصرف داروهای خاصی ایجاد می شوند، مابقی آکنه ها و جوش ها با چند راهکار ساده قبل پیشگیری هستند. تمیز نگه داشتن پوست یکی از بهترین اقدامات پیشگیرانه است. برای این منظور باید روزی دو بار صبح و شب، صورت خود را بشویید. همچنین از اسکراب و لایه بردارهای فیزیکی ملایم استفاده کنید. لایه برداری هفتگی پوست سلول های مرده را از بین برده و منافذ پوست را پاکسازی می کند.
در صورتی که پوست شما مستعد ایجاد جوش و آکنه می باشد، از محصولات مخصوص نوع پوست خود استفاده کنید. این محصولات اغلب دارای ترکیبات ضد جوش و کنترل کننده چربی هستند. هرگز با صورت نشسته و با آرایش نخوابید. چرا که این کار سبب مسدود شدن منافذ و ایجاد آکنه می شود. زمانی که آرایش دارید، از روش شستشوی دو مرحله ای با آرایش پاک کن و ژل شوینده استفاده کنید. حوله ها و روبالشتی های خود را مرتب بشویید تا آلودگی های آن ها به پوست شما منتقل نشود. از تماس دست های کثیف و گوشی های موبایل آلوده به پوست خود پرهیز نمایید. همچنین سبک زندگی خود را اصلاح کرده و به عادات صحیح و غذاهای سالم روی آورید.
source