فناوری eSIM همراه اول و ایرانسل به زودی در ایران راه‌اندازی می‌شود

بعد از رونمایی اپل از سری آیفون ۱۷ و تجهیز آیفون ایر به eSIM، بسیاری از کاربران ایرانی که بی‌صبرانه منتظر خرید باریک‌ترین گوشی تاریخ اپل بودند، ناامید شدند. پشتیبانی فقط از eSIM آن هم در شرایطی که در ایران چنین فناوری هنوز وجود ندارد، به این معناست که آیفون ایر نه رجیستر می‌شود و نه خرید آن منطقی است. اما روز گذشته همراه اول و ایرانسل اعلام کرده‌اند آماده راه‌اندازی فناوری eSIM در ایران هستند.

فناوری eSIM چیست؟

eSIM مخفف Embedded Subscriber Identity Module است؛ یعنی «سیم‌کارت تعبیه‌شده». برخلاف سیم‌کارت‌های فیزیکی که باید درون گوشی قرار گیرند، eSIM یک تراشه کوچک است که روی مادربرد دستگاه نصب می‌شود. این تراشه همان نقش سیم‌کارت را ایفا می‌کند، اما فعال‌سازی آن از طریق نرم‌افزار و به صورت آنلاین توسط اپراتورها انجام می‌گیرد.

مهم‌ترین تفاوت eSIM با سیم‌کارت‌های فیزیکی در حذف نیاز به قطعه‌ای جداگانه است. دیگر نیازی به جاگذاری یا تعویض سیم‌کارت نیست؛ همه‌چیز از راه دور فعال می‌شود. این موضوع نه‌تنها فضای بیشتری برای قطعات دیگر گوشی فراهم می‌کند، بلکه فرآیندهایی مانند تغییر اپراتور یا مدیریت چند شماره را نیز ساده‌تر می‌سازد.

اپل هدف اصلی خود از استفاده از eSIM را آزادسازی فضای داخلی گوشی عنوان کرده است. با حذف اسلات سیم‌کارت، فضای بیشتری برای قطعات مهم مانند باتری فراهم می‌شود. به همین دلیل آیفون‌های مبتنی بر eSIM باتری‌های بزرگ‌تر و شارژدهی طولانی‌تری دارند. برای مثال، آیفون ۱۷ پرو مکس با eSIM حدود دو ساعت شارژ بیشتری نسبت به مدل دو سیم‌کارته ارائه می‌دهد.

نگرانی کاربران ایرانی پیش از معرفی آیفون ۱۷

ماه‌ها پیش از معرفی رسمی سری آیفون ۱۷ به عنوان بهترین گوشی اپل، شایعاتی منتشر شد مبنی بر اینکه اپل قصد دارد همه گوشی‌های جدید خود را فقط با eSIM عرضه کند. از آنجا که هیچ اپراتور ایرانی این فناوری را پشتیبانی نمی‌کرد، کاربران نگران شدند که گوشی‌های جدید اپل در ایران غیرقابل رجیستری شوند. این موضوع، بازار آیفون را در ایران با تهدیدی جدی روبه‌رو می‌کرد. اگرچه قیمت آیفون ۱۷ بسیار بالا خواهد بود، اما هنوز بسیاری از کاربران مشتاقانه به خرید آن فکر می‌کنند. بنابراین این مسأله واقعاً جدی بود.

اما رونمایی از پرچم‌داران جدید اپل از یک جهت خیال کاربران را آسوده کرد و از جهتی دیگر، آن‌ها را در نگرانی بزرگی فرو برد. برخلاف مدل‌های پرو و استاندارد آیفون ۱۷ که همچنان نسخه‌های دارای سیم‌کارت فیزیکی دارند، مدل آیفون ۱۷ ایر در هیچ کشوری با سیم‌کارت فیزیکی عرضه نمی‌شود و تنها مبتنی بر eSIM است. همین ویژگی باعث شد ایرانی‌ها بیش از هر زمان دیگری نگران شوند که نتوانند این گوشی را خریداری یا فعال کنند.

اقدام نجات‌بخش همراه اول با فناوری eSIM

در چنین شرایطی، اعلام همراه اول مبنی بر ورود فناوری eSIM به ایران، عملاً حکم نجات کاربران و علاقه‌مندان به گوشی‌های آیفون را داشت. این اپراتور اعلام کرده که زیرساخت‌های لازم برای پیش‌ثبت‌نام و فعال‌سازی eSIM آماده است و به‌زودی جزئیات بیشتری درباره نحوه فعال‌سازی منتشر خواهد شد.

ورود رسمی eSIM به ایران می‌تواند معادلات بازار موبایل را تغییر دهد. احتمال بازگشت آیفون‌های LA (نسخه آمریکا که فقط از eSIM پشتیبانی می‌کند) بسیار بالا می‌رود. این مدل‌ها به دلیل کیفیت بالاتر و محدودیت کمتر، همیشه محبوبیت ویژه‌ای داشتند، اما نبود پشتیبانی از eSIM باعث حذفشان از بازار ایران شده بود.

eSIM تنها به گوشی‌های موبایل محدود نمی‌شود. این فناوری در توسعه اینترنت اشیا (IoT)، گجت‌های پوشیدنی، ساعت‌های هوشمند و حتی خودروهای هوشمند نقش اساسی دارد. با حضور eSIM در ایران، می‌توان انتظار داشت که بسیاری از صنایع نیز از این فناوری بهره‌مند شوند.

آیا ایرانسل هم فناوری eSIM دارد؟

درباره فناوری eSIM ایرانسل هم باید بگوییم چون فقط همراه اپل نیست که در این مسیر قدم گذاشته. اگرچه همراه اول اولین اپراتوری است که به‌طور رسمی eSIM را معرفی کرده، اما بعید است این فناوری محدود به همین اپراتور بماند. ایرانسل پیش‌تر تجربه آزمایشی eSIM را داشته و اعلام کرده که آماده ارائه رسمی این سرویس است. در آینده نزدیک می‌توان انتظار داشت سایر اپراتورها نیز به این جریان بپیوندند.

ایرانسل در بیانیه‌ای رسمی که روی وب‌سایت خود منتشر کرده، اعلام کرده است که آماده ارائه سرویس eSIM به‌صورت رسمی به مشترکانش است. این اپراتور که در سال 1399 نخستین تجربه آزمایشی eSIM را در ایران رقم زده بود، حالا با تکیه بر زیرساخت‌های فنی و تجربه گذشته، قصد دارد این سرویس را به شکل گسترده عرضه کند. ایرانسل پیش‌تر نیز در 19 مهر 1396 طی همایشی با حضور نمایندگان شرکت‌های بین‌المللی، نخستین پروفایل آزمایشی eSIM در کشور را راه‌اندازی کرده و گام مهمی در توسعه این فناوری برداشته بود.

همچنین ایرانسل تأکید کرده که با آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم، به دنبال فراهم‌کردن تجربه‌ای مدرن از زندگی دیجیتال برای کاربران است و به‌زودی جزئیات بیشتری در این زمینه اطلاع‌رسانی خواهد شد.

مشکلات احتمالی eSIM همراه اول و ایرانسل در ایران

هرچند eSIM مزایای فراوانی دارد، اما چالش‌هایی هم به همراه می‌آورد. مهم‌ترین مشکل آن دشواری در انتقال از یک گوشی به گوشی دیگر است. برخلاف سیم‌کارت فیزیکی که به‌راحتی از دستگاه خارج می‌شود، انتقال eSIM نیازمند فرآیند نرم‌افزاری و هماهنگی با اپراتور است. بنابراین فرایند انتقال مالکیت گوشی شاید بزرگ‌ترین چالش این فناوری باشد که البته باید خیلی سریع حل شود.

جمع‌بندی

ورود eSIM همراه اول و ایرانسل به ایران، نقطه عطفی برای بازار موبایل و ارتباطات کشور به شمار می‌رود. این تحول نه‌تنها مشکل رجیستری آیفون ایر را برطرف می‌کند، بلکه زمینه‌ساز توسعه فناوری‌های نوین مانند اینترنت اشیا خواهد شد. اگر وعده‌ها به واقعیت بپیوندند، ایران نیز همگام با کشورهای پیشرفته، وارد عصر ارتباطات بدون سیم‌کارت فیزیکی خواهد شد.

منبع: دیجی‌کالا مگ