وقتی بینندگان شبکه‌ی تازه تاسیس چهار تلویزیون جمهوری اسلامی حرف‌های دکتر حسین الهی قمشه‌ای که ملغمه‌ای از شکسپیر، مولانا، سعدی، عرفان، قرآن و … بود را تماشا می‌کردند که آن‌ها را به اخلاق نیکو، مدارا و تسامح دعوت می‌کرد، تصور نمی‌کردند آن سخنران مترجم، نویسنده و استاد دانشگاهی باشد که بیش از سی عنوان کتاب منتشر کرده، در زمینه‌ی عرفان، ادبیات و فلسفه‌ی هنر صاحب نظر است و زبان‌های انگلیسی، عربی و فرانسه را به خوبی می‌داند.
حسین محی‌الدین فرزند مهدی و طیبه روز 14 دی 1318 در تهران به دنیا آمد. او دوره‌ی دبستان و دبیرستان را در مدارس دانش و مروی گذراند و در دانشکده‌ی الهیات و معارف دانشگاه تهران تا مقطع دکتری تحصیل کرد. تحصیلات حوزوی را کنار پدرش که مجتهد، فیلسوف، حکیم، استاد دانشگاه و مترجم شناخته‌شده‌ی قرآن بود، کامل کرد.
حسین محی‌الدین دروس اخلاق، منطق، فلسفه، کلام، فقه اسلامی، زبان و ادبیات عرب و ادبیات فارسی را به خوبی آموخت و در دانشگاه تهران و باقی مراکز آموزش عالی عرفان، ادبیات و زیبایی‌شناسی تدریس کرد. یک سال بعد از پیروزی انقلاب در ایران ریاست کتابخانه‌ی ملی را نزدیک یک سال به عهده داشت.
دکتر الهی قمشه‌ای علاوه بر تحصیلات دانشگاهی، زبان‌های انگلیسی، عربی و فرانسه را خودآموز یاد گرفته، با هنرهای نقاشی، موسیقی و خوشنویسی آشناست و گه‌گاه آثار خوشنویسی‌اش را در معرض عموم قرار داده.
اهداف آموزشی
الهی قمشه‌ای هدف بزرگی دارد. همه‌ی عمر تلاش کرده افراد، به خصوص نوجوانان و جوانان، را با خوبی‌ها و لذایذی که از زیبایی، نیکویی و دانایی نشات گرفته‌اند آشنا کند. او خوبی‌ها و لذایذ این‌چنینی را مائده‌های آسمانی و غذای روح می‌داند و باور دارد بدی‌ها، پلشتی‌ها، خشونت، جنایت، ناجوانمردی و سبعیت ناشی از بی‌توجهی به چنین مائده‌های آسمانی است.
الهی قمشه‌ای تلاش کرده افراد را از لذات مادی که نتیجه‌ای جز استثمار، استعمار، کشمکش و جنگ ندارند دور نگه دارد. او که مبدع نظریه‌ی لذات متعالی است سعی کرده میزان لذات مردم را از پستی خاک به بلندای آسمان ببرد که چیزی جز سرزمین ادبیات، هنر و اخلاق نیست.
به باور این استاد دانشگاه بهشت جایی است که نزاع و درگیری نباشد و همه مثل کیرکی‌گارد فیلسوف دانمارکی شیفته‌ی موسیقی باشند. در چنین جایی همه به راحتی می‌توانند چیزهایی که دوست دارند را تقسیم کنند و لذت ببرند.
نوجوانان و جوانان
الهی قمشه‌ای ایمان دارد نوجوانان و جوانان ارزنده‌ترین سرمایه‌های جامعه هستند. پس باید به آن‌ها کمک کرد تا در مقابل هجوم اطلاعات که منشاء آلودگی هستند ایستادگی کنند. به همین منظور طرحی با نام سرمایه‌گذاری فرهنگی ارائه کرده تا راهی جدید و صدایی تازه پیش پای نوجوانان و جوانان بگذارد. او کتاب‌های بزرگ و معتبر جهان را خلاصه کرده و در دسترس آن‌ها قرار داده تا با مطالعه‌شان با گنجینه‌ی ادب و فرهنگ آشنا شوند.
زن از جنبه‌ی عرفانی
الهی قمشه‌ای درباره‌ی زنان نظری منحصربه‌فرد دارد که همواره در سخنرانی‌ها گفته. او معتقد است زن در جایگاه معشوقی قرار دارد و نماد محبوبیت خدا در زمین است. به این خاطر در ادب کلاسیک و تغزلی عرفانی معشوق مطلق و تام و تمام که خداست در چهره‌ی زن توصیف می‌شود.
اعتقاد به تهاجم غیر فرهنگی
الهی قمشه‌ای تفکری جهانی دارد. تهاجم فرهنگی را مسئله‌ی مشرق زمین نمی‌داند. ولی مشکل اصلی را در تهاجم غیر فرهنگی می‌داند و معتقد است فرهنگ اصیل غرب باعث رشد و تعالی بشر می‌شود. چنانکه فرهنگ مشرق زمین هم برای غربی‌ها منشاء الهام، معرفت و شناخت است. فیلسوف ایرانی فرهنگ را نور الهی می‌داند که از هر جهت بتابد آن‌جا مشرق است. این نور حاوی سه وجه زیبایی، دانایی و نیکویی است. جامعه‌ای فرهیخته است که به زیبایی، دانایی و نیکویی اهمیت داده و ثروت، دولت، مقام و منصب در خدمت‌اش باشد.
بهترین کتاب‌های دکتر حسین الهی قمشه‌ای که باید بخوانیم
1- «سیصدوشصتوپنج روز با سعدی»
در اروپا و آمریکا کتاب‌هایی با نام «ساده شده» (Simplified) وجود دارد تا نیازهای کسانی که زبانی خاص را می‌آموزند یا نوجوانان و جوانانی که می‌خواهند خلاصه‌ی کتابی را بخوانند برآورده می‌کند.
کتاب «سیصدوشصتوپنج روز با سعدی» هم در زمره‌ی این‌گونه کتاب‌های قرار می‌گیرد. الهی‌قمشه‌ای در پروژه‌ای که تعریف کرده ده‌ها کتاب ارزشمند جهان را خلاصه و منتشر کرده و در دسترس علاقه‌مندان به خصوص نوجوانان و جوانان قرار داده.
در این اثر 365 قطعه از گلستان، بوستان، قطعات، غزلیات و قصاعد سعدی گنجانده شده تا مخاطب دوستدار پادشاه سخن چند خط یا صفحه‌ای بخواند و از فضل و کرم این عارف درس زندگی بیگرد.
با وجود این‌که زبان سعدی روشن، واضح، شیرین و زیباست اما وجود برخی آیات قرآن، کلمات و ترکیبات عربی، احادیث و واژه‌ای فارسی که در گذر زمان تغییر معنا داده باعث شده گردآورنده در انتهای کتاب واژه‌نامه‌ای کاربردی بگنجاند.
در بخشی از کتاب «سیصدوشصتوپنج روز با سعدی» که توسط نشر سخن منتشر شده، می‌خوانیم:
«شکست عهد مودت نگار دلبندم برید مهر و وفا یار سست پیوندم/ به خاک پای عزیزان که از محبت دوست دل از محبت دنیا و آخرت کندم/ تطاولی که تو کردی به دوستی با من من آن به دشمن خون خوار خویش نپسندم/ اگر چه مهر بریدی و عهد بشکستی هنوز بر سر پیمان و عهد و سوگندم/ بیار ساقی سرمست جام باده عشق بده به رغم مناصح که می دهد پندم»
2- «سیصدو شصت‌و‌پنج‌روز در صحبت فردوسی»
ابوالقاسم منصور‌بن حسن توسی که فردوسی تخلص می‌کرد، شاعر حماسه‌سرای ایرانی و سراینده‌ی شاهنامه، حماسه‌ی ملی ایران است.
فردوسی که سرودن شاهنامه را بر اساس شاهنامه‌ی ابومنصوری در دهه‌ی سوم عمرش شروع کرد، آن را سی سال بعد، سه سال قبل از به سلطنت رسیدن محمود غزنوی به پایان برد.
فردوسی دهقان و دهقان‌زاده – طبقه‌ای از اشراف در دوران سلسله‌ی ساسانی – بود. او در بحبوحه‌ی جنبش استقلال‌طلبی و هویت‌خواهی ایرانی‌ها در دوره‌ی سامانیان رشد کرد. زمامداران سامانی با حمایت کردن از زبان فارسی باعث شدند این زبان و اندیشه‌ی ایرانی به اوج برسد. نظامی عروضی در جستاری تولد فردوسی را سال 329 هجری قمری در روستای پاژ درر شهرستان توس اعلام کرده.
اکنون بعد از بیش از هزار سال الهی‌قمشه‌ای تازه‌ترین آموزه‌های موجود درباره‌ی شاهنامه‌ی فردوسی را در «سیصدو شصت‌و‌پنج‌روز در صحبن فردوسی» گردآوری کرده تا نوجوانان و جوانان با بخش‌هایی از شاهنامه‌ی فردوسی شناسنامه‌ی ملی ایرانیان آشنا شوند.
درهم‌تنیدگی ایرانی‌ها با شعر موضوعی عیان و آشکار است. شعر در همه‌ی ابعاد و شوون زندگی‌شان وجود دارد. آن‌ها در شادی، غم، درماندگی، سرخوشی، نبرد، پیروزی و شکست از آن بهره می‌برند. پس آشنایی با شاهنامه‌ی قردوسی و آموزه‌هایی درباره‌ی بزرگ‌ترین حماسه‌ی ایرانی ضروری است.
در بخشی از کتاب «سیصدو شصت‌و‌پنج‌روز در صحبن فردوسی» که توسط نشر سخن منتشر شده، می‌خوانیم:
«پندهای موبدان به ماهوی که در اندیشه کشتن یزدگرد بود با زبان فردوسی بیان شده و مشتمل بر نکاتی است که فردوسی مکرر به مناسبتهای گوناگون بر زبان خردمندان و رای‌زنان جاری کرده است. از جمله آن که پادشاهی و پیامبری از یک جنس‌اند و به دو گوهر در یک انگشتری می‌مانند و پادشاه راستین فره ایزدی دارد و خدمت و اطاعتش بر جامعه فرض است.»
3- «پیامبر»
جبران خلیل جبران نویسنده‌ی لبنانی‌آمریکایی روز شش ژانویه‌ی سال 1883 در شهر بشری لبنان به دنیا آمد. او علاوه بر نویسندگی و سرودن شعر، نقاش هم بود. بیش از 700 تابلو از او به جا مانده. اما بیشتر شهرت حبران خلیل جبران به خاطر کتاب «پیامبر» است که اول‌بار سال 1923 در ایالات متحده روی پیشخان کتاب‌فروشی‌ها قرار گرفت و به یکی از کتاب‌های پرفروش تاریخ تبدیل شد.
جبران در خانواده‌ای مسیحی مارونی که به خلیل جبران مشهور بودند رشد کرد. مادرش کامله که خیاطی زبردست بود بعد از ازدواج سوم‌اش پسرش را به دنیا آورد. او به خاطر پدر بی‌مسئولیت‌اش در فقر بزرگ شد و نتوانست به مدرسه برود. کشیشی روستایی به او اصول و قواعد مذهبی، انجیل و زبان‌های سریانی و عربی یاد داد.
بعد از به زندان افتادن پدر و ضبط اموال‌شان توسط حکومت عثمانی مادر همراه فرزندان‌اش به ایالات متحده مهاجرت کرد و در بوستون مستقر شد. جبران شروع به درس خواندن کرد. معلم مه استعداد هنری‌اش را کشف کرده بود پسربچه را به فرد هلند دی عکاس و ناشری شناخته شده معرفی کرد.
جبران در ایالات متحده نگارگری می‌کرد و به فردی شناخته شده تبدیل شده بود اما به لبنان برگشت تا با زبان و فرهنگ بومی کشورش آشنا شود. به مدرسه‌ی الحکمه رفت، کتاب مقدس را به زبان عربی خواند و همراه دوست‌اش یوسف حواییک مجله‌ی المناره را منتشر کرد.
او کتاب «پیامبر» که مجموعه‌ای از نوشتارهای برگفته از 26 شعر منثور، توصیه‌ها و راهنمایی‌های مردی خردمند که المصطفی نامیده می‌شد را منتشر کرد. این اثر تا امروز به 50 زبان ترجمه شده.
دکتر الهی قمشه‌ای این کتاب که نویسنده از پانزده‌سالگی به زبان عربی نوشت و در بیست سالگی به پایان رساند را با نثری ساده، پاکیزه و شاعرانه به فارسی برگردانده است.
در بخشی از کتاب «پیامبر» که توسط نشر روزنه منتشر شده، می‌خوانیم:
«وقتی که عاشق می شوید نگویید که « خداوند در قلب من است»، بلکه بگویید «من در قلب خداوند جا دارم.» و گمان نکنید که زمام عشق در دست شماست، بلکه این عشق ات که اگر شما را شایسته ببیند حرکت شما را هدایت می کند.عشق را هیچ آرزویی مگر آنکه به ذات خویش دررسد.اما اگر شما عاشقید و آرزویی می جویید، آرزو کنید که ذوب شوید و همچون جویباری باشید که با شتاب می رود و برای شب آواز می خواند.»
218,980 تومان
در سبد خرید 20+ نفر
4- «سیصدوشصتوپنج روز در صحبت حافظ»
حافظ از محبان خداست. راز و رمز محبوبیت این شاعر که با جاذبه‌ی حسن و کرشمه‌ی دلبری دل‌ها را تسخیر کرده آن است که از نقش و نغمه‌ی او بوی خوش آشنایی امن و سلام به شمام می‌رسد.
مشهور است که این شاعر در نوجوانی و شروع جوانی شاگرد نانوا بوده و از نسخه‌های خطی رونوشت تهیه می‌کرده. او در اشعارش به حضور در مدرسه، چهار دهه کسب علم و حفظ قرائت‌های گوناگون فرآن اشاره کرده. حافظ در طول عمرش با بسیاری از امرا، سلاطین و بزرگان ارتباط داشته و همنشین اهل علم و فضل بوده و از احوالات درویشان و صوفیان اطلاع داشته.
لسان‌الغیب که هیچ گناهی را بدتر از مردم‌فریبی و ریاکاری نمی‌دانسته به اهل تظاهر حمله می‌کرده. انقلاب حافظ در غزل که سرودن ابیاتی معنادار و مستقل بود تحت تاثیر سبک و روش قرآن بده. به گفته‌ی بهاالدین خرمشاهی حافظ‌پژوه حافظ از 25 شاعر تاثیر پذیرفته. او عناصر جهان‌بینی رندانه‌اش را وامدار فردوسی، خیام، سنایی، عراقی، عطار و مولوی است.
با وجود آنکه حمله‌ی مغول به ایران باعث بی‌ثباتی، ویرانی اجتماعی و سیاسی شده اما آن دوران دستاوردهای فرهنگی و ادبی داشته که نمونه‌اش در شکوه شعر حافظ دیده می‌شود.
دیوان حافظ مجموعه‌ای است از شعرهایی که از او به جا مانده. همه‌ی اشعار دیوان این شاعر به استثناء یک غزل به زبان فارسی سروده شده. حافظ در قالب‌های شعری دیگر مثل قطعه، قصیده، مثنوی و رباعی آثاری دارد. این دیوان بعد از مرگ شاعر توسط محمد گلندام گردآوری شده است.
الهی قمشه‌ای ادیب و فیلسوف در کتاب «سیصدوشصتوپنج روز در صحبت حافظ» مجموعه‌ای از غزل‌های بی‌نظیر او را گردآوری کرده، از شاعر شورانگیز حرف زده، درباره‌ی وزن، موسیقی شعر، اصطلاحات و عبارات دشوار و معنا و مفهوم ادبی و عرفانی هر غزل بحث کرده تا درک آن برای نوجوانان، جوانان و به طور کلی علاقه‌مندان به ادب فارسی آسان شود.
موضوعاتی که گردآورنده انتخاب کرده عبارتند از: وحدت وجود، عشق یگانه‌ی الهی، وحدت عاشق و معشوق و عشق، شراب ناب حافظ، خرفه و دلق و خرابات، عقل و دیوانگی، مسکین و فقر، زاهد و پرهیز، گناه و توبه و حافظ و ملامت‌کنندگان
در بخشی از کتاب «سیصدوشصتوپنج روز در صحبت حافظ» که توسط نشر سخن منتشر شده، می‌خوانیم:
«حافظ خودبینی را که مذهب هفتاد و دو ملت است عین کفر دانسته و آن را در چهره‌های گوناگون معرفی کرده است. یکی از رمزهای خودپرستی دلق و خرقه و سبحه و سجاده است که اغلب دام صید عامیان و حجاب حرص و آز مدّعیان معرفت بوده است: به زیر دلقِ ملمّع کمندها دارند / درازدستی این کوته‌آستینان بین»
1,200,000 تومان
100+ نفر به این کالا علاقه دارند
منبع: دیجی‌کالا مگ
source