نویسندهی آزادیخواه آمریکای لاتین، ماریو بارگاس یوسای بزرگ، پس از مبارزهی طولانی با بیماری ذاتالریه، امروز در سن ۸۹ سالگی درگذشت. یوسا از بزرگترین نویسندگان اسپانیاییزبان تاریخ و همچنین از مهمترین چهرههای سیاسی تاریخ پرو بود.
یوسا که در سال ۲۰۱۰ جایزهی نوبل ادبیات را دریافت کرد، از همان جوانی با داستانهای کوتاه متعدد خود به فساد اخلاقی و بیرحمیهای رایج پرو میپرداخت. یوسا در کنار نویسندگان بزرگ دیگری مثل گابریل گارسیا مارکز و خولیو کورتازار، جنبش مهم نسل جدید ادبی امریکای لاتین را شکل میداد.
انحرافات اخلاقی و سنتهای رایج و اشتباه جامعهی پرو، الهام اصلی نوشتههای یوسا بود. او که در ۱۴ سالگی به آکادمی نظامی فرستاده شده بود، در اولین رمان خود بهنام «داستان قهرمان» که در سال ۱۹۶۳ منتشر شد بهنقد بزرگی از زندگی نظامی پرداخت. یوسا از همان ابتدا مورد حملهی گروههای مختلف قرار گرفت و ژنرالهای نظامی پرو او را حتی متهم به پول گرفتن از اکوادور برای تضعیف قدرت نظامی پرو کردند. اما تمام این تلاشها نتیجهای عکس داشتند و به موفقیت روزافزون او دامن زدند.
با این حال، یوسا از نظر سیاسی رویهای خلاف نویسندگان همدورهی خود پیشه کرد و عقایدی راستگرایانه داشت. یوسا با عقاید چپ گستردهای که در آمریکای لاتین در حال شکلگیری بود، مخالفت شدید میکرد و بهعنوان یک محافظهکار در امریکای لاتین به نوشتن ادامه داد. یوسا از منتقدین جدی فیدل کاسترو و جنبشهای سیاسی و مبارزاتش در کوبا بود.
تلاشهای متعدد این نویسندهی سیاسی حتی نهایتا به حضوری مستقیمتر در جامعهی سیاسی پرو منجر شد. یوسا کاندیدای ریاست جمهوری انتخاب ۱۹۹۰ پرو شد و در کمپینهای انتخاباتی خود، با محوریت بازار آزاد و خصوصیسازی اقتصاد کشور و کوچکتر کردن دولت حرکت کرد. در حالی که او در انتخابات پیشتاز بود، نهایتا رقیب او «آلبرتو فوجیموری» بود که از انتخابات پیروز بیرون اومد. با این حال، فوجیموری هم در دولت خود بسیاری از سیاستهای یوسا را پیشه کرد.
در کنار رمانها و داستانهای کوتاه متعدد، یوسا در همه حال بهعنوان یک ژورنالیست بهفعالیت خود ادامه میداد و در ستونهای متعددی که در اختیار داشت، از ایدههای خود برای خلق جامعهای قدرتمند مبتنی بر تجارت آزاد حرف میزد. فشار اقتصادی سنگین بر پرو نهایتا یوسا را برانگیخت تا نوشتن را برای بازهای کنار بگذارد و حزب راستگرایانهی خود به نام «جبنش آزادی» را تشکیل داد.
یوسا در طول زندگی خود بیش از ۵۰ رمان، مقاله و نمایشنامه و نقد ادبی نوشت و به غیر از جایزهی نوبل ادبی، او همچنین در سال ۱۹۹۴ جایزهی سروانتس اسپانیا را دریافت کرد.
مرگ یوسا، ضایعهای بزرگ در جامعهی ادبی و سیاسی امریکای لاتین محسوب میشود. یوسا با اینکه دربارهی کشورهای زیادی نوشت، پرو و پیشرفت آن در همه حال دغدغهی اصلیاش بودند.
source