همه‌چیز درباره‌ی کتاب «رستاخیز مردگان»؛ شایعه یا حقیقت؟

کتاب رستاخیز مردگان ترسناک‌ترین کتاب تاریخ است. کتابی مرموز که صفحاتش از جادوهای سیاه و رازهای جهان فراتر پر شده است. تمامی حقایق دنیای فراتر از زندگی ما در این کتاب ثبت شده و هرکسی که تلاش کند که این کتاب را مطالعه کند، قطعا دیوانه خواهد شد و حتی اگر موفق شود که عقل خود را از دست ندهد، به طور مرموزی کشته خواهد شد. این کتاب پر از وردهایی است از دنیایی که نباید هیچوقت به آن دسترسی می‌داشتیم. کتاب نکرونومیکون شر مطلق است. دریچه‌ای است مستقیم به سوی جهنم و با اینکه بارها در طول قرن‌ها تلاش شده که کتاب را با سوزاندن نابود کنند، باز راه خود را به جهان فانی ما پیدا کرده و امروزه در موزه‌ها تحت حفاظت جدی از آن مراقبت می‌شود. اما سوال اصلی اینجاست که این کتاب شر مطلق آیا یک کتاب حقیقی است؟ در کشور ایران، اکثر مردم ما باور دارند که کتاب رستاخیز مردگان یک کتاب حقیقی است و باید تا جای ممکن از آن دور ماند. حتی افرادی هستند که ادعا می‌کنند که کتاب را خوانده‌اند و پس از خواندن آن دچار تغییرات ترسناکی در زندگی خود شده‌اند. اما آیا ادعای آن‌ها حقیقت دارد یا فقط تلاشی برای جلب توجه است؟ پاسخ شما اینجاست.

نکرونومیکون حقیقی نیست

ممکن است برای شما ناراحت‌کننده باشد که این واقعیت را بشنوید، اما کتاب رستاخیز مردگان یک کتاب حقیقی نیست. این کتاب هیچ‌گاه وجود نداشته و کاملا برای ایجاد احساس ترس و وحشت در مردم عام ساخته شده است. اگر دیدید که افرادی سعی دارند که محتویات این کتاب ساختگی را به شما بفروشند، حرف آن‌ها را باور نکنید. همچنین هیچکدام از ادعاهای قابلیت ارتباط با جن و دسترسی به جادوی سیاه این کتاب نیز حقیقت ندارد. در اصل بخواهیم بگوییم، کتاب رستاخیز مردگان یک کتاب داستان است که توسط مهم‌ترین نویسنده ژانر وحشت تاریخ نوشته شده است.

کتاب ساختگی لاوکرفت

فکر می‌کنم با اطمینان می‌توان گفت که اچ. پی. لاوکرفت از بهترین نویسنده‌های وحشت تاریخ است. او خالق ژانر وحشت کیهانی است. در این ژانر، احساس ترس در مخاطب از طریق به وجود آوردن حس کوچک بودن در مقابل قدرتی عظیم به وجود می‌آید. برای مثال، محبوب‌ترین شخصیت او کطولحو یک موجود خدامانند است که در اعماق دریا خوابیده است و به زودی از خواب برمی‌خیزد و دنیای ما را پس می‌گیرد و انسان‌ها هیچ شانسی برای مقابله با او ندارند. این وحشت کیهانی لاوکرفت ریشه‌های زیادی نیز در جادوی سیاه، جهان‌های فراتر از ما و موجودات فرابشری دارد.

تاریخچه کتاب رستاخیز مردگان

لاوکرفت اولین بار در دو داستان خود به نام «سگ شکاری» و «شهر بی‌نام» به این کتاب اشاره می‌کند. او در کتاب «شهر بی‌نام» به یک نویسنده‌ی دیوانه‌ی عرب به نام عبدل‌الحضرت اشاره می‌کند و در «سگ شکاری» کتابی که این عرب دیوانه نوشته را با نام «العزیف» معرفی می‌کند. داستانی که او برای این کتاب خلق کرده به این شکل است:

عربی دیوانه به نام عبدل‌الحضرت در قرن‌ها پیش زندگی خود را وقف پرستش خدایان یوگ سوتوث (مجموعه خدایان شیطانی که لاوکرفت برای داستان‌هایش خلق کرده بود) کرده بوده است. او اعتقاد داشته که آن‌ها صاحبان حقیقی زمین هستند و در اصل آن‌ها باید پرستش بشوند. او اهل یمن بوده است و در قرن هفتم، سعی کرده که تاریخچه و حقایق این خدایان پیشین را ثبت کند. عبدل‌الحضرت کتاب رستاخیز مردگان را با نام کتاب عزیف نوشته است. نام «عزیف» که به معنای وزشی ملایم است و بسیاری آن را «عزیف جن» نیز می‌نامند، به معنای صدای شبانه حشرات است که در واقع همان زمزمه‌های شیطان است. عبدل‌الحضرت انتهای زندگی خود را در دمشق زندگی کرده است و مرگ او توسط ابن خلکان (که شخصی واقعی در تاریخ بوده ولی لاوکرفت برای حقیقی‌تر کردن داستان خودش از نام او استفاده کرده) به این شکل شرح شده که هیولایی نامرئی در مقابل جمعیتی که از ترس خشک‌شان زده بود به او حمله کرده و در مقابل چشم همگان او را تکه و پاره کرده است. این کتاب در نهایت توسط فیلسوفان یونان به زبان یونانی ترجمه می‌شود و با نام نکرونومیکون که همان معنی کتاب رستاخیز مردگان یا کتاب نام‌های مردگان شروع به تحقیق بر روی آن می‌کنند. اما در طول تاریخ پاپ‌های مسیحی بارها تلاش می‌کنند که کتاب را نابود کنند و نه تنها کتاب جان سالم به در می‌برد بلکه افرادی که سعی در نابودی آن داشته‌اند با فاصله‌ی کمی کشته می‌شوند. امروزه نسخه عربی کتاب به کلی نابود شده ولی چند جلد این کتاب در مراکزی تحت حفاظت بالا مانند زیرزمین موزه بریتانیا و آرشیو واتیکان موجود است.

برملا شدن حقیقت توسط لاوکرفت

بیشتر تاریخچه کتاب رستاخیز مردگان در یکی از مقاله‌های کوتاه انتهای زندگی لاوکرفت با نام «تاریخ نکرونومیکون» نوشته شده است. البته لازم به ذکر است که متن این مقاله با اینکه تمام تلاش خود را کرده تا جای ممکن حقیقی به نظر برسد، مملو از اشتباهات تاریخی و حتی اسمی است. افراد حقیقی که نام آن‌ها در این کتاب برده شده معمولا سال‌های زندگی‌شان با سال‌های حقیقی که زندگی کرده‌اند متفاوت است. برای مثال گفته شده اوله ورم که یک پزشک دانمارکی مشهور بود در تاریخ 1228 میلادی به کتاب دسترسی پیدا کرده در حالی که اوله ورم در تاریخ 1588 میلادی متولد شده است. همچنین نام عبدل‌الحضرت از نظر معنایی در زبان عربی کاملا اشتباه می‌باشد و لاوکرفت که سواد عربی نداشته به این نکته دقت نکرده است. با این حال، تعدادی نویسندگان که تحت تاثیر سبک لاوکرفت بودند، شروع به اشاره به کتاب رستاخیز مردگان در داستان‌های خود کردند که لاوکرفت نیز از این بابت آن‌ها را مورد تشویق قرار داد؛ اما زمانی که نامه‌های زیادی به دست او رسیدند که درخواست نسخه اصلی کتاب را کردند و اوضاع داشت از کنترل خارج می‌شد، لاوکرفت در نامه‌ای به حقیقی نبودن کتاب اشاره می‌کند:

حالا درباره این کتاب‌های وحشتناک و ممنوعه باید بگویم که بیشتر آن‌ها کاملاً خیالی هستند. هرگز کسی به نام عبدل ال‌حضرت یا کتابی به نام نکرونومیکون وجود نداشته است، زیرا این نام‌ها را خودم اختراع کرده‌ام. رابرت بلوخ ایده لودویگ پرین و کتاب ده ورمیس میستریس را طراحی کرد، در حالی که کتاب ایبون اختراعی از کلارک آشتون اسمیت است. اما درباره کتاب‌های جدی نوشته شده در مورد موضوعات تاریک، خفی و ماوراء طبیعی—در حقیقت، آن‌ها چندان محتویات ارزشمندی ندارند. به همین دلیل است که اختراع آثار افسانه‌ای مانند نکرونومیکون و کتاب ایبون جذابیت بیشتری دارند.

_لاوکرفت در نامه‌ای به ویلیس کانور

شایعات کتاب رستاخیز مردگان

با وجود تلاش لاوکرفت برای اثبات ساختگی بودن کتاب خلق شده توسط او، افراد زیادی شروع به گسترده کردن شایعه حقیقی بودن این کتاب کرده‌اند. به شکلی که تا به امروز، واتیکان نامه‌های متعددی در راستای درخواست کتاب دریافت می‌کند. مرز بین واقعیت و داستان در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی زمانی که کتابی که ادعا می‌کرد ترجمه‌ای از نکرونومیکون واقعی است انتشار یافت بیشتر مبهم شد. این کتاب، که توسط نویسنده‌ای با نام مستعار سایمون نوشته شده بود، ارتباط کمی با اسطوره‌های داستانی لاوکرافت داشت و در عوض بر اساس اسطوره‌شناسی سومری بود. این کتاب بعدها به «نکرونومیکون سایمون» معروف شد.

نسخه‌ای جعلی دیگری از نکرونومیکون، که توسط جورج هی ویرایش شده بود، در سال ۱۹۷۸ منتشر شد و شامل مقدمه‌ای از محقق و نویسنده موضوعات فراطبیعی با نام کالین ویلسون بود. این نسخه‌های جعلی بخاطر جزئیات بالایی که داشتند باعث شدند که تصور مردم عام از اینکه این کتاب واقعا وجود داشته قطعی‌تر بشود. همچنین کنت گرانت، ساحر معروف بریتانیایی در کتاب احیای جادویی خود، مدعی می‌شود که لاوکرفت از نیروهای غیبی استفاده می‌کرده و این نیروها در رویاهای لاوکرفت ظهور کردند و آنها را تحت تأثیر خود قرار دادند. او همچنین ادعا کرده که کتاب رستاخیز مردگان یک کتاب کیهانی از آکاشیک است که از طریق آیین‌هایی جادویی و رؤیاها می‌توان به مطالب آن دسترسی داشت. از آنجایی که لاوکرفت گفته بود ایده نکرونومیکون برگرفته و با الهام از کابوسی بوده است ادعای کنت گرانت باعث شد که افراد سودجوی بیشتری از ادعای او برای اثبات حقیقی بودن نکرونومیکون استفاده کنند.

امروزه در کشورهای غربی مبحث جعلی بودن کتاب نکرونومیکون توسط اکثریت جامعه پذیرفته شده ولی در کشورهایی مانند کشور ما، همچنان این باور بین اکثریت افراد در مورد حقیقی بودن این کتاب وجود دارد که باید در مورد آن اطلاع‌رسانی بیشتری بشود.

اقتباس از نکرونومیکون

کتاب رستاخیز مردگان همچنان به عنوان کتابی جذاب برای مخاطبان ژانر وحشت شناخته می‌شود و در اقتباس‌های سینمایی  وحشت کیهانی و داستان‌های مربوط به این زیرژانر به وفور دیده می‌شود. در واقع اشاره به این کتاب در آثار ژانر وحشت به عنوان ادای احترامی به لاوکرفت شناخته می‌شود. نویسندگان زیر ژانر وحشت کیهانی معمولا برای اینکه هیولاهای داستان خود را حقیقی نشان بدهند، نقل قول‌هایی ساختگی از کتاب را در داستان وارد می‌کنند. همچنین ظاهر کتاب رستاخیز مردگان توسط لاوکرفت به درستی شرح داده نشده است که از عمد نیز بوده تا کتاب را مرموزتر نگه دارد. برای همین در اقتباس‌های مختلفی که از کتاب انجام شده، ظاهرهای مختلفی دارد. برای مثال در مجموعه فیلم‌های «مرده شریر» (Evil Dead) که کتاب نکرونومیکون موضوع اصلی این مجموعه فیلم‌هاست، جلد کتاب از پوست انسان ساخته شده و دو چشم و دهانی نیز بر روی جلد وجود دارد که می‌تواند زنده بشود. در آثاری مانند «وحشت دانویچ» (The Dunwitch Horror) یا بسیاری از اقتباس‌های دیگر، کتاب با ظاهری بسیار قدیمی و جلدی چرمی به تصویر کشیده شده است. همچنین محتویات کتاب با توجه به اقتباس تغییر می‌کند. برای مثال در فیلمی ممکن است محتویات آن در مورد بازگرداندن مردگان باشد و در اثر دیگری در مورد احضار جن و تعدادی نیز به همان خدایان دنیای لاوکرفت اشاره می‌کنند. در نهایت، کتاب رستاخیز مردگان توسط لاوکرفت خلق شده بود تا داستان‌های خود را حقیقی‌تر جلوه بدهد تا ترسناک‌تر به نظر برسند. این کتاب همچنان به عنوان مبحثی جالب در دورهمی‌های ترسناک مطرح می‌شود و عاشقان ژانر وحشت احترام ویژه‌ای برای آن قائل هستند و هنوز هیچ کتابی با موضوع جادوی سیاه نتوانسته به محبوبیت و سرگرم‌کنندگی کتاب رستاخیز مردگان لاوکرفت برسد که نشان از جذابیت به حق این کتاب جالب دارد.

منبع: دیجی‌کالا‌ مگ