فلسفه شب یلدا چیست

بسیاری از ما هرسال شب یلدا را جشن می‌گیریم اما شاید کمتر می‌داند که فلسفه شب یلدا چیست. یلدا در اصل به معنای تولد است و به طور خلاصه فلسفه شب یلدا یعنی تولد دوباره خورشید بعد از طولانی‌ترین شب سال است و به باور ایرانیان باستان شب یلدا نماد پایان تاریکی و آغاز روشنایی بوده است. پس شب یلدا امسال فرصتی است برای نزدیک‌ شدن دل‌ها، مرور ریشه‌های فرهنگی و سنت‌ها شبی که فراتر از یک تاریخ ساده در تقویم است.

شاید برایتان سوال باشد که شب یلدا کیه؟ و شب یلدا چند شنبه است؟ در جواب باید گفت شب یلدا به شب اول دی ماه و آخرین شب پاییز یعنی 30 آذر ماه گفته می‌شود پس شب یلدا 2025 یا همان شب یلدا 1404 شب یکشنبه می‌باشد. در ادامه با سنت‌های شب یلدا و چگونگی جشن ایرانیان در شب یلدا بیشتر شنا شوید.

شب یلدا چه شبی است

شب یلدا چیست؟ شب یلدا یا همان یلدا شب به عنوان طولانی‌ترین شب سال در ایران است که جشن گرفته می‌شود و نماد غلبه روشنایی و امید بر تاریکی و اهریمن و همچنین شروع زمستان است. شب یلدا از کهن‌ترین آیین‌های ایرانی است که به دوران قبل از زرتشتیان برمی‌گردد و که در گذشته شب یلدا زرتشتیان را جشن می‌گرفتند.

اگر نمی‌دانید شب یلدا در کدام ماه است؟ باید گفت شب یلدا در آخرین شب آذر ماه و اولین روز دی ماه قرار دارد که از گذشته تا به حال این شب را با دورهمی خانوادگی، خوراکی‌های نمادین مثل انار و هندوانه و همچنین خواندن دیوان حافظ و شاهمنامه جشن می‌گیرند.

فردای یلدا آغاز چله بزرگ زمستان است که 40 روز طول می‌کشد. شب یلدا به انگلیسی Yalda Night نام دارد و شب یلدا به میلادی معمولا برابر با تاریخ 21 یا 22 دسامبر می‌باشد و همزمان با انقلاب زمستانی در نیم کره شمالی اتفاق می‌افتد.

خوراکی های شب یلدا

شب یلدا به عنوان طولانی‌ترین شب سال فرصتی برای دورهمی‌های خانوادگی و خوردن خوراکی‌های خوشمزه است و هر خانواده با وسایل مخصوص سفره‌ای زیبا آماده می‌کند و جشن شب یلدا را با خوراکی‌های شب یلدایی مثل انار، هندوانه، آجیل و شیرینی‌های سنتی برگزار می‌کند. در ادامه خوراکی‌های یلدایی و نماد هرکدام را برایتان آورده‌ایم.

هندوانه شب یلدا

هندوانه در شب یلدا از مهم‌ترین میوه‌ها است که به دلیل رنگ سرخ و تازگی‌اش نماد سلامتی و طول عمر می‌باشد. ایرانیان از گذشته باور دارند که خوردن هندوانه در بلندترین شب سال باعث می‌شود تا در زمستان از بیماری‌ها در امان باشند.

اگر به نارگیل هم علاقه دارید و می‌خواهید آن را برای تزیین در سفره یلدایی خود بگذارید حتما از آموزش پوست کندن نارگیل با چاقو استفاده کنید. شما می‌توانید در کنار میوه‌ها برای پذیرایی از سالادهای متفاوت هم استفاده کنید پس برای درست کردن یک سالاد جذاب برای سفره یلدایی خود از آموزش تزیین سالاد و یا نحوه تزیین سالاد ماکارونی استفاده کنید.

انار شب یلدا

انار با دانه‌های زیاد و سرخش نماد عشق، شادی و برکت شب یلدای ایرانیان است. در شب یلدا فرهنگ بومی انار به عنوان میوه‌ای مقدس شناخته شده است که نشان‌دهنده‌ی برکت و فراوانی است و وجود آن بر سر سفره یلدا به معنای وجود شادی، رزق و روزی در سال پیش رو است.

برای پوست کندن انار حتما نحوه پوست کندن انار را یاد بگیرید تا دانه‌ها بدون اینکه خراب شوند از پوست جدا شوند. علاوه بر این دانه‌های تازه انار را می‌توان با دیگر میوه‌های زمستانی ترکیب کرد و نوشیدنی‌های مخصوص میوه‌های زمستانی جذابی برای شب یلدا درست کرد. پس اگر به طعم‌های جدید علاقه دارید حتما طرز تهیه آب میوه های ترکیبی زمستانی را یاد بگیرید.

آجیل شب یلدا

آجیل شب چله ترکیبی از مغزها و خشکبار می‌باشد که نماد گرما، برکت و انرژی است و خوردن آجیل در شب یلدا به معنای قدرت برای عبور از زمستان و حفظ شادی در روزهای سرد سال است.

اگر به میان وعده‌ها و خوراکی‌های شب یلدا علاقه‌مند هستید با شرکت در کلاس دسر آموزشگاه حرفه‌ای آریا تهران می‌توانید ایده‌های جذاب برای دیزایین سفره یلدایی را از صفر تا صد یاد بگیرید و می‌توانید کنار آجیل‌ها یک دسر خاص و متفاوت مانند دسر ویکتوریا برای مهمانان خود آماده کنید.

لبو شب یلدا

لبوی داغ با رنگ سرخش نماد گرما و نشاط در شب یلدا است. ایرانیان با خوردن لبو در شب یلدا گرمایی نمادین که نشانه شادی و روشنایی است را به خانه‌شان می‌آورند.

خرمالو شب یلدا

خرمالو با طعم شیرین و لطیفی که دارد نماد زندگی شیرین و آرامش است. این میوه پاییزی در سفره یلدا نشان‌ دهنده‌ی لذت از لحظات زندگی و امید به روزهای خوب است.

کدو حلوایی شب یلدا

کدو حوایی با رنگ نارنجی و طعم شیرینش نماد خورشید و روشنایی بعد از تاریکی است. خوردن کدو حلوایی در شب یلدا به معنای امید به آینده روشن است.

کیک شب یلدا

شیرینی و کیک شب یلدا نماد شادی و شیرینی زندگی نیز هستند و مردم با خوردن شیرینی در شب یلدا آینده‌ای شیرین و سرشار از خوشی برای خود و خانواده‌شان آرزو می‌کنند.

اگر به درست کردن کیک و شیرینی علاقه دارید حتما در دوره‌های آموزش کیک پزی با تم شب یلدا در آموزشگاه آریا تهران شرکت کنید تا با تکنیک‌های حرفه‌ای بتوانید کیک یلدایی خاص خود را درست کنید. همچنین با شرکت در کلاس آموزش شیرینی پزی می‌توانید انواع شیرینی‌های خوش طعم و مخصوص شب یلدا را به راحتی آماده کنید.

فال شب یلدا

فال شب یلدا همیشه قسمتی از رسوم و آیین‌های کهن ایرانی مربوط به شب چله است و خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند تا با دیوان حافظ آینده‌ای پر امید و روشن را برای خود جستجو کنند. حکایت در مورد شب یلدا یادآور این موضو است که تاریکی هرچقدر بزرگ باشد در نهایت خورشید به آن غلبه خواهد کرد و همین فلسفه گرفتن فال حافظ در شب یلدا است یعنی امید به روشنایی فردا.

چرا ایرانیان شب یلدا را جشن میگیرند

همان طور که گفته شد فلسفه شب یلدا که مصادف با انقلاب زمستانی یا همان اول دی ماه است به معنای پیروزی روشنایی بر تاریکی و شروع دوباره نور است. و جشن گرفتن شب یلدا نشانه‌ی امید به گرما و روزهای روشن‌تر است.

در ایران باستان مردم معتقد بودند که در شب یلدا نیروهای منفی در اوج خود هستند. به همین دلیل با دور هم جمع شدن، روشن کردن آتش، خوردن میوه‌های قرمز رنگ مثل انار و هندوانه، حکایت سرایی و فال گرفتن با دیوان حافظ همراه با رقص شب یلدا تلاش می‌کردند این شب را با شادی بگذرانند.

البته شب یلدا فقط یک مناسبت نیست بلکه فرصتی است برای دیدن خانواده و دوستان، تبریک شب یلدا، زنده نگه‌داشتن سنت‌ها و ساختن خاطرات شیرین کنار افرادی که دوستشان داریم.

شب یلدا سفره

سفره شب یلدا فقط به میوه و آجیل ختم نمی‌شود بلکه خانواده‌های ایرانی در کنار خوراکی‌های سنتی غذاهای اصیل ایرانی مثل آش رشته، خورشت و پلوهای رنگارنگ را نیز در ظروف شب یلدا با طرح‌های سنتی سرو می‌کنند. همچنین در کنار غذا پیش غذا و سالادهای متوعی با تزیین قرار می‌گیرد.

برای درست کردن سالادهای متفاوت حتما به مقاله سالاد اردور چیست سر بزنید. همچنین شما با درست کردن سالاد شیرازی محبوب ایرانیان و یادگیری تزیین سالاد شیرازی در کاسه به سفره خود رنگ بیشتری خواهید بخشید.

چیدمان شب یلدا

چیدمان و دیزاین در شب یلدا از خلاقانه‌ترین بخش‌های این شب دوست داشتنی است. استفاده از رنگ‌های گرم مثل قرمز و سبز در کنار شمع، انار، هندوانه، کدو حلوایی و ظروف سنتی سبب می‌شود سفره شما جلوه‌ای خاص داشته باشد.

برای زیبایی بیشتر سفره یلدایی می‌توانید از سالادهای مختلف نیز استفاده کنید و با تزیین سالاد کاهو و یا تزیین سالاد الویه هم پیش غذایی مفید آماده کنید و هم جلوه بیشتره به چیدمان سفره یلدایی خود بدهید.

در شب یلدا خانواده ها چه می کنند

در شب یلدا که خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند فال حافظ گرفته و بزرگتر‌ها قصه‌های قدیمی تعریف می‌کنند و خاطرات گذشته را زنده می‌کنند و همگی با شور و هیجان سفره یلدایی را حاضر می‌کنند. وقتی در شب یلدا عروس و داماد نیز حضور داشته باشند خانواده داماد با هدایای تزیین شده به خانه نو عروس می‌روند.

شب یلدا برای عروس چی میبرن

در بسیاری از شهرهای ایران اولین شب یلدا پس از نامزی یا عقد خانواده داماد برای عروس هدایایی آماده کرده و می‌برند و به این رسم شب یلدای عروس می‌گویند. نمونه‌هایی از شب یلدا عروس چی میبرن:

• میوه‌های یلدایی تزیین شده
• آجیل و شیرینی شب یلدا
• کیک یلدایی
• پارچه یا لباس
• طلا یا زیورآلات
• دسته گل و یا سبد تزیینی شب یلدا
• دیوان حافظ با شمع و آینه

شب یلدا برای داماد چی میبرن

در برخی شهرهای ایران نیز خانواده عروس برای داماد در شب یلدا هدایایی در نظر می‌گیرند. مانند:

• لباس
• کفش و کمربند
• شیرینی، آجیل و میوه یلدایی
• ساعت و عطر
• سبد شب یلدا با تزیینات

جمع بندی

فلسفه شب یلدا ریشه در فرهنگ و باورهای کهن ایرانی دارد و به عنوان طولانی‌ترین شب سال شناخته می‌شود و بعد از آن روزهاه بلندتر شده و روشنایی بر تاریکی غلبه می‌کند. ایرانیان باستان این شب را نماد امید بر نا امیدی، پیروزی نور بر ظلمت و شروع دوباره زندگی می‌دانستند.

در آخر شب یلدا را می‌توان با این ترانه یلدا توصیف کرد، شب یلدا شب عشق و شب شور و ترانه، شبی که فال حافظ، قصه‌های قدیمی و آهنگ‌های دلنشین در کنار هم شادی و امید را به خانه می‌آورند.

سوالات متداول