روز جهانی فلافل چه روزی است؟ (از تاریخچه تا ایده برای جشن)

فلافل را همه می‌شناسند؛ چه آن‌هایی که این غذا را در خانه می‌پزند، چه کسانی که آن را هرازگاهی از یک دکه‌ی خیابانی تهیه‌ می‌کنند. من هم مانند بسیاری از افراد، بارها فلافل را امتحان کرده‌ام، بدون اینکه به گذشته و پیشینه‌ی آن فکر کرده باشم. اما وقتی از روز جهانی فلافل مطلع شدم، یک پرسش مهم در ذهنم شکل گرفت: چرا فلافل تا این اندازه محبوب بوده و به یک غذای بین‌المللی تبدیل شده است؟ همین موضوع باعث شد بیشتر درباره‌ی تاریخچه و دلایل محبوبیت این غذا در سراسر دنیا مطالعه کنم و نتیجه‌ی آن را در این مقاله با شما به اشتراک بگذارم.

185,900

176,600

تومان

روز جهانی فلافل چه روزی است؟

روز جهانی فلافل در 12 ژوئن 2025، روز پنج‌شنبه 22 خرداد 1404 برگزار می‌شود.

روز جهانی فلافل یک مناسبت بین‌المللی است که هر ساله در تاریخ 12 ژوئن برگزار می‌شود. این روز فرصتی است برای گرامیداشت یکی از محبوب‌ترین غذاهای خیابانی جهان و آشنایی بیشتر با آن.

فلافل در ابتدا در قالب یک غذای محلی فقط در کشورهای خاورمیانه مصرف می‌شد. اما با گذشت زمان و افزایش مهاجرت‌ها به سایر نقاط جهان هم راه یافت. این غذا در دهه‌ی 1950 به خارج از خاورمیانه به‌ویژه اروپا رسید و در دهه‌ی 1970 وارد آمریکای شمالی شد و در میان افراد گیاه‌خوار و علاقه‌مندان به غذاهای سالم محبوبیت زیادی پیدا کرد. سپس در دهه‌ی 1990‌ دسترسی به آن به طور قابل‌توجهی افزایش یافت و در نهایت، در سال 2012 نخستین روز جهانی آن برگزار شد.

امروزه فلافل با طعم منحصربه‌فرد و ویژگی‌های خاص خود توانسته است جایگاه ویژه‌ای در برنامه‌ی غذایی مردم سراسر جهان پیدا کند. محبوبیت جهانی فلافل نشان‌دهنده‌ی توانایی غذاهای محلی در عبور از مرزهای جغرافیایی و فرهنگی است.

180,000

164,000

تومان

147,700

132,900

تومان

تاریخچه‌ی فلافل

در حال حاضر، بین ملت‌های مختلف درباره‌ی خاستگاه فلافل اتفاق‌نظر وجود ندارد و به همین دلیل روایت‌ها و دیدگاه‌های متنوعی در مورد منشاء و پیشینه‌ی این غذای محبوب شنیده می‌شود. هر کشور یا منطقه‌ای بسته به تجربه‌ی تاریخی و روایت‌های فرهنگی خود، این غذا را به خود نسبت می‌دهد و همین موضوع باعث ایجاد اختلاف‌نظرهای قابل‌توجهی در این زمینه شده است.

برای مثال، فلسطینی‌ها فلافل را بخشی از فرهنگ غذایی خود می‌دانند و معتقدند که این غذا اولین بار در این سرزمین پخته شده است. از سوی دیگر، مردم لبنان هم مدعی هستند فلافل یکی از غذاهای بومی و سنتی‌ آن‌ها است. در عین حال، روایت‌هایی هم از یمن نقل می‌شود که نشان می‌دهد این غذا ابتدا در آن منطقه تهیه شده و سپس به سایر نقاط جهان راه یافته است.

در کنار این دیدگاه‌های متنوع، نظریه‌ی دیگری هم وجود دارد که پیدایش فلافل را به دوران مسیحیان قبطی در مصر نسبت می‌دهد. این گروه که در ایام روزه‌داری گوشت نمی‌خوردند، یک غذای گیاهی بر پایه‌ی باقلای خشک تهیه می‌کردند که شباهت زیادی با فلافل امروزی داشته است. علاوه بر این، بعضی از منابع به این نکته اشاره می‌کنند که واژه‌ی فلافل پس از اشغال مصر توسط بریتانیا در سال 1882 به متون این کشور راه پیدا کرده است. بر اساس این روایت، افسران انگلیسی که در هند با یک نوع کراکت سبزیجات آشنا شده بودند، از آشپزان مصری درخواست کردند غذایی مشابه با آن را با استفاده از مواد اولیه‌ی محلی آماده کنند.

ورود فلافل به ایران

فلافل ابتدا از کشور عراق وارد آبادان شد و سپس راه خود را به سایر نقاط ایران باز کرد. بعضی از افراد معتقدند کسانی که در دوران جنگ ایران و عراق به دلیل شرایط جنگی مجبور به ترک شهر خود شده بودند، با راه‌اندازی دکه‌های فروش فلافل در شهرهای دیگر، این غذا را به مردم مناطق مختلف معرفی کردند و بدین ترتیب خوردن آن را در سراسر ایران رواج دادند. امروزه مغازه‌ها یا دکه‌های فلافل‌فروشی در تمام شهرهای ایران فعال هستند و این غذا را به همراه ادویه‌ها و سس‌های مختلف عرضه می‌کنند.

445,000

400,500

تومان

226,300

203,670

تومان

انواع فلافل

اکنون که در مورد روز جهانی فلافل و تاریخچه‌ی آن اطلاعات کسب کردید، بد نیست با انواع این غذا هم آشنا شوید. یکی از محبوب‌ترین انواع فلافل، نوعی است که با نخود تهیه می‌شود. نخودها را ابتدا به مدت یک شب در آب خیس می‌کنند تا نرم شوند. سپس آن‌ها را به همراه سبزیجات مختلف مثل جعفری و گشنیز و ادویه‌های متنوع نظیر فلفل سیاه و زیره ترکیب کرده و به شکل توپ‌های کوچک درمی‌آوردند تا در روغن سرخ کنند.

بعضی از افراد به جای نخود از باقلا برای درست کردن فلافل استفاده می‌کنند. در این روش، پوست باقلاهای خیس‌خورده را جدا کرده و آن‌ها را با انواع ادویه‌ها و سبزیجات معطر مخلوط می‌کنند. این نوع فلافل بافت نرم‌تری نسبت به فلافل نخود دارد و معمولا با سس ماست یا ارده سرو می‌شود. ذکر این نکته ضروری است که می‌توان از ترکیب دال عدس، پیاز، سیر، سیب‌زمینی، سبزیجات معطر، زیره و زردچوبه هم برای تهیه‌ی فلافل استفاده کرد.

نوع دیگری از فلافل هم وجود دارد که به آن فلافل سوخاری می‌گویند. برای تهیه‌ی این غذا باید بعد از اینکه مواد اولیه‌ی فلافل را آماده کرده و به شکل توپ کوچک درآوردید، آن‌ها را در آرد سوخاری بغلتانید. این روش باعث می‌شود فلافل حالت برشته‌تری پیدا کند و طعم بهتری هم داشته باشد.

چطور روز جهانی فلافل را جشن بگیریم؟

همان‌طور که در ابتدای مقاله گفتیم، روز جهانی فلافل فرصتی است برای لذت بردن از یکی از محبوب‌ترین غذاهای خاورمیانه که امروزه به فرهنگ غذایی سایر کشورها هم راه یافته است. اگر دوست دارید این مناسبت را به شکل خاص و متفاوتی جشن بگیرید، در ادامه چند پیشنهاد جالب برایتان داریم:

• در خانه فلافل درست کنید. طرز تهیه‌ی فلفل آسان است و مواد اولیه‌ی آن معمولا در هر خانه‌ای به راحتی پیدا می‌شود. روش درست کردن این غذا را می‌توانید با خواندن مقاله‌ی «طرز تهیه‌ی فلافل خانگی به روش‌های ساده» یاد بگیرید.
• از غرفه‌های خیابانی فلافل بخرید. اگر وقت یا حوصله درست کردن فلافل را ندارید، می‌توانید آن را از غرفه‌های خیابانی تهیه کنید. این غذا در مناطق مختلف با روش‌های متفاوت آماده شده و با سس‌های متنوع سرو می‌شود.
• یک دستور پخت جدید را امتحان کنید. اگر قبلا فلافل نخود را امتحان کرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم این غذا را با باقلا یا دال عدس یا حتی به شکل سوخاری درست کنید.
• مهمانی برگزار کنید. دوستان و اعضای خانواده‌ی خود را به یک دورهمی صمیمانه برای خوردن فلافل دعوت کنید و یک خاطره‌ی به‌یادماندنی برای آن‌ها رقم بزنید.