بازی‌های ویدیویی یکی از محبوب‌ترین و تاثیرگذارترین فرم‌های سرگرمی در جهان امروز هستند. این صنعت نه تنها مخاطبان گسترده‌ای از هر سن و سلیقه دارد، بلکه با تنوع گسترده‌ای از ژانرها و سبک‌ها، توانسته است نیازها و علاقه‌مندی‌های متفاوت گیمرها را پاسخ دهد. از ماجراجویی‌های پرهیجان در دنیاهای فانتزی تا تجربه‌های واقع‌گرایانه‌ای که بازیکنان را در محیط‌های واقعی غرق می‌کند، ژانرهای مختلف بازی‌ها هرکدام ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود را دارند و تجربه‌های متنوعی را به بازیکنان ارائه می‌دهند. درک بهتر این ژانرها و تفاوت‌های میان آن‌ها، به بازیکنان کمک می‌کند تا بازی‌هایی که با سلیقه و علاقه‌شان همخوانی دارد را بهتر بشناسند و تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر از بازی‌ها داشته باشند.
اکشن ماجراجویی (Action Adventure)
سبک اکشن ماجراجویی یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین ژانرها در صنعت بازی‌های ویدئویی است که تلفیقی از دو عنصر اصلی اکشن و ماجراجویی را در خود دارد. در این سبک، بازیکنان علاوه بر مبارزه و استفاده از مهارت‌های حرکتی برای عبور از موانع، به حل معماها و کاوش در محیط‌های مختلف نیز می‌پردازند. اکشن در این نوع بازی‌ها معمولاً شامل درگیری‌های سریع، تیراندازی یا مبارزه با دشمنان است، در حالی که بخش ماجراجویی بر روی کاوش در دنیای بازی و تعامل با محیط‌ها و شخصیت‌های مختلف تمرکز دارد. یکی از ویژگی‌های بارز این سبک، ترکیب سیستم‌های مختلف بازی است؛ برای مثال، در بازی‌های اکشن ماجراجویی معمولاً عناصری از پلتفرمینگ و گاهی حل معماهای پیچیده دیده می‌شود. این ترکیب باعث می‌شود که بازی‌ها هم تنوع بیشتری در گیم‌پلی داشته باشند و هم بازیکن را به‌طور مداوم درگیر کنند. یکی دیگر از جنبه‌های مهم این سبک، داستان‌سرایی قوی است. بسیاری از بازی‌های موفق در این ژانر، داستان‌های جذاب و شخصیت‌های به‌یادماندنی دارند که بازیکن را به تجربهٔ دنیای بازی ترغیب می‌کنند. البته اصطلاح «اکشن ماجراجویی» تبدیل به برچسبی شده است که گاهی به بازی‌هایی تعلق می‌گیرد که به طور دقیق در هیچ سبک دیگری نمی‌گنجند. به دلیل فراوانی این نوع بازی‌ها در کنسول‌های بازی و کمتر شدن محبوبیت بازی‌های ماجراجویی، بازی‌های اکشن ماجراجویی اغلب توسط گیمرهای امروزی به عنوان بازی‌های ماجراجویی شناخته می‌شوند.
یکی از اولین بازی‌های اکشن ماجراجویی، بازی Adventure برای کنسول آتاری 2600 در سال 1980 بود. این بازی مستقیماً از بازی ماجراجویی متنی Colossal Cave Adventure الهام گرفته بود. در فرآیند اقتباس یک بازی متنی به کنسولی که فقط یک جوی‌استیک برای کنترل داشت، طراح این بازی، وارن روبینت (Warren Robinett)، با افزودن عناصر بازی‌های آرکید اکشن، یک بازی اکشن ماجراجویی ایجاد کرد. ژانر اکشن ماجراجویی بعدها با بازی افسانه زلدا (The Legend of Zelda) در سال 1986 که توسط شیگرو میاموتو (Shigeru Miyamoto) ساخته شد، به عنوان یک سبک تثبیت شد. این بازی به دلیل ترکیب عناصر مختلف از ژانرهای گوناگون از جمله اکتشاف، پازل، اکشن، سیستم مالی و ساختار مرحله‌ی ساده به سبک بازی‌های نقش‌آفرینی (RPG) بدون امتیاز تجربه توانست موفقیت زیادی کسب کند. این بازی همچنین یکی از نمونه‌های اولیه بازی‌های جهان باز و گیم‌پلی غیرخطی بود و تبدیل به یکی از تأثیرگذارترین بازی‌های دوران ۸ بیتی شد. از دیگر آثار این سبک می‌توان به سری آنچارد و لست آو آس در کنار آثاری نظیر سری جی‌تی‌ای نیز اشاره کرد.
بقا (Survival)
بازی‌های بقا بازیکن را با منابع بسیار محدود در یک محیط نسبتا باز و خطرناک قرار می‌دهند در نتیجه او باید منابع مختلف را جمع‌آوری کند و ابزار، سلاح و پناهگاه بسازد تا بتواند تا حد امکان زنده بماند. بسیاری از این بازی‌ها در محیط‌هایی که به‌صورت تصادفی تولید می‌شوند قرار دارند و معمولا هیچ هدف مشخصی ندارند. البته هستند آثاری که محیط ثابتی دارند و یک داستان کار راه انداز نیز در آن‌ها گنجانده شده است. این بازی‌ها ممکن است با ژانر ترس و بقا همپوشانی داشته باشند که در آن بازیکن باید در محیطی ماوراء طبیعی مانند یک آخرالزمان زامبی زنده بماند. از نمونه‌های موفق سبک بقا می‌توان به The Forest و دنباله‌ی آن اشاره کرد.
مترویدوانیا (Metroidvania)
بازی‌های مترویدوانیا زیرمجموعه‌ای از ژانر پلتفرمر و اکشن ماجراجویی هستند که نام خود را از دو مجموعه معروف، یعنی متروید و کسلوانیا گرفته‌اند. این بازی‌ها دارای نقشه‌های بزرگ و به هم پیوسته‌ای هستند که بازیکن می‌تواند آن‌ها را کاوش کند، اما دسترسی به برخی از بخش‌های دنیا به وسیله درها یا موانع دیگر محدود شده است. در واقع این موانع تنها زمانی قابل عبور هستند که بازیکن ابزارها، سلاح‌ها یا توانایی‌های ویژه‌ای را در طول بازی بدست آورد. بدست آوردن این موارد به بازیکن کمک می‌کند تا دشمنان سخت‌تر را شکست دهد و میان‌برها و مناطق مخفی را پیدا کند و اغلب نیاز به بازگشت به نقاط قبلی نقشه دارد. بازی‌های مترویدوانیا معمولاً دارای گیم‌پلی خطی نبوده و معمولاً شامل بازگشت‌های مکرر به مناطق قبلی هستند. از طرفی این بازی‌ها معمولاً چالش‌برانگیز هستند و از بازیکن می‌خواهند که به دقت مسیرها را یاد بگیرد و از توانایی‌های تازه کسب شده برای پیشرفت در بازی استفاده کند. بازی‌هایی مانند Hollow Knight، سوپر متروید، کسلوانیا: سمفونی شب، Batman: Arkham Asylum و Ori and the Blind Forest از نمونه‌های برجسته‌ی سبک مترویدوانیا هستند که به دلیل ترکیب کاوش عمیق، گرافیک زیبا و گیم‌پلی رضایت‌بخش شهرت یافته‌اند.
روگ‌لایک (Roguelike)
سبک روگ‌لایک یکی از زیرژانرهای اکشن ماجراجویی است که در اصل از بازی کلاسیک Rogue (1980) الهام گرفته شده و به مرور زمان به یکی از ژانرهای محبوب و خاص تبدیل شده است. یکی از ویژگی‌های اصلی بازی‌های روگ‌لایک، سیستم تولید تصادفی مراحل است؛ یعنی هر بار که بازیکن بازی را شروع می‌کند، نقشه‌ها، دشمنان و منابع به شکلی تصادفی ایجاد می‌شوند که این موضوع باعث ایجاد تنوع و تازگی در هر بار تجربه‌ی بازی می‌شود. این سبک معمولاً بر روی کاوش در سیاه‌چاله‌ها و محیط‌های پرخطر تمرکز دارد و بازیکن باید در هر مرحله از بازی با دشمنان و چالش‌های جدید روبه‌رو شود.
از دیگر ویژگی‌های برجسته این سبک می‌توان به مرگ دائمی (Permadeath) اشاره کرد؛ یعنی اگر بازیکن در طول بازی بمیرد، باید از ابتدا شروع کند و تمامی پیشرفت‌ها و آیتم‌های خود را از دست می‌دهد. این امر باعث می‌شود که بازی‌ها چالش‌برانگیزتر و هیجان‌انگیزتر باشند و بازیکنان را به دقت و استراتژی بیشتری در گیم‌پلی مجبور کند. با این وجود، این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که بازی‌های روگ‌لایک برای بازیکنانی که به دنبال تجربه‌های متفاوت و چالش‌های سخت هستند، بسیار جذاب باشند. بازی‌های معروفی مانند هیدس، The Binding of Isaac و Dead Cells نمونه‌های موفقی از این ژانر هستند که توانسته‌اند با ترکیب این ویژگی‌ها و طراحی خلاقانه، محبوبیت زیادی به دست آورند.
در این میان شاید نام روگ‌لایت (Roguelite) را هم شنیده باشید. در روگ‌لایت، برخی از این قوانین به شکلی ملایم‌تر پیاده می‌شوند. به عنوان مثال، در حالی که ممکن است بازیکن پس از مرگ همچنان بخشی از پیشرفت خود را از دست بدهد، معمولاً برخی از آیتم‌ها، قابلیت‌ها یا ارتقاها حفظ می‌شوند. این بدان معناست که بازیکن با هر بار بازی کردن، به تدریج قدرتمندتر می‌شود و می‌تواند در طولانی‌مدت پیشرفت کند. به همین دلیل، روگ‌لایت‌ها تجربه‌ای منعطف‌تر ارائه می‌دهند که برای بازیکنانی که به دنبال چالش هستند اما می‌خواهند احساس پیشرفتی مداوم داشته باشند، جذاب است.
source