رنگ کردن مو در دوران بارداری؛ عوارض، خطرات و نکات ایمنی

دوران بارداری، یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین مراحل در زندگی هر خانمی است. در این دوره، توجه به سلامت و تندرستی مادر و جنین در اولویت قرار می‌گیرد و تصمیم‌گیری‌ها در رابطه با سبک زندگی و استفاده از محصولات مختلف، نیازمند دقت و آگاهی بیشتری است. یکی از موضوعاتی که در این زمینه مطرح می‌شود، رنگ کردن مو در دوران بارداری است. با آغاز دوران بارداری، ممکن است این سوال در ذهن بسیاری شکل بگیرد که آیا می‌توان در این دوره نیز همچنان به رنگ کردن موها ادامه داد؟ آیا مواد شیمیایی موجود در رنگ مو می‌توانند خطری برای سلامت جنین ایجاد کنند؟ رنگ کردن مو در دوران بارداری تا قبل از ماه سوم بارداری توصیه نمی‌شود. در این مطلب از دیجی‌کالا مگ قصد داریم با رویکردی علمی و کاربردی، به بررسی این موضوع بپردازیم. هدف ما ارائه‌ی اطلاعاتی جامع و قابل‌اعتماد است تا بتوانید با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای سلامت خود و فرزند دلبندتان بگیرید.

عوارض و خطرات رنگ کردن مو در دوران بارداری

یکی از دغدغه‌های اصلی رنگ کردن مو در دوران بارداری، تماس مستقیم یا غیرمستقیم با ترکیبات شیمیایی موجود در رنگ مو، مانند PPD (پارافنیل‌دی‌آمین) و سایر مواد اکسیدکننده است. این ماده که در رنگ موهای دائمی استفاده می‌شود، در صورت تماس طولانی با پوست می‌تواند جذب و وارد جریان خون شود. اگرچه طبق تحقیقات علمی، میزان جذب PPD از طریق پوست بسیار کم و بی‌خطر است، اما در دوران بارداری، حساسیت بدن مادر و جنین افزایش یافته و همین مقدار اندک نیز می‌تواند موجب نگرانی شود.

علاوه بر جذب پوستی، استنشاق بخار موادی مانند آمونیاک و پراکسید هیدروژن نیز تاثیراتی غیرمستقیم بر سلامت مادر و جنین دارد. این بخارها باعث تحریک دستگاه تنفسی، سردرد و تهوع در زنان باردار می‌شوند. برای کاهش خطر، توصیه می‌شود عمل رنگ کردن مو در محیط‌هایی با تهویه‌ی مناسب انجام شود و تماس مستقیم رنگ با پوست سر به حداقل برسد.

واکنش‌های آلرژیک رنگ کردن مو در دوران بارداری

در دوران بارداری، تغییرات هورمونی موجب می‌شود پوست حساس‌تر از حالت عادی شود. این حساسیت می‌تواند خطر بروز واکنش‌های آلرژیک ناشی از مواد شیمیایی رنگ مو را افزایش دهد. ترکیباتی مانند PPD، آمونیاک و اکسیدکننده‌ها در برخی افراد باعث خارش، تورم پوست سر، التهاب یا در موارد شدیدتر منجر به بروز کهیر شوند. همچنین افرادی که سابقه‌ی آلرژی دارند، در دوران بارداری احتمال بیشتری برای تجربه‌ی حساسیت‌های شدید خواهند داشت.

تحقیقات نشان داده‌اند که درصدی از افراد ممکن است به مواد شیمیایی رنگ مو واکنش نشان دهند. این میزان برای PPD معمولا حدود 0.1 تا 1 درصد است، اما در دوران بارداری، این احتمال به دلیل تغییرات ایمونولوژیک بدن مادر اندکی افزایش می‌یابد. عوامل تشدیدکننده مانند استفاده‌ی مکرر از رنگ مو، تماس طولانی رنگ با پوست و وجود آسیب یا خشکی پوست سر در این دوران می‌توانند حساسیت را بیشتر کنند. برای کاهش خطر، توصیه می‌شود از رنگ‌های فاقد PPD یا گیاهی استفاده کرده و پیش از رنگ کردن، تست حساسیت روی یک بخش کوچک از پوست، حتما انجام شود.

تاثیر رنگ مو بر جنین

یکی از نگرانی‌های بانوان باردار این است که آیا مواد شیمیایی موجود در رنگ مو می‌توانند تاثیری روی جنین داشته باشند. تاکنون تحقیقات محدودی در این زمینه صورت گرفته که هیچ ارتباط مستقیمی میان استفاده از رنگ مو در بارداری و آسیب‌های جدی به جنین را نشان نداده‌اند. با این حال، در سه‌ماهه‌ی اول بارداری، زمانی که جنین در حال شکل‌گیری اندام‌های اصلی است، بدن مادر و جنین حساس‌تر بوده و بهتر است هر گونه تماس با مواد شیمیایی غیرضروری به حداقل برسد.

استنشاق بخارهای شیمیایی یا جذب مواد از طریق پوست می‌تواند به‌ شکل غیرمستقیم بر سلامت جنین تاثیر بگذارد. هرچند این خطر در صورت رعایت ایمنی و استفاده‌ی محدود به شدت کاهش می‌یابد. توصیه می‌شود استفاده از رنگ مو به بعد از سه‌ماهه‌ی اول موکول شود و رنگ‌آمیزی در محیط مناسب و با تهویه‌ی صحیح انجام شود. همچنین، مشاوره با متخصص زنان و زایمان پیش از هر اقدام ضروری است تا وضعیت سلامت مادر و جنین ارزیابی شده و تصمیم‌گیری آگاهانه صورت گیرد. انتخاب رنگ‌های گیاهی یا فاقد مواد آسیب‌زا در چنین شرایطی می‌تواند گزینه‌ی ایمن‌تری باشد.

نکات ایمنی برای رنگ کردن مو در دوران بارداری

حالا که متوجه شدیم رنگ کردن مو در دوران بارداری، می‌تواند روی سلامتی مادر و جنین تاثیر بگذارد، می‌خواهیم نکات ایمنی و مواردی را توضیح دهیم که این ریسک‌ها را به حداقل برساند.

انتخاب محصولات بدون آمونیاک و PPD

یکی از مهم‌ترین راه‌های کاهش خطرات رنگ کردن مو در دوران بارداری، انتخاب محصولات ایمن‌تر است. بسیاری از رنگ موها حاوی مواد شیمیایی قدرتمندی مانند آمونیاک و PPD هستند که می‌توانند باعث تحریک پوست و واکنش‌های آلرژیک شوند. استفاده از رنگ موهایی که فاقد این مواد بوده و برچسب بدون آمونیاک یا فاقد PPD دارند، بطور قابل توجهی ریسک را کاهش می‌دهد. برندهایی مانند Garnier Olia،L’Oréal Casting Crème Gloss یا Herbatint با استفاده از ترکیبات ایمن‌ و نداشتن آمونیاک، گزینه‌های مناسبی برای دوران بارداری هستند.

برای اطمینان از ایمنی رنگ مو، بررسی برچسب محصول و فهرست مواد تشکیل‌دهنده بسیار ضروری است. بهتر است محصولاتی خریداری شود که از ترکیبات گیاهی یا مواد طبیعی مانند روغن‌های گیاهی و عصاره‌های آلوئه‌ورا استفاده کرده باشند. حتی اگر محصولی ایمن به نظر برسد، تست حساسیت روی یک بخش کوچک از پوست، مانند پشت گوش، قبل از مصرف توصیه می‌شود. این اقدام نه تنها به مراقبت از سلامت شما کمک می‌کند، بلکه اعتماد به محصول انتخابی را نیز افزایش می‌دهد.

انتخاب زمان مناسب برای رنگ کردن مو

یکی دیگر از مواردی که باید در نظر گرفته شود، زمان مناسب برای رنگ کردن مو است. دوران بارداری به سه مرحله تقسیم می‌شود که از این میان، سه‌ماهه‌ی اول دوران حساسی به شمار می‌رود. در این بازه‌‌ی زمانی، جنین در حال شکل‌گیری اعضای اصلی بدن است و بدن مادر نیز بیش از همیشه به مواد شیمیایی حساس است. بنابراین، توصیه می‌شود در سه‌ماهه اول از رنگ کردن موها خودداری کنید.

بازه‌ی زمانی مناسب برای رنگ کردن موها معمولا بین هفته‌های 16 تا 28 بارداری است؛ یعنی سه‌ماهه‌ی دوم. در این دوران، احتمال جذب مواد شیمیایی توسط بدن کاهش می‌یابد و همچنین جنین مراحل اولیه‌ی رشد را پشت سر گذاشته‌است. البته حتی در این بازه‌ی زمانی نیز نباید زیاده‌روی کرد و باید از محصولات ایمن‌تری استفاده کرد. بهتر است تعداد دفعات رنگ کردن مو در دوران بارداری محدود باشد و تنها به موارد ضروری اختصاص یابد.

ایجاد شرایط محیطی ایمن

رعایت چند نکته‌ی ساده می‌تواند تجربه‌ی امنی از رنگ کردن مو در دوران بارداری به شما هدیه دهد. اولین و مهم‌ترین نکته این است که هنگام استفاده از رنگ مو حتما دستکش بپوشید تا تماس مستقیم پوست دست با مواد شیمیایی به حداقل برسد. علاوه بر این، استفاده از ماسک نیز توصیه می‌شود، زیرا استنشاق بخارات موادی مانند آمونیاک و پراکسید هیدروژن می‌تواند بر سیستم تنفسی مادر و حتی جنین تاثیر بگذارد. یکی دیگر از موارد مهم، انتخاب محیطی است که تهویه‌ی مناسب داشته باشد تا بخارات ناشی از رنگ مو در فضا منتشر نشود. اگر امکان رنگ کردن در محیط باز وجود ندارد، حتما پنجره‌ها را باز کرده یا از دستگاه تهویه استفاده کنید. همچنین فاصله‌ی زمانی مناسب بین دفعات رنگ کردن نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. پیشنهاد می‌شود حداقل دو تا سه ماه بین جلسات رنگ کردن مو فاصله بیندازید تا از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض مواد شیمیایی جلوگیری شود.

روش‌های طبیعی جایگزین

با در نظر گرفتن دغدغه‌های مربوط به خطرات مواد شیمیایی در بارداری، استفاده از روش‌های طبیعی جایگزین مانند رنگ‌های گیاهی نیز می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد. در ادامه انواع این رنگ‌ها را بررسی خواهیم کرد.

رنگ‌های گیاهی

حنا یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین رنگ‌های طبیعی است که بدون خطرات جانبی مواد شیمیایی، موها را به رنگ طبیعی و شاداب درمی‌آورد. این ماده‌ی گیاهی که از برگ‌های خشک‌شده‌ی گیاه حنا استخراج می‌شود، خواص ضدعفونی‌کننده داشته و باعث تقویت ریشه‌ی مو و حفظ سلامت موها می‌شود. به همین دلیل این رنگ مو محبوبیت زیادی بین زنان باردار دارد.

برای استفاده از حنا، آن را می‌توان با ترکیبات طبیعی دیگری مانند آبلیمو (برای تثبیت رنگ)، روغن بادام (برای نرمی و تقویت مو)، یا حتی چای سیاه (برای تغییر تناژ رنگ) ترکیب کرد. فرآیند استفاده ساده است. ابتدا حنا را با مواد طبیعی مخلوط کرده و به صورت خمیری یکدست درآورید. سپس این مخلوط را به آرامی روی موهای تمیز و خشک بمالید و اجازه دهید حداقل 2 تا 4 ساعت روی موها باقی بماند تا رنگ تثبیت شود. در نهایت، موها را با آب ولرم بشویید. رنگ‌های گیاهی مانند حنا کاملا سالم و فاقد مواد شیمیایی مضری چون آمونیاک و PPD هستند. با این حال، محدودیت آن‌ها در تعداد رنگ‌های موجود و زمان طولانی برای اثربخشی، از جمله چالش‌های این روش محسوب می‌شود.

محصولات پوششی موقت

برای مادرانی که خواستار تغییرات موقتی و سریع در رنگ مو هستند و نمی‌خواهند از رنگ‌های دائمی یا نیمه‌دائمی استفاده کنند، موس‌ها و اسپری‌های رنگ موقت گزینه‌های بسیار مناسبی هستند. این محصولات که تاثیر کوتاه‌مدتی دارند، می‌توانند بدون نیاز به تماس طولانی با مواد شیمیایی یا نفوذ به ساختار مو، تغییرات چشمگیری در ظاهر مو ایجاد کنند. یکی از مزیت‌های اصلی این محصولات، سهولت در استفاده است. تنها کافی است موس یا اسپری را به شکل یکنواخت روی موها اسپری کنید و اجازه دهید خشک شود. این محصولات در رنگ‌های متنوعی وجود دارند و برای پوشاندن سریع سفیدی موها یا ایجاد ظاهر جدید برای مناسبت‌های خاص عالی هستند. از آن‌جا که این رنگ‌ها تنها سطح بیرونی مو را می‌پوشانند و با اولین شست‌وشو از بین می‌روند، اغلب فاقد خطرات بلندمدت هستند.

با این حال، این محصولات نیز معایب خود را دارند. برای مثال، دوام رنگ آن‌ها بسیار کم است و برای حفظ نتیجه، ممکن است نیاز به استفاده‌ی مکرر باشد. همچنین، در صورت تعریق یا خیس شدن موها، احتمال پخش شدن یا لکه‌دار شدن لباس وجود دارد. با این حال، چون مواد شیمیایی مضر و نیاز به تماس طولانی با پوست را ندارند، گزینه‌های مطمئن و قابل‌استفاده برای مادران باردار هستند.

منبع: clevelandclinic