۵ بازسازی ضعیف فیلم‌های ژاپنی در سینمای هالیوود

از شاهکارهای تاریخ‌ساز آکیرا کوروساوا و دوران طلایی استودیو جیبلی گرفته تا آثار معاصر تحسین‌شده‌ای چون «روزهای کامل» (Perfect Days) و «ماشینم را بران» (Drive my Car)، سینمای ژاپن همیشه در صف اول نوآوری و ایستاده است. هالیوود غول صنعت سینما از این فرصت غافل نمانده است و به کرات به سراغ بازسازی بعضی آثار درخشان سینمای ژاپن رفته است. اما این بازسازی‌های گاه با هزینه‌های هنگفت همیشه نتیجه خوبی در برنداشته است. بازسازی ضعیف فیلم‌های ژاپنی معمولاً از آثاری بوده‌اند که هالیوود صرفاً به فکر سودآوری آسان و سریع‌شان بوده است.

اگرچه بوده‌اند مواردی استثنا در بازسازی‌های هالیوود از فیلم‌های ژاپنی که نتیجه‌شان خوب از آب درآمده است. مثل فیلم «هفت دلاور» که در واقع اقتباسی از فیلم محصول 1954 «هفت سامورایی» (Seven Samurai) کوروساوا بود. ژانر وحشت سینمای ژاپن، بیش از همه، قربانی این بازسازی‌های بی‌هویت هالیوود شده است، اما تنها ژانر آسیب‌دیده نیست. در این مقاله تلاش کردیم طیفی متنوع از بازسازی‌های ضعیف را معرفی کنیم؛ بازسازی‌هایی که نشان می‌دهند اگر یک بار چیزی نتیجه خوبی داد لزوماً دستکاری‌اش نتیجه بهتری در بر نخواهد داشت. چه بسا بهتر باشد به همان شکل اولیه‌اش باقی بماند.

5 بازسازی ضعیف فیلم‌های ژاپنی در سینمای هالیوود

1. گودزیلا (Godzilla) 

• سال اکران: 1998
• کارگردان: رولند امریش
• بازیگران: متیو برودریک، ژان رنو، ماریا پیتلو
• خلاصه داستان: ارتش فرانسه با آزمایش‌های اتمی خود زمینه تغییر ژنتیکی در بعضی موجودات را فراهم کرده و موجودی به نام گودزیلا، که شبیه سوسمار و بسیار غول‌آساست، به وجود آمده است. ارتش آمریکا برای مقابله با آن، زیست‌شناسی به نام دکتر نیکو تاتوپلیس را استخدام می‌کند. نیکو، به دلیل لو رفتن اطلاعات سرّی، اخراج می‌شود. نیروهای ارتش فرانسه به کمک نیکو می‌آیند و به کمک رئیس این نیروهای فرانسوی، که فیلیپ روشه نام دارد، به مقابله با این مشکل می‌پردازند.
• امتیاز IMDb به فیلم: 5.5 از 10
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 20%

از بین تمام فیلم‌های ژاپنی، شاید هیچ‌کدام به اندازه «گودزیلا» (یا گوجیرا) در فرهنگ عامه جهان تأثیرگذار نبوده‌اند. این فیلم نه‌تنها سنگ‌بنای ژانر «کایجو» (هیولاهای غول‌پیکر) محسوب می‌شود، بلکه بازتابی است از ترس و اضطراب مردم ژاپن پس از جنگ جهانی دوم و بمباران اتمی. اما این ایده قوی، زودتر از آنچه باید، به دام بازسازی‌های غربی افتاد. در سال 1998، رولند امریش، کارگردان فیلم محصول 1996 «روز استقلال» (Independence Day)، اولین نسخه هالیوودی «گودزیلا» را ساخت.

اگرچه فیلم بازسازی مستقیم نسخه اصلی نبود، اما می‌توانست نقطه‌ی شروعی تازه برای این اسطوره سینمایی باشد، که نبود. فیلم امریش، فاقد ظرافت روایی و شخصیت‌پردازی‌هایی بود که فیلم‌های اصلی را تماشایی کرده بود. در واقع، نسخه هالیوودی فاقد عمق و پیام‌های اجتماعی نسخه اصلی بود و بیشتر بر جلوه‌های ویژه تمرکز داشت.​ نتیجه، چیزی نبود جز یک بازسازی ضعیف فیلم‌های ژاپنی که در آن مارمولکی عظیم‌الجثه دو ساعت تمام ساختمان‌ها و مردم را زیر پایش له می‌کند. شاید برای بعضی‌ها سرگرم‌کننده باشد، اما «پادشاه هیولاها» سزاوار چیزی بسیار بهتر بود.

2. با من می‌رقصی؟ (Shall We Dance)

• سال اکران: 2004
• کارگردان: پیتر چلسام
• بازیگران: ریچارد گیر، جنیفر لوپز، سوزان ساراندون، استنلی توچی
• خلاصه داستان: یک حسابدار موفق اما تنها، به‌طور مخفیانه در کلاس‌های رقص شرکت می‌کند تا به زندگی‌اش معنا ببخشد.
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.2 از 10
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 47%

سال 1996، ماسایوکی سوئو فیلمی ساخت به نام «با من می‌رقصی» که داستان مردی میانسال، حسابدار و تنها را روایت می‌کرد. او روزی دختری زیبا را می‌بیند که در حال رقصیدن است، و همین دیدار او را ترغیب می‌کند تا پنهانی در کلاس‌های رقص ثبت‌نام کند. یک کمدی رمانتیک جمع و جور و دلنشین. این فیلم در جوایز آکادمی ژاپن موفقیت بزرگی کسب کرد و در سال 2004، نسخه هالیوودی‌اش با بازی ریچارد گی‌یر و جنیفر لوپز ساخته شد.

بازسازی آمریکایی، اگرچه بازیگران خوبی داشت و به خاطر حضور جنیفر لوپز و ریچارد گیر یک بار دیگر بعد از سال‌ها در نقش اول یک فیلم کمدی عاشقانه، سر و صدای زیادی در زمان اکران به پا کرد. زیبایی رقص و لباس‌های جنیفر لوپز در برابر جذابیت ساده ریچارد گیر مخاطبان را مجذوب خود کرده بود؛ با این حال، به‌هیچ‌وجه نتوانست حال‌وهوای نسخه اصلی را حفظ و منتقل کند. بسیاری از مؤلفه‌های فرهنگی فیلم اصلی در انتقال به فرهنگ آمریکایی رنگ باختند و فیلم به اثری متوسط و بی‌روح تبدیل شد.

3. شبح درون پوسته (Ghost in the Shell)

• سال اکران: 2017
• کارگردان: روپرت سندرز
• بازیگران: اسکارلت جوهانسون، تاکشی کیتانو، پیلو اسبک، سم رایلی، چین هان، ژولیت بینوش
• خلاصه داستان: در آینده‌ای که انسان‌ها با فناوری ترکیب شده‌اند، یک سایبورگ وظیفه دارد جنایات سایبری را متوقف کند.
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.3 از 10
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 43%

این بازسازی فیلم ژاپنی اگرچه بیشتر برداشت آزاد آمریکایی از یک منبع ژاپنی است تا یک بازسازی واقعی، اما نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. «شبح درون پوسته» نمونه بارز بازسازی ضعیف فیلم‌های ژاپنی در سینمای هالیوود است که برگرفته از یک مانگای پرطرفدار است. داستان فیلم در دنیایی می‌گذرد که انسان‌ها به تدریج به سایبورگ‌های پیشرفته تبدیل می‌شوند. شخصیت اصلی، زنی است که پس از تصادف، به یک ابرسرباز رباتیک تبدیل می‌شود.

فیلم با لحن بیش‌ازحد جدی‌اش، از فضای طنز و سبک‌تر نسخه اصلی دور شده و از جلوه‌های ویژه افراطی بهره گرفته است. تغییراتی در داستان اصلی هم به فیلم آسیب زده است. اما آنچه واقعاً این فیلم را به ورطه سقوط کشاند، انتخاب اسکارلت جوهانسون برای نقش یک شخصیت ژاپنی بود. این تصمیم به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفت. منتقدان آن را نمونه‌ای بارز از «سفیدشویی» فرهنگی دانستند. نتیجه؟ شکست مطلق در گیشه و در دل مخاطبان.

4. آپارتمان 1303 سه‌بعدی (Apartment 1303 3D) 

• سال اکران: 2012
• کارگردان: مایکل تاورنا
• بازیگران: جولیان میشل، میشا بارتون، ربکا دی‌مورنای
• خلاصه داستان: زنی جوان به آپارتمانی جدید نقل مکان می‌کند و با پدیده‌های ماورایی مواجه می‌شود که زندگی‌اش را تهدید می‌کنند.
• امتیاز IMDb به فیلم: 2/5 از 10
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 8%

«آپارتمان 1303 سه‌بعدی» نه‌تنها عنوان گیج‌کننده‌ای دارد، بلکه کیفیت ساختش هم ناامیدکننده است. فیلم داستان دختری به نام ژانت را روایت می‌کند که پس از درگیری با مادر و خواهرش به آپارتمانی مرموز نقل‌مکان می‌کند. بعد از مدتی، اتفاق‌های ترسناک و اشباح سر و کله‌شان پیدا می‌شود و خواهرش مجبور می‌شود برای نجات او وارد عمل شود. فیلم از نظر داستان‌پردازی، بازیگری و حتی جلوه‌های سه‌بعدی افتضاح است. البته نسخه ژاپنی، «آپارتمان 1303» که سال 2007 بر اساس رمانی به همین نام ساخته شده هم چندان چنگی به دل نمی‌زند، اما تماشای این بازسازی آمریکایی واقعاً طاقت‌فرساست.

5. یک تماس از دست‌رفته (One Missed Call)

• سال اکران: 2008
• کارگردان: اریک والت
• بازیگران: شانین سوسامون، ادوارد برنز، آنا کلاودیا تالانکون، ری وایز، آزورا اسکای
• خلاصه داستان: افرادی پیام‌های صوتی از آینده دریافت می‌کنند که زمان مرگشان را اعلام می‌کند.
• امتیاز IMDb به فیلم: 4 از 10

فیلم «یک تماس از دست‌رفته» (One Missed Call) به کارگردانی تاکاشی میکه که سال 2003 ساخته شد، داستان دختری را روایت می‌کند که با دریافت تماسی تلفنی دریافت، از زمان دقیق مرگش باخبر می‌شود. گرچه نسخه ژاپنی شاهکار نبود، اما در مقایسه با نسخه آمریکایی، چیزی در حد «همشهری کین» است. نسخه آمریکایی نه‌تنها بازسازی ضعیفی بود، بلکه متهم به تقلید از فیلم‌هایی چون «جیغ» (Scream) و «مقصد نهایی» (Final Destination) هم شد. این فیلم نتوانست ترس و تعلیق نسخه ژاپنی را منتقل کند و داستان سطحی، بازی‌های بی‌احساس و ساختی بی‌کیفیتش آن را به نماد سقوط موج بازسازی‌های فیلم‌های ترسناک ژاپنی تبدیل کرد.

و آیا هالیوود از این شکست درس گرفت؟ نه واقعاً. این فهرست نشان می‌دهد که میل به بازسازی آثار شرقی، هنوز هم در غرب ادامه دارد و اغلب، بدون درک یا احترام به روح اصلی اثر. بازسازی‌های هالیوودی از فیلم‌های ژاپنی اغلب نتوانسته‌اند موفقیت نسخه‌های اصلی را تکرار کنند. تفاوت‌های فرهنگی، انتخاب‌های نادرست در بازیگری و عدم درک عمیق از مفاهیم اصلی، از جمله دلایل این ناکامی‌ها به شمار می‌روند.

منبع: faroutmagazine