ممکن است تاکنون با این مشکل مواجه شده باشید که پس از وارد شدن به ماشینی که چند ساعت زیر نور خورشید بوده احساس ناخوشایندی پیدا کنید. البته گرمای خورشید فقط برای فضای داخلی اتومبیل مشکل‌ساز نیست، بلکه نور شدید خورشید و دمای بالا می‌تواند در مسافت‌های طولانی بر عملکرد خودروها نیز تأثیر بگذارد. این تأثیر، خود را در پوسته پوسته کردن و محو رنگ روکش خودرو، بالا رفتن آمپر ماشین به دلیل گرمای زیاد، ایجاد ترک در داشبورد و خرابی موتور نشان می‌دهد اما هنگام آفتاب سوختگی ماشین تنها این موارد نیستند که باید نگران آن باشید. گزارش‌ها نشان می‌دهند که فقط در کشوری مثل آمریکا از سال ۱۹۹۸ تاکنون، نزدیک به ۱۰۱۱ کودک در اثر گرمازدگی در وسایل نقلیه جان خود را از دست داده‌اند.
حتماً دوست ندارید که ماشین شما زودتر از موعد کارایی خود را از دست بدهد. خوشبختانه راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از طریق آن‌ها از خودروی خود در برابر آسیب‌های خورشید و آفتاب سوختگی محافظت کنید. با انجام این اقدامات، وسیله‌ی نقلیه‌ی شما گرما را بسیار مؤثرتر تحمل خواهد کرد. در ادامه‌ی مطلب و معرفی این راهکارها با ما همراه باشید.
نور خورشید و رنگ خودرو
همان‌طور که پوست بدن انسان هنگام قرار گرفتن طولانی‌مدت زیر نور آفتاب آسیب می‌بیند، رنگ ماشین نیز در برابر نور خورشید آسیب‌پذیر است. علت اصلی این آسیب، اشعه‌ی ماوراء بنفش ناشی از گرمای شدید خورشید است. اشعه‌ی ماوراء بنفش به طور طبیعی در نور خورشید وجود دارد و ۱۰٪ از کل خروجی تابش الکترومغناطیسی خورشید را تشکیل می‌دهد اما این اشعه چه تأثیری بر رنگ ماشین دارد؟
محو شدن و اکسیداسیون
سریع‌ترین اثر نور خورشید بر رنگ خودرو محو شدن آن است. اشعه‌ی ماوراء بنفش (UV) ساختار مولکولی رنگ را شکسته و منجر به از بین رفتن شدت رنگ می‌شود. این فرآیند با گذشت زمان و به دلیل اکسیداسیون، می‌تواند ظاهری کدر و مات برای رنگ خودرو ایجاد کند. گفتنی است اکسیداسیون زمانی رخ می‌دهد که اکسیژن موجود در هوا با رنگ واکنش نشان دهد.
1,100,000
970,000
تومان
آسیب به کلر یا پوشش شفاف رنگ (Clear Coat)
خودروهای مدرن معمولاً پوششی شفاف روی رنگ خود دارند که به عنوان یک لایه‌ی محافظ عمل می‌کند. با‌این‌حال، اشعه‌ی ماوراء بنفش خورشید می‌تواند به این لایه نفوذ کرده و باعث تخریب آن شود. هنگامی که پوشش شفاف رنگ خودرو خراب می‌شود، رنگ زیرین آن در برابر خدشه و محو شدن آسیب پذیرتر خواهد شد.
ترک خوردگی و کنده شدن رنگ
قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید می‌تواند باعث خشک شدن رنگ و از دست دادن انعطاف‌پذیری آن شود. در نتیجه، ممکن است رنگ شروع به ترک خوردن کرده و از سطح خودرو جدا شود. این امر نه تنها ظاهر خودرو را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه فلز زیرین رنگ در بدنه را نیز در معرض زنگ زدگی و خوردگی قرار خواهد داد.
خراش و علائم دَوَرانی
هنگامی که رنگ ماشین اکسید می‌شود، بیشتر مستعد ساییدگی و خراش‌های جزئی خواهد شد. شستن و خشک کردن خودرو بدون تکنیک‌های مناسب می‌تواند خراش و علائم دورانی بر جای گذاشته و یکپارچگی رنگ ماشین را به خطر بیندازد.
نور خورشید چه آسیب‌های دیگری به خودرو وارد می‌کند؟
اگرچه معمولاً آسیب نور خورشید صرفاً بر رنگ خودرو در نظر گرفته می‌شود، اما در هنگام تابش نور خورشید به خودرو و بالا رفتن دما آسیب‌های داخلی نیز باعث نگرانی خواهد شد. عیوب زیر می‌تواند باعث کاهش ارزش خودرو و ایجاد هزینه‌های اضافی برای تعمیر آن شود:
- ترک خوردگی: ممکن است در داشبورد و صندلی‌ها ترک ایجاد شود. فرمان خودرو نیز می‌تواند آسیب‌هایی را به صورت ترک ناشی از گرما از خود نشان دهد.
- رنگ پریدگی: لوازم داخلی و کفپوش‌های خودرو می‌توانند در برابر اشعه‌های خورشید رنگ خود را به‌تدریج از دست بدهند.
- مسائل ایمنی: کیسه‌های هوا نیز که اصلی‌ترین سیستم ایمنی خودرو محسوب می‌شوند ممکن است در گرمای شدید آسیب ببینند.
- شکستگی تسمه و شیلنگ: گرمای ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند باعث شکستن و جدا شدن تسمه‌ها و شلنگ‌ها شود. شکستگی تسمه یا شلنگ می‌تواند برنامه‌های سفر را متوقف کرده و هزینه‌هایی اضافی را برای تعمیر ایجاد کند.
- پایین آمدن سطح مایعات خودرو: هوای گرم باعث پایین آمدن سطح مایعات خودرو شده که اگر به آن توجه نشود، عواقبی برای ماشین خواهد داشت.
- کاهش فشار لاستیک: دمای زیاد می‌تواند بر فشار باد تایرها نیز تأثیر بگذارد. بنابراین این مورد را حتماً به طور دوره‌ای چک کنید.
پیشگیری از آسیب؛ چگونه از آفتاب سوختگی ماشین جلوگیری کنیم؟
۱. ماشین را به طور منظم شسته و خشک کنید
بدنه‌ی ماشین هزاران زباله و مواد معدنی را به خود جذب می‌کند. اگر ماشین به طور مرتب تمیز نشود، این آلودگی‌ها می‌توانند با نور خورشید واکنش نشان دهند و رنگ ماشین را خراب کنند. همچنین، حشرات مرده در بدنه‌ی خودرو تجزیه شده و اسیدهای سمی را روی سطح خودرو آزاد می‌کنند که عاملی برای تضعیف رنگ آن به شمار می‌آید.
بهترین راه برای جلوگیری از این اتفاق این است که ماشین خود را تا جایی که می‌توانید مرتب بشویید. سپس آن را با یک پارچه‌ی میکروفایبر نرم خشک کنید تا لکه‌های باقی‌مانده از بین بروند. نظافت فضای داخلی خودرو را نیز فراموش نکنید. ترکیب گرما و کثیفی در داخل خودرو بسیار آزاردهنده است!
۲. از واکس و براق کننده‌ی خودرو استفاده کنید
کار محافظت از رنگ بدنه‌ی خودرو با تمیز کردن آن تمام نمی‌شود بلکه باید حداقل دو بار در سال آن را با واکس مخصوص بدنه، آغشته کنید تا رنگ بیرونی آن تثبیت شود. موم موجود در واکس خودرو به عنوان یک لایه‌ی محافظ عمل می‌کند و خراش‌ها و آسیب‌های اشعه‌ی ماوراء بنفش خورشید را به حداقل می‌رساند.
اگر می‌خواهید عمل ماندگار و بهتری انجام دهید، یک پوشش سرامیکی برای محافظت از اتومبیل خود در برابر نور خورشید در نظر بگیرید. پوشش‌های سرامیکی سخت، بادوام و مقاوم در برابر حرارت هستند و می‌توانند خودروی شما را برای مدت طولانی روشن و براق نگه دارند.
۳. ماشین را در مکانی سایه‌دار پارک کنید
این کار بسیار بدیهی و عاقلانه است. اگر خانه‌ی شما پارکینگ یا گاراژ ندارد، بهتر است که یک مکان سایه‌دار پیدا کرده تا از ماشین در برابر نور خورشید محافظت کنید. سعی کنید ماشین خود را به خصوص در ساعات اوج آفتاب زیر درخت، زیر سایه‌ی ساختمان یا حتی در یک پارکینگ عمومی سرپوشیده نگه دارید. در این صورت ممکن است مجبور شوید هزینه‌ای را برای پارکینگ متحمل شده یا چند دقیقه‌ی اضافی را به دنبال یک مکان مناسب صرف کنید اما در نهایت مطمئن خواهید شد که هزینه‌های کمرشکن تعمیرات را متقبل نخواهید شد.
۴. شیشه‌های خودرو را پایین بدهید
البته که باز گذاشتن شیشه‌ها در مکان‌های عمومی خطر سرقت خودرو را افزایش می‌دهد اما اگر خودرو را در مکانی خصوصی مانند حیاط منزل پارک می‌کنید، حتی کمی پایین دادن شیشه‌ها نیز می‌تواند باعث گردش هوا شود و دمای داخلی خودرو را کاهش دهد. به این ترتیب گرما تأثیر کم‌تری روی لوازم داخلی و داشبورد خواهد داشت.
۵. باتری ماشین را به طور منظم چک کنید
روشن بودن مداوم کولر و سیستم تهویه‌ی مطبوع خودرو می‌تواند فشار را روی باتری ماشین شما افزایش دهد و باعث فرسودگی سریع‌تر آن شود. باتری ماشین را حتماً به صورت دوره‌ای چک کرده تا از بروز مسائل ناخوشایند جلوگیری کنید. حتماً دوست ندارید که هنگام سفر در جاده، باتری ماشین شما ناگهان از کار بیفتد.
۶. فشار باد لاستیک‌ها را بررسی کنید
طبق قوانین فیزیک، هوا با گرم شدن منبسط می‌شود. اگر این قانون روی لاستیک‌های ماشین اعمال شود، بدان معناست که هوای محبوس شده در داخل تایر در تابستان، شانس بیشتری برای خارج شدن دارد. لاستیک‌های کم باد بیشتر احتمال دارد منفجر شوند. بنابراین بهتر است حداقل یک بار در ماه فشار باد لاستیک‌ها را چک کنید. توصیه می‌کنیم این کار را صبح زود و در حالی که دما پایین‌تر است انجام دهید تا دقیق‌ترین تنظیم باد را داشته باشید.
۷. برای شیشه‌های جلو، محافظ نصب کنید
نمی‌توان انکار کرد که قسمت‌های داخلی جلوی ماشین شما بیشترین نور خورشید را دریافت می‌کند. در این صورت، علاوه بر اینکه رانندگی برای شما سخت‌تر می‌شود، می‌تواند باعث رنگ پریدگی داشبورد و صدمه دیدن ظاهر جذاب آن شود.
شما می‌توانید با نصب یک آفتاب‌گیر یا محافظ رنگی بر روی شیشه‌ی جلو از داشبورد محافظت کنید. این کار میزان جریان نور خورشید در داخل ماشین را به شدت کاهش می‌دهد.
۸. مراقب میزان مایعات خودرو باشید
گرمای زیاد می‌تواند به سرعت بر سطح مایعات خودرو تأثیر بگذارد. اگر به طور مرتب سطح مایعات خودرو را کنترل نکنید، ممکن است با مشکلاتی در ماشین مواجه شوید. در ادامه به سه نوع از این مایعات اشاره می‌کنیم:
- مایع خنک کننده: با بازرسی سطح و وضعیت مایع خنک کننده در مخزن خودرو شروع کنید. اگر این مایع کدر یا زنگ زده بود، آن را تعویض کنید. در غیر این صورت، فقط آن را تا سطح مشخص شده بالا ببرید.
- روغن موتور: یک موتور داغ نیاز به روغن‌کاری دارد. روغن موتور خود را همیشه در فواصل زمانی ذکر شده در دفترچه راهنمای خودرو تعویض کنید. به علاوه، به یاد داشته باشید که سطح روغن را حداقل یک بار در ماه بررسی کنید.
- روغن گیربکس: رانندگی خودرو با سطح پایین روغن گیربکس خطرناک است. وقتی این سطح پایین می‌آید، یک قیف کوچک را از طریق محفظه‌ی مخصوص روغن وارد کنید تا دوباره پر شود. هر بار میزان کمی اضافه کنید تا از ریختن آن جلوگیری شود.
۹. روکش صندلی‌ها را در صورت نیاز تعویض کنید
گرمای تابستان می‌تواند به قسمت داخلی خودرو نیز آسیب برساند. به عنوان مثال، چرم در اثر قرار گرفتن در معرض طولانی مدت UV سفت و خشک می‌شود و همیشه این خطر وجود دارد که لکه‌های غذایی موجود به طور دائم به صندلی بچسبد. با‌این‌حال، یک راه حل ساده برای این مشکل وجود دارد: روکش صندلی ماشین!
روکش صندلی برای ماشین ضروری است. روکش‌ها ظاهر زیبایی به خودرو بخشیده و نگهداری و تعویض آن‌ها ساده است اما مهم‌تر از همه، از قسمت داخلی خودرو در برابر گرد و غبار، بارندگی، نشت مواد غذایی و اشعه‌ی ماوراء بنفش محافظت می‌کنند.
اگر به این زودی‌ها به دنبال خرید روکش صندلی‌های جدید نیستید، مطمئن شوید که به خوبی از روکش صندلی خود مراقبت می‌کنید. تهویه‌ی منظم برای صندلی‌های چرمی به خصوص در تابستان بسیار مهم است.
۱۰. دودی کردن شیشه‌ها را امتحان کنید
برخی افراد به دلیل زیبایی ماشین و همچنین محافظت از خودروها در برابر نور خورشید از این روش استفاده می‌کنند. دودی کردن شیشه‌ها شامل اعمال یک لایه رنگی در داخل شیشه‌های اتومبیل است. انجام این کار، راهی عالی برای جلوگیری از ورود اشعه‌های مضر UV به داخل محسوب می‌شود. علاوه‌براین، مزایای مختلفی دارد که عبارت‌اند از:
- افزایش حریم خصوصی
- آسایش در خودرو
- مصرف سوخت کم‌تر با کاهش استفاده از کولر ماشین
- ایمنی در تصادفات با نگه داشتن تکه‌های شکسته‌ی شیشه‌ی پنجره در کنار هم
البته دودی کردن شیشه‌های ماشین نباید بیشتر از ۳۰ تا ۴۰ درصد باشد زیرا متضمن پرداخت جریمه است. طبق آیین نامه‌ی راهنمایی و رانندگی فراجا در سال ۱۴۰۳: «جریمه‌ی دودی کردن شیشه بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد برای شیشه‌ی جلو ۵۰۰ هزار تومان، برای شیشه‌های بغل جلو ۲۰۰ هزار تومان و برای شیشه‌ی عقب و شیشه‌های بغل عقب ۱۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است».
۱۱. از کاور برای پوشاندن خودرو استفاده کنید
ممانعت از رسیدن پرتوهای نور خورشید به خودرو ساده‌ترین راه برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی است. این کار به سادگی و با استفاده از یک کاور سبک خودرو انجام‌پذیر است. اگر نمی‌خواهید زیاد از ماشین خود استفاده کنید، می‌توانید آن را با استفاده از یک پارچه‌ی تمیز و سبک نیز بپوشانید.
کاور خودرو چندین مزیت دارد. نه تنها از ماشین شما در برابر گرما محافظت می‌کند، بلکه از نفوذ برگ‌ها، زباله‌ها، فضولات پرندگان و گرد و غبار نیز به خودرو جلوگیری می‌کند.
کلام آخر
آسیب به خودرو در اثر قرار گرفتن در معرض آفتاب و گرما، دو پیامد اصلی دارد. اولین مورد، احتمال آسیب دیدن یا آسیب دیدگی ناشی از خرابی کیسه هوا یا لاستیک‌ها است. ایمنی در جاده باید اولین دغدغه‌ی همه باشد و فشار کم لاستیک یا آسیب دیدن کیسه‌ی هوا می‌تواند منجر به تصادف یا افزایش اثرات آن بر شما یا خانواده‌ی شما شود.
نگرانی دوم این است که چنین آسیب‌هایی می‌تواند بر ارزش خودروی شما تأثیر منفی داشته باشد.
رعایت نکات ساده‌ای که در این مطلب توضیح داده شد یا برخی از آن‌ها عمر مفید خودروی شما را افزایش می‌دهد. این نکات بسیار ساده و اکثراً بسیار کم‌هزینه‌اند و می‌توانند شما را از تعمیرات پرهزینه در مسیر بازدارند.
منابع: bigsmobile , motorist , roblevine
source