پژوهش جدیدی نشان می‌دهد که دوپامین، علاوه بر نقش‌های شناخته‌شده خود، می‌تواند خاطرات مربوط به تجربیات لذت بخش را بازسازی کند. در مطالعه‌ای که روی موش‌ها انجام شد، دانشمندان دریافتند که دوپامین به کاهش ارزش درک‌شده‌ی خاطرات مرتبط با پاداش کمک می‌کند و این تغییر، رفتار آینده نسبت به آن پاداش را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
هنگامی که موش‌ها خاطرات مربوط به غذای شیرین را در حالی که احساس ناخوشی داشتند، به یاد می‌آوردند، دوپامین باعث کاهش ارزش این خاطرات شد. در نتیجه، حیوانات در آینده از مصرف آن غذا اجتناب کردند حتی با وجود اینکه خودِ غذا باعث بیماری آن‌ها نشده بود.
این کشف، درک ما را از عملکرد دوپامین فراتر از دیدگاه‌های سنتی گسترش می‌دهد و می‌تواند به روش‌های جدیدی برای درمان اعتیاد، افسردگی و سایر اختلالاتی که ناشی از خاطرات ناخواسته‌ی مرتبط با پاداش هستند، منجر شود.
نکات کلیدی
- نقش جدید: دوپامین فعالانه ارزش خاطرات مرتبط با پاداش را کاهش داده و رفتارهای آینده را تغییر می‌دهد.
- تغییر رفتاری: کاهش ارزش خاطرات به‌تنهایی برای تغییر رفتار تغذیه‌ای موش‌ها کافی بود، بدون اینکه تجربه‌ی منفی مستقیمی رخ دهد.
- پتانسیل درمانی: این یافته‌ها می‌توانند به توسعه روش‌های درمانی برای هدف قرار دادن خاطرات مضر مرتبط با اعتیاد و اختلالات روانپزشکی کمک کنند.
منبع: دانشگاه ایالتی میشیگان
این پژوهش که در دانشگاه میشیگان انجام شده است، دیدگاه جدیدی درباره نقش دوپامین در مغز ارائه می‌دهد. مقاله‌ی حاصل از این تحقیق در ژورنال علمی Communications Biology منتشر شده و می‌تواند راه‌های تازه‌ای برای مطالعه‌ی عملکرد دوپامین و تأثیر آن بر پردازش خاطرات باز کند.
نقش دوپامین در بازسازی خاطرات مرتبط با پاداش
تیمی از محققان دریافتند که دوپامین در تغییر خاطرات مربوط به تجربیات گذشته‌ی لذت بخش نقش دارد—یک عملکرد غیر منتظره که نظریه‌های سنتی درباره‌ی نقش دوپامین را به چالش می‌کشد. الکساندر جانسون، استاد دانشگاه ایالتی میشیگان و نویسنده‌ی اصلی این پژوهش، اظهار داشت:
“ما کشف کردیم که دوپامین در تغییر نحوه‌ی درک خاطرات مرتبط با پاداش در طول زمان نقش دارد.”
آزمایش و نتایج اولیه
در این پژوهش، موش‌ها در معرض یک نشانه‌ی شنیداری قرار گرفتند که پیش‌تر با یک خوراکی شیرین همراه شده بود. این نشانه باعث بازیابی حافظه‌ی مصرف غذا شد. در همین زمان، محققان احساس ناخوشی موقتی را در موش‌ها ایجاد کردند—مشابه حالتی که هنگام مصرف یک غذای نامناسب در انسان رخ می‌دهد.
پس از بهبودی کامل، موش‌ها از مصرف خوراکی شیرین اجتناب کردند، گویی که غذا باعث بیماری آن‌ها شده بود. این در حالی بود که آن‌ها فقط حافظه‌ی آن غذا را بازیابی کرده بودند، نه خود غذا را. این یافته نشان می‌دهد که کاهش ارزش یک خاطره به تنهایی می‌تواند رفتار آینده را تغییر دهد.
بررسی مکانیسم‌های عصبی
محققان سپس مکانیسم‌های مغزی کنترل کننده‌ی این پدیده را مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها سلول‌های مغزی فعال در هنگام بازیابی خاطره‌ی غذا را برچسب گذاری و دوباره فعال کردند و دریافتند که سلول‌های تولید کننده‌ی دوپامین نقشی کلیدی ایفا می‌کنند.
برای تأیید این موضوع، فعالیت نورون‌های دوپامین دستکاری و ثبت شد. جانسون در این باره گفت:
“یافته‌های ما برخلاف تصورات قبلی درباره‌ی عملکرد دوپامین بود. ما معمولاً دوپامین را درگیر پردازش جزئیات اطلاعات و حافظه نمی‌دانیم، اما مطالعه‌ی ما نشان داد که این ماده نقش پیچیده‌تری دارد.”
50,000 43,170 تومان
مدل سازی و کاربردهای درمانی
محققان با استفاده از مدل سازی محاسباتی، چگونگی تأثیر سیگنال‌های دوپامین در بازسازی خاطرات مرتبط با پاداش را شبیه سازی کردند.
جانسون توضیح داد:
درک عملکرد گسترده‌تر دوپامین در مغز می‌تواند بینش‌های جدیدی را در مورد اعتیاد، افسردگی و سایر اختلالات عصبی-روانی ارائه دهد. از آنجایی که دوپامین در بسیاری از فرآیندهای مغزی نقش دارد، این یافته‌ها می‌توانند پیامدهای وسیعی داشته باشند. در آینده، ممکن است بتوانیم با استفاده از این روش‌ها، ارزش خاطرات مشکل‌ساز را کاهش داده و توانایی آن‌ها در ایجاد رفتارهای ناخواسته را کم کنیم.
چکیده
سلول‌های دوپامینی میان مغز تفاوت‌های میان ارزش پیش بینی شده و مورد انتظار را رمزگذاری می‌کنند و از طریق خطای پیش‌بینی پاداش، یادگیری را حمایت می‌کنند. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که خطای پیش‌بینی پاداش نمی‌تواند به‌تنهایی نقش دوپامین را توجیه کند و دوپامین ممکن است ویژگی‌های پیچیده‌تری از محیط پاداش را رمزگذاری کند.
در این پژوهش، نقش جدیدی برای دوپامین در کاهش ارزش ویژگی‌های حسی پاداش شناسایی شد. نورون‌های دوپامین میان مغزی که در مرحله‌ی کاهش ارزش پاداش فعال شده بودند، بعدها به طور شیمیایی دوباره فعال شدند و بازیابی این خاطره باعث کاهش ارزش لذت بخش پاداش (ساکاروز) شد.
دستکاری‌های اپتوژنتیکی و شیمی ژنتیکی نشان دادند که نورون‌های دوپامین هم ضروری و هم کافی برای این فرآیند هستند و بازیابی این خاطرات با ترشح دوپامین در هسته‌ی آکومبنس همراه بود. مطابق با مدل‌سازی محاسباتی ما، این یافته‌ها نقش کلیدی دوپامین را در رمزگذاری پیش بینی ویژگی‌های حسی تقویت‌کننده‌ها نشان می‌دهد.
به طور کلی، این پژوهش نقش جدیدی برای دوپامین در کاهش ارزش پاداش‌ها معرفی کرده و چارچوبی پیچیده‌تر را برای درک عملکرد دوپامین در رمزگذاری سیگنال‌های تقویت‌کننده ارائه می‌دهد.
منبع متن: Dopamine Can Rewire Reward-Linked Memories
source