سم پنهان در کنجد و ارده؛ هر محصولی برای مصرف مناسب نیست!
کنجد یکی از قدیمیترین دانههای روغنی است که به خاطر خواص تغذیهای و طعم دلپذیرش در سبد غذایی ما جای مخصوص خود را دارد. این دانههای کوچک، سرشار از چربیهای سالم، پروتئین، مواد معدنی و آنتیاکسیدان هستند و به عنوان یک جزء جداییناپذیر در فرهنگ غذایی مردم شناخته میشوند. اما آیا همه محصولات کنجدی که در بازار موجودند، سالم و مناسب برای مصرف هستند؟ این سوالی است که در ادامه به آن پاسخ میدهیم.
خطرات ناشی از مصرف کنجد و ارده نامرغوب
مصرف کنجد و فرآوردههای آن مانند ارده و حلوا ارده نامرغوب میتواند خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کند. در ادامه برخی از مواد شیمیایی و سمهای خطرناک مربوط به این دانه را مرور میکنیم:
- افلاتوکسین: این سم بدون ایجاد طعم و رنگ و یا هرگونه ظاهر خاصی ممکن است در کنجد یا سایر دانه های روغنی وجود داشته باشد و با روش های مانند حرارت دهی، انجماد و … قابل حذف نیست. آفلاتوکسین میتواند به بیماریهای کبدی و سرطان منجر شود. این سم در کودکان باعث کمبود وزن و کوتاهی قد می شود. این مورد در آسیا و آفریقا بیشتر دیده میشود.
- سموم شیمیایی: استفاده از سموم کشاورزی در کشت کنجد میتواند به آلودگی دانهها منجر شود. با توجه به عمومیت استفاده از سموم کشاورزی در محصولات، ضروری است باقی مانده سموم مورد اندازه گیری قرار گیرند، چراکه باقی مانده سموم در محصولات میتواند تاثیر زیادی در ابتلا به سرطان داشته باشد.
- آلودگی باکتریایی: در صورتی که فرآیند تولید و بستهبندی به درستی انجام نشود، ممکن است محصولات کنجدی با میکروبها آلوده شوند.
- اسید اگزالیک و اسید فیتیک در کنجد پوستگیری نشده: ممکن است برای تهیه ارده از کنجدهایی استفاده شود که به طور کامل پوستگیری نشدهاند. پوست کنجد شامل ترکیبات تلخ، سموم، فیبر غیرقابل هضم و میزان زیادی اسید اگزالیک و اسید فیتیک است که مانع جذب ترکیباتی مانند کلسیم و فسفر میشود.
خواص کنجد
کنجد به عنوان یک ماده غذایی مغذی دارای خواص فراوانی است برخی از آنها عبارتند از:
- پروتئین: این دانهها منبع غنی پروتئین بوده و حاوی اسید آمینه های ضروری هستند.
- مواد معدنی: کنجد منبع کلسیم، منیزیم، فسفر و آهن است که برای سلامت استخوانها و بدن ضروریاند.
- آنتیاکسیدان: دانههای کنجد حاوی آنتیاکسیدانهایی مانند سزامول هستند که به محافظت از سلولها کمک میکنند.
- فیبر: فیبر موجود در کنجد برای سلامت دستگاه گوارش بسیار مهم است.
- کنترل قند خون: محتوای فیبر و پروتئین در دانههای کنجد به کنترل قند خون کمک میکند.
- کلاژن: مواد معدنی مثل روی و سلنیوم که در دانههای کنجد به وفور یافت میشوند، به تشکیل کلاژن کمک میکنند. مصرف منظم کنجد می تواند به سفتی پوست، کاهش افتادگی و حفظ زیبایی کمک کند.
- چربیهای سالم: دانههای کنجد سرشار از چربیهای تک غیراشباع و چند غیراشباع هستند که برای سلامت قلب مفیدند.
اهمیت آزمایشهای کنترل کیفیت در محصولات کنجدی
- آزمایشهای کنترل کیفیت در تولید محصولات کنجدی مانند ارده و حلوا ارده اهمیت ویژهای دارد چرا که این آزمایشها به تشخیص وجود سموم شیمیایی، آفلاتوکسین و سایر آلودگیها کمک میکنند. آفلاتوکسین، که توسط قارچ تولید میشود، از جمله خطرناکترین سموم برای سلامتی انسان است و میتواند به آسیبهای جدی کبدی منجر شوند. بنابراین، نظارت دقیق بر فرآیند تولید و بررسی کیفیت مواد اولیه ضروری است.
- اندازهگیری عدد اسیدیته: پوستگیری دانههای کنجد میتواند بخشی از سموم را حذف کند، اما این کافی نیست. اندازهگیری عدد اسیدیته نیز در تشخیص فساد روغنها و چربیها ضروری است.
- اندازهگیری عدد پراکسید یکی از روشهای مهم برای ارزیابی کیفیت روغن کنجد، اندازهگیری عدد پراکسید است. این عدد نشاندهنده مقدار هیدروپراکسیدهای تولید شده در طی فرآیند اتواکسیداسیون است. اکسیداسیون روغن نه تنها باعث بدطعمی و بدبویی میشود، بلکه میتواند خطر ابتلا به سرطان را نیز افزایش دهد. عدد پراکسید به عنوان معیاری برای تعیین کیفیت روغن و بررسی کهنگی محصول مولفه بسیار مهمی است.
چرا محصولات کنجدی را از برندهای معتبر تهیه کنیم؟
- فرایند تولید: برندهای معتبر معمولاً دارای استانداردهای بالای کیفیت هستند و فرآیندهای کنترل کیفیت دقیقی برای اطمینان از ایمنی محصولات خود انجام میدهند. انتخاب برند معتبر برای خرید محصولات کنجدی یکی از راههای پیشگیری از خطرات محصولات کنجدی نامرغوب است.
- کنترل کیفیت: برندهای معتبر خط تولید به روز و آزمایشگاههای کنترل کیفیت استانداردی دارند که کیفیت محصولات را تضمین میکند. این برندها با بهرهگیری از پیشرفتهترین دستگاهها، قبل از ورود کنجد به خط تولید، آزمایشهای مختلفی روی آن انجام میدهند. این آزمایشها شامل تست ناخالصیهای بیولوژیکی (مانند آفلاتوکسینها)، ناخالصیهای شیمیایی، آزمونهای فیزیکوشیمیایی و حسی مرتبط با کیفیت هستند که با معدومسازی مواد اولیه نامرغوب، از ورود کنجد بیکیفیت یا آلوده به خط تولید جلوگیری میکنند.
- اطلاعات معتبر:این برندها اطلاعات دقیقی درباره مواد اولیه، روشهای تولید و آزمایشهای انجام شده ارائه میدهند. که نشان از سلامت و کیفیت محصول دارد.
- کیفیت: برندهای معتبر معمولاً محصولات با کیفیت بالا و تازه ارائه میدهند. در حالی که ممکن است برندهای سنتی یا به اصطلاح خانگی، اردههایی با کیفیت پایین یا تاریخ مصرف گذشته را به فروش برسانند.
- مواد افزودنی: اردههای تولید سنتی ممکن است حاوی مواد افزودنی یا نگهدارندههای نامطلوب باشند که میتوانند برای سلامتی مضراتی داشته باشند. برندهای معتبر معمولاً از مواد طبیعی استفاده کرده و در مورد مواد استفاده شده ملزم به ارائه اطلاعات دقیق هستند.
- فرایند تولید: اطلاعات دقیقی درباره کنجد استفاده شده و فرآیند تولید ارده در محصولات دستی ارائه نمیشود. این عدم شفافیت میتواند منجر به ارائه محصولات نامناسب شود.
- مواد اولیه: محصولات سنتی کنجدی به دلیل نداشتن آزمایشگاه ممکن است از کنجدهای نامرغوب استفاده کنند یا پوستگیری حرفهای نداشته باشند در نتیجه احتمال زیادی دارد که حاوی سموم شیمیایی و بیولوژیکی مانند آفلاتوکسین باشند. اما همان طور که گفته شد برندهای معتبر با استفاده از آزمایشگاههای مجهز از ورود دانههای بیکیفیت به محصولات جلوگیری میکنند.
سخن پایانی
با توجه به خطرات ناشی از مصرف کنجد و فرآوردههای آن، انتخاب محصولات با کیفیت از برندهای معتبر امری حیاتی است. این برندها با انجام آزمایشهای کنترل کیفیت و ارائه اطلاعات دقیق درباره فرآیند تولید، تضمین میکنند که محصولاتشان ایمن و سالم است. بنابراین، برای حفظ سلامتی خود و خانوادهتان، همواره بهتر است کنجد و فرآوردههای آن را از منابع معتبر و شناختهشده تهیه کنید. در نهایت، سلامتی ارزشمندترین دارایی شما است برای حفظ سلامتی خود و خانوادهتان، همواره بهتر است محصولات کنجدی را از برندی معتبر تهیه کنید تا از ایمنی و کیفیت آنها آسوده خاطر باشید.
source