همه چیز درباره‌ی سنگ اوپال و خواص بی‌نظیر آن

سنگ اوپال به دلیل رقص رنگ‌ چشم‌نواز، خاص و منحصربه‌فردش، توجه علاقه‌مندان به جواهرات و طراحان را به خود جلب کرده‌ است. البته جذابیت اوپال تنها به درخشش ظاهری آن محدود نمی‌شود. این سنگ گران‌بها هزاران سال است که با اصالت، لوکس و اسرارآمیز بودن گره خورده است. بادیه‌نشینان عرب معتقد بودند که اوپال‌ها رعد و برق را درون خود نگه می‌دارند، رومیان باستان آن‌ها را نماد امید و خوش‌شانسی می‌دانستند و یونانیان باور داشتند که اوپال خاصیت پیش‌گویی دارد. در دنیای امروز هم این سنگ جذابیت خود را حفظ کرده و استفاده از انواع اوپال در طراحی زیورآلات، از جمله انگشتر طلا زنانه، بسیار رایج است. بیایید با سنگ اوپال که نام آن از کلمه‌ی سانسکریت upala به معنای سنگ قیمتی گرفته شده است، بیشتر آشنا شویم.

سنگ اوپال چیست

اوپال سنگی با رنگ‌های متغیر و درخشان است که با چرخاندن سنگ زیر نور، طیف‌های رنگی آن‌ تغییر می‌کند. در واقع برخلاف خواص سنگ یشم و سایر سنگ‌های قیمتی که رنگی یکنواخت و ثابت دارند، هر سنگ اوپال ویژگی رنگارنگ منحصربه‌فرد خود را دارد و تغییر رنگ آن، همچون اثر انگشت، یکتا است. پلینی بزرگ، دانشمند رومی، اوپال را سنگی توصیف کرده که درخشش یاقوت، سبزی زمرد و آبی یاقوت کبود را هم‌زمان در خود جای داده است.

منشا و تاریخچه سنگ اوپال

این سنگ‌های خاص طی میلیون‌ها سال و از ترکیب آب و سیلیس تشکیل شده‌اند. به این صورت که در اثر بارش‌های فصلی، آب به تدریج وارد سنگ‌های زیرزمینی شده و سیلیکای حل‌شده را به سمت پایین حمل می‌کند. در دوران خشکسالی، آب تبخیر شد و سیلیکای جامد را در شکاف‌های سنگی رسوب داد. ذرات سیلیکا به‌مرور زمان جمع و فشرده شدند و اوپال‌ها شکل گرفتند. این فرآیند شگفت‌انگیز هر اوپال را به گواهی بر زیبایی و طراحی پیچیده‌ای که در طبیعت وجود دارد تبدیل کرده است.

هرچند اوپال در ابتدا از معادن مجارستان استخراج می‌شد، اما کشف اوپال‌های باکیفیت در استرالیا در قرن نوزدهم، بازار جواهرات را دگرگون کرد. استرالیا با در اختیار داشتن حدود ۹۰ درصد از ذخایر اوپال جهان، بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی این سنگ ارزشمند محسوب می‌شود. مردم بومی استرالیا معتقد بودند که خدا به‌وسیله‌ی یک رنگین‌کمان به زمین آمده است و سنگ اوپال‌ به‌عنوان هدیه‌ای از سوی آفریننده شناخته می‌شدند که حضور او را نمایندگی می‌کرد.

انواع سنگ اوپال

سنگ اوپال در گونه‌های مختلفی یافت می‌شود که هرکدام زیبایی و ویژگی‌های خاص خود را دارند. این تنوع باعث شده خرید جدیدترین مدل گردنبند طلا و گردنبندهای ترکیب‌شده با جواهراتی همچون سنگ اوپال، تقاضای زیادی داشته باشد، به قدری که بسیاری از برندهای مطرح مانند ون کلیف اند آرپلز از انواع سنگ اوپال در طراحی جواهرات خود استفاده کرده است. در اینجا برخی از محبوب‌ترین انواع سنگ اوپال آمده است؛

اوپال سفید

اوپال‌ سفید که به اوپال‌ نوری یا شیری هم شناخته می‌شود، رایج‌ترین نوع اوپال هستند. دارای زمینه‌ای شیری‌رنگ با بازتاب‌های رنگین‌کمانی لطیف که نرمی و ظرافت را تداعی می‌کند.

اوپال سیاه

یکی از نادرترین و ارزشمندترین انواع اوپال، اوپال سیاه است. زمینه‌ی تیره آن باعث برجسته‌تر شدن رنگ‌های درخشان درونش می‌شود و جلوه‌ای جسورانه و خیره‌کننده ایجاد می‌کند.

اوپال آتشین

این نوع اوپال به رنگ‌های زرد نارنجی و قرمز آتشین خود معروف است. مکزیک به معادن اوپال آتشین خود شهرت دارد. این نوع اوپال معمولاً شفاف یا نیمه‌شفاف است و درخشش گرمی دارد. اوپال آتشین نماد عشق، تعهد و انگیزه‌ی بی‌وقفه محسوب می‌شود.

اوپال بولدر

اوپال بولدر روی سنگ میزبان خود باقی می‌ماند و اغلب الگوهای خاکی زیبایی را در کنار درخشش رنگی خود به نمایش می‌گذارد.  بولدر یکی از انواع بسیار گران‌بهای اوپال است که به دلیل تیرگی و بازی رنگ زنده‌اش، ارزش بالایی دارد. اوپال‌های بولدر درون سنگ‌های آهنی شکل می‌گیرند.

اوپال کریستالی

اوپال کریستالی شفاف یا نیمه‌شفاف است که باعث می‌شود بازی رنگی درخشانی داشته باشد و ظاهری لطیف‌تر و نرم‌تر از سنگ اوپال سفید دارد.

اوپال آبی

اوپال آبی طیفی از آب کبود، فیروزه‌ای تا سبز را شامل می‌شود و معمولا نیمه‌شفاف تا مات است. این اوپال نزدیک‌ترین بازی رنگ را به رقص شفق قطبی دارد. برخلاف سایر اوپال‌ها، سنگ اوپال آبی بازی رنگ رنگین‌کمانی ندارد. بلکه اغلب به گونه‌ای دیده می‌شود که گویی یک شفق قطبی سبز آبی را درون ساختار خود حبس کرده است.

اوپال سبز

اوپال سبز از سبز روشن تا زیتونی و سبز تیره متغیر است. این نوع سنگ اوپال آرامش خاصی را منتقل می‌کند و ظاهری از شفاف تا مات را شامل می‌شود. به غیر از استرالیا، پرو، برزیل، تانزانیا و ماداگاسکار هم دارای معادن اوپال سبز هستند.

اوپال بنفش

اوپال‌های بنفش طیفی از اسطوخودوس تا آلبالویی عمیق را شامل می‌شوند و با معنویت، شهود و قدرت درونی مرتبط‌ هستند. این سنگ نجابت و اصالت خاصی دارد و احساس لوکس بودن را منتقل می‌کند.

اوپال رنگین‌کمانی

اوپال‌های رنگین‌کمانی، که به اوپال‌های کهکشانی هم شهرت دارند، تمامی رنگ‌های طیف را در خود جای داده‌اند. وقتی به درون اوپال‌های رنگین کمانی نگاه می‌کنید، گویی به بخشی از زیبایی اجرام آسمانی و انفجارهای کهکشانی خیره شده‌اید.

خواص سنگ اوپال

ظاهر خیال‌انگیز سنگ اوپال تضاد جالبی با محیط شکل‌گیری‌اش دارد، زیرا بیشتر ذخایر اوپال در مناطق بیابانی و خشک استرالیا یافت می‌شوند. در دوران قرون وسطی، گفته می‌شد که اوپال توانایی نامرئی کردن فرد را دارد و به همین دلیل به سنگ دزدها شهرت یافته بود. اما عموما اوپال نماد خلاقیت، امید و بیان احساسات است. باور بر این است که این سنگ انرژی مثبت به همراه دارد و احساسات را تقویت می‌کند. این جواهر به سنگ ماه اکتبر (مهر و آبان) شهرت دارد و آرامش پاییز و رنگ‌های آتشین برگ‌های در حال تغییر را به خوبی بازتاب می‌دهد. گردنبند ماه تولد با سنگ اوپال زیبایی خیره‌کننده‌ای دارد.

خواص سنگ اوپال در انرژی‌درمانی جایگاه ویژه‌ای دارد و انرژی‌درمانگر‌ها از آن برای کاهش استرس و افزایش احساس آرامش استفاده می‌کنند. همچنین عمدتاً با چاکرای ساکرال، دومین چاکرای بدن مرتبط است (اگرچه انواع مختلف اوپال ممکن است با چاکراهای دیگر ارتباط داشته باشند). اوپال به سنگی که می‌تواند آرزوهای بی‌حد و مرز را در تعادل قرار دهد، شناخته می‌شود.

تشخیص سنگ اوپال اصل

اوپال‌ها به نمایش درخشان رنگ‌ها یا همان بازی رنگ خود معروف هستند. خانواده‌ی سنگ‌های اوپال‌ را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: اوپال‌های معمولی و اوپال‌های گران‌بها. اوپال‌ معمولی که اغلب به اوپال پاتچ شناخته می‌شود، چندان بازی رنگ جذابی از خود نشان نمی‌دهند. در حالی که اوپال‌ گران‌بها، اجرایی دیدنی از رنگ‌ها که با نور و زاویه‌ی دید تغییر می‌کنند را به نمایش می‌گذارد. این ویژگی جادویی از آرایش منظم کراتین‌های سیلیس در ساختار اوپال به‌وجود می‌آید. برای تشخیص سنگ اوپال اصل، اگر سنگ را در مقابل نور قرار دهید، باید برق آتشینی از رنگ‌ها، درست مثل یک جرقه در سنگ را ببینید. علاوه بر این، سطح اوپال اصل، شفاف، براق و نرم است و به راحتی خراشیده نمی‌شود. اگر روی سطح سنگ زبری کمی مشاهده کردید، احتمالا سنگ اوپال اصل نیست.

نحوه‌ی نگهداری سنگ اوپال

برای حفظ زیبایی و دوام اوپال، بهتر است آن را با یک پارچه‌ی نرم و مرطوب تمیز کنید. اوپال را با تمیزکننده‌های اولتراسونیک تمیز نکنید و از تماس با مواد شیمیایی قوی هم دور نگه دارید. همچنین، اوپال را در محیطی خنک و دور از تغییرات دمایی شدید نگهداری کنید تا از ترک‌خوردگی و آسیب جلوگیری شود. برخی از انواع اوپال‌ها ممکن است در برابر آب، خشکی بیش‌ازحد یا تغییرات ناگهانی دما حساس باشند، بنابراین در مراقبت از آن‌ها دقت کنید.

منابع: scottandcofinejewelers, katerinaperez, desiderate