شاید وسیلهای ساده به نظر برسد اما شمع خودرو بخش مهمی از آن محسوب میشود. شمع خودرو در سیستم جرقهزنی خودرو نقش مهمی ایفا کرده و باعث میشوند که ترکیبی از سوخت مورد نیاز برای حرکت خودرو و هوا در سیلندرهای موتور آن مشتعل شوند. ایجاد مشکل در این لوازم یدکی خودرو را میتوان با توجه به علائم خرابی شمع خودرو تشخیص داد. در این مطلب، به نشانههای خرابی شمع انواع خودرو و بهترین زمان برای تعویض و خرید شمع خودرو میپردازیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
دلایل خرابی شمع خودرو چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم دربارهی علائم خرابی شمع خودرو توضیحی بدهیم، باید دلیل این مسئله را بدانید. شمع هر خودرو ممکن است به دلایل مختلفی خراب شده یا آسیب ببیند. با در نظر گرفتن این علل میتوانید از این اتفاق پیشگیری کنید اما علل خرابی شمع خودرو چیست؟ خراب شدن شمع یک خودرو صرفنظر از مدل آن ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. مهمترین این علل عبارتاند از:
- خرابی وایر خودرو: وایر به کابلی گفته میشود که از طریق آن برق و انرژی لازم برای روشن شدن شمع خودرو انتقال مییابد. در صورتی که این کابل آسیب دیده یا خراب شده باشد، ممکن است شمع خودرو نیز دچار مشکل شود.
- آلودگی شمع با کربن: در بعضی از مواقع، دودههای خشک و سیاهی که همان کربن هستند، روی نوک عایق نشانگر و الکترودهای شمع مینشینند. این کربن و دودهها موجب کمتر شدن میزان ماندگاری شمع خودرو خواهند شد. در چنین مواقعی، شتاب خودرو کمتر از قبل میشود یا شاهد نشانههایی مانند سخت استارت خوردن خودروی خود میشوید.
- گرم شدن شمع خودرو: در صورتی که مشکلاتی نظیر خرابی سیستم خنک کننده خودرو ایجاد شود، شمع خودرو بیش از حالت معمول گرم میشود. در نتیجه، محفظه احتراق خودرو گرم شده و شمعهای خودرو مثل همیشه کار نخواهند کرد.
- کالیبره نشدن شکاف مرکز شمع و الکترودهای اطراف آن: در صورتی که این اتفاق به درستی نیفتد، شوک الکتریکی لازم برای احتراق سوخت خودرو ایجاد نخواهد شد. بنابراین، موتور خودرو کار نمیکند. اگر هم خودرو توسط یک تعمیرکار خبره بررسی شود، به شما خواهد گفت که مشکل از شمع خودروی شما است.
- نشتی روغن: یکی دیگر از دلایل خراب شدن شمع خودرو که به ویژه در خودروهای قدیمی رایج است، نفوذ روغن خودرو به محفظه احتراق آن است. در چنین شرایطی، نوک شمع خودرو به روغن آغشته شده و خراب میشود. یکی از نشانههای این اتفاق روغنسوزی وسیلهی نقلیهی شما است.
علائم ظاهری خرابی شمع خودرو
پس از آشنایی با دلایل خراب شدن شمع خودرو، درک نشانههای ظاهری این اتفاق سادهتر میشود. اگر شمع خودرویی صرفنظر از مدل آن خراب یا فرسوده شده باشد، نشانههایی خواهد داشت. به طور کلی، علائم خرابی شمع خودرو که باید به آنها توجه داشته باشید، به ترتیبی هستند که در ادامه میخوانید.
۱. وجود مشکلاتی برای روشن کردن خودرو
یکی از مهمترین علائم خرابی شمع خودرو پراید یا سایر خودروها دشواری در روشن شدن و استارت زدن خودرو است. در صورتی که شمع یک خودرو خراب یا فرسوده شده باشد، آن خودرو را نمیتوان به راحتی روشن کرد و استارت آن روان نخواهد بود. در چنین شرایطی، اگر از خودرو و سیستم فنی آن اطلاعاتی نداشته باشید، ممکن است تصور کنید که باتری یا حتی دینام وسیلهی نقلیهی شما دچار مشکل شده است. در عوض، باید شمع خودروی شما بررسی شود زیرا احتمالاً شمع قدرت لازم برای ایجاد احتراق سوخت را ندارد. بنابراین، خودروی شما به سختی استارت میخورد یا روشن نمیشود.
۲. شتاب خودرو کاهش مییابد
یکی دیگر از علائم خرابی شمع خودرو، کمتر شدن شتاب وسیلهی نقلیه در مقایسه با گذشته است. اگر شمعهای خودروی شما در اثر گذشت زمان دچار فرسودگی یا آلودگی شده باشند، نمیتوانند به جرقه زدن در سیستم احتراق کمک کنند. در نتیجه، خودرو مثل گذشته سریع حرکت نمیکند.
پیشنهاد میشود که با مشاهدهی کاهش شتاب خودرو، آن را نزد یک تعمیرکار حرفهای و باتجربه ببرید. او میتواند با بررسی بخشهای مختلف از جمله شمع خودرو تشخیص دهد که وسیلهی نقلیهی شما به شمع جدید یا لوازم یدکی دیگری نیاز دارد یا خیر.
۳. لرزش و ایجاد سر و صدا از خودروی روشن و در حال توقف
اگر شمع خودروی شما خراب یا فرسوده شده باشد، ممکن است در حالت ایستاده و روشن متوجه شوید که خودرو لرزشها یا سر و صدای غیرمعمولی دارد. این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که شمع خودرو خراب شده است. در نتیجه، در طول فرایند احتراق، هوا را بیش از حد معمول به داخل سیستم احتراق میکشد. نتیجه این میشود که بنزین یا سوخت خودرو به صورت ناقص میسوزد. وقتی این اتفاق بیفتد نیز احتراق سوخت خودرو دیرتر از حالت عادی انجام میشود. بنابراین، خودرو دچار لرزشهای غیرعادی میشود یا سر و صداهایی غیرطبیعی از آن میشنوید.
۴. افزایش مصرف بنزین خودرو
در برخی مواقع ممکن است متوجه شوید که خودروی شما برای حرکت در مسیرهای روزمره، بیش از همیشه بنزین مصرف میکند. بنابراین، باید خودرو توسط یک کارشناس خبره بررسی شود زیرا ممکن است با مشکلاتی نظیر خرابی شمع خودرو مواجه باشید.
در واقع، اگر شمع خودرو خراب یا فرسوده شده باشد، سیستم احتراق با مشکلاتی روبهرو خواهد شد. در نتیجه، راندمان خودرو کاهش یافته و مصرف انرژی و سوخت آن بیش از گذشته خواهد شد.
۵. چراغ چک خودرو روشن میشود
چراغ چک خودرو چراغی است که میتوانید از طریق آن وضعیت عملکرد خودرو را تشخیص بدهید. در صورتی که این چراغ روشن شود، ممکن است نشانهی مشکلات مختلفی باشد. یکی از این مشکلات خراب شدن یا وجود مشکلی در شمع خودرو است.
اگر شمعهای یک خودرو خراب یا فرسوده شده باشند، احتراق سوخت در آن خودرو به طور صحیح انجام نمیشود. در این شرایط، بنزین خودرو به صورت ناقص میسوزد و بخشی از آن در کاتالیزور وسیلهی نقلیه جمع خواهد شد. این بنزین اضافی میتواند پوشش سرامیکی حساس کاتالیزور را خراب کند. بنابراین، کاتالیزور به درستی کار نکرده و آلایندههای خروجی از اگزوز خودرو افزایش مییابند.
این اتفاقات با روشن شدن چراغ چک خودرو همراه خواهد شد. اگر خودرویی با چنین مشکلاتی را به یک تعمیرکار حرفهای نشان دهید، احتمال اینکه به شما بگوید شمع خودرو خراب شده، بالا است.
۶. از اگزوز خودرو بوی بنزین میآید
همانطور که توضیح دادیم، خرابی شمع خودرو ممکن است منجر به سوختن ناقص بنزین آن شود. در نتیجه، این بنزین اضافی به شمع خودرو باز میگردد و اگر دقت کنید، از بوی اگزوز وسیلهی نقلیه بوی بنزین به مشام میرسد.
۷. ایجاد تغییراتی در ظاهر شمع خودرو
علاوه بر آنچه تا اینجا دربارهی علائم خرابی شمع خودرو توضیح دادیم، توجه به ظاهر شمع نیز میتواند مشکلاتی در این لوازم یدکی خودرو را نشان دهد. این نشانهها عبارتاند از:
- وجود فاصلهی غیرمعمول الکترودهای شمع از یکدیگر: اولین نشانهای که باید به آن توجه داشته باشید، فاصلهی میان الکترودهایی است که در اطراف شمع قرار دارند. این الکترودها نباید بسیار نزدیک به یکدیگر یا بسیار دور از هم باشند. اگر این فاصله مناسب نباشد، احتراق سوخت خودرو به درستی انجام نخواهد شد. بنابراین، نشانههای دیگر خرابی شمع را مشاهده خواهید کرد.
- وجود حالت سوزن خوردگی روی سطح شمع: این نشانه نیز به شما میگوید که شمعهای خودروی شما به خوبی کار نمیکنند و باعث آسیب رسیدن به موتور خودرو میشوند.
- ایجاد سوختگیهای نامنظم روی شمع خودرو: در صورتی که با مشاهدهی شمع خودرو متوجه وجود سوختگیهایی نامنظم روی آن شدید، باید نسبت به خرید شمع خودروی جدید اقدام کنید. چنین اتفاقی به این معنا است که شمع خودروی شما خراب شده و موتور وسیلهی نقلیه درست کار نخواهد کرد.
- وجود رسوبهایی روی سطح شمع: یکی دیگر از علائم خرابی شمع خودرو که با مشاهدهی این وسیله میتوانید متوجه آن شوید، وجود رسوباتی روی سطح آن است. این رسوبات که گاهی به شکل سوختگیهایی نیز دیده میشوند، جرقهزنی در سیستم احتراق را با مشکل مواجه میکنند. در نتیجه، موتور خودرو عملکرد خوبی نخواهد داشت.
- وجود آثار و رنگ سوختگی روی شمع: در برخی موارد، اگر به شمع خودرو دقت کنید، میبینید که رنگ سوختگی سیاه یا کرم رنگی دارد. رنگ سیاه نشان میدهد که سیستم احتراق خودرو و شمع آن به درستی کار نکرده و دوده یا کربنهایی روی آن ایجاد شده است. سوختگی به رنگی نزدیک به کرمی نیز نشانهی این است که سوخت خودرو بیش از حد با هوا ترکیب میشود. در واقع، به این معنا است که شمع هوا را بیش از حد به داخل کشیده و مشکلاتی دارد.
- آثار ترک خوردگی روی شمع: اگر شمع خودرو آسیب دیده باشد، ممکن است روی چینی سر آن آثاری شبیه به ترک خوردگی یا شکستگی ببینید. این اتفاق به دلایلی نظیر گرم شدن بیش از حد شمع یا وارد شدن ضربهای محکم به آن رخ میدهد.
- سفید شدن یا تغییر رنگ شمع خودرو: یکی دیگر از علائم خرابی شمع خودرو تغییر رنگ آن به رنگهای سفید یا خاکستری است. در صورتی که این وسیله به خوبی کار نکند، ممکن است بخشی از بنزین خودرو با شمع برخورد کند. در نتیجه، رنگ آن کم کم تغییر مییابد. البته، در صورت نشتی روغن به شمع خودرو نیز ممکن است رنگ آن تغییر کند. در این حالت، رنگ شمع خودرو نزدیک به قهوهای میشود.
علائم خرابی شمع وایر خودرو
شمع وایر خودرو یکی از قطعات خودروهایی است که موتورهای دیزلی دارند. این قطعه در آب و هوای سرد دمای سیستم احتراق خودرو را افزایش میدهد تا کارکرد بهتری داشته باشد. اگر شمع وایر خودرو خراب شده باشد، نشانههایی دارد که عبارتاند از:
- سخت روشن شدن خودرو
- کاهش قدرت خودرو در آب و هوای سردتر
- افزایش دود اگزوز خودرو
- روغنسوزی خودرو
- سوخت ناقص بنزین خودرو و استشمام بوی بنزین از خودرو
بهترین زمان تعویض شمع خودرو چه موقع است؟
بهترین زمان برای خرید و تعویض شمع یک خودرو ممکن است تحت شرایط مختلف تغییر کند. عوامل گوناگونی نظیر سلامتی خودرو، کارکرد سیستم احتراق، نوع و کیفیت سوختی که برای خودرو به کار میبرید، اصل بودن شمع خودروی مورد استفاده و نوع این لوازم یدکی خودرو میتوانند بر ماندگاری شمع خودرو تأثیر بگذارند. بااینحال، میتوان زمانی را برای مدلهای مختلف خودرو تعیین کرد.
اگر وسیلهی نقلیهی شما مشکلی نداشته و سالم باشد، یک شمع خودروی مدل بالاتر با کیفیت عادی پس از ۴۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر رانندگی به تعویض نیاز پیدا میکند. در مقابل، شمع خودروهای مدل پایین مانند پراید یا رنو با همین نوع شمع خودرو پس از حدود ۳۰ هزار کیلومتر رانندگی به شمع خودروی جدید نیاز پیدا خواهند کرد.
البته، این نکته را نیز باید متذکر شویم که شمعهای خودروی با کیفیت که الکترودهای اطراف آنها از جنس موادی مانند ایریدیوم یا پلاتینیوم هستند، ماندگاری بیشتری دارند. در حالت اول و داشتن شمع با الکترودهایی از جنس ایریدیوم میتوانید این لوازم یدکی ماشین را پس از ۸۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر رانندگی تعویض کنید. اگر هم جنس الکترودهای اطراف شمع خودروی شما پلاتنیوم باشد، پس از تقریباً ۶۰ هزار کیلومتر رانندگی باید شمع خودروی جدید خریداری کنید.
در صورتی که از تعمیرات فنی خودرو چیزی نمیدانید، بهتر است تعویض شمع خودرو را به یک تعمیرکار حرفهای بسپارید. چنین فردی میتواند شمع خودروی شما را به درستی ارزیابی کند و در صورت نیاز به تعویض آن، موضوع را به شما اطلاع دهد. او پس از ارزیابی موقعیت شمع در خودروی شما، با استفاده از آچار شمع، شمع قدیمی را خارج کرده و شمع جدید را جایگزین آن میکند.
کلام آخر
با اینکه شمع خودرو یکی از لوازم یدکی نسبتاً ارزان قیمت به شمار میرود اما باید نسبت به عملکرد آن حساس باشید. در صورتی که شمع خودروی شما خراب شده یا آسیب دیده باشد، به درستی کار نخواهد کرد. عملکرد ضعیف شمع خودرو نیز در طولانیمدت به سیستم احتراق و موتور خودرو آسیب میرساند. در نتیجه، راندمان خودروی شما کاهش مییابد و با مشکلاتی نظیر مصرف انرژی بیش از حد در خودرو یا مشکلات بزرگتری مواجه خواهید شد. بنابراین، پیشنهاد میکنیم که در صورت مشاهدهی هر یک از علائم خرابی شمع خودرو از یک تعمیرکار حرفهای و باتجربه کمک بخواهید. او با بررسی خودرو به شما میگوید که به تعویض قطعاتی مانند شمع نیاز دارید یا خیر.
سؤالات رایج
چرا شمع خودرو سفیدک میزند؟
این اتفاق اغلب به دلیل خرابی شمع خودرو و وجود مشکلاتی در سیستم احتراق آن رخ میدهد.
چرا چینی شمع خودرو زرد میشود؟
این اتفاق به دلایلی نظیر سوخت ناقص بنزین، استفاده از بنزین یا روغن نامناسب، بیش از حد کار کردن شمع خودرو و آلودگی هوا رخ میدهد و نشانه دچار مشکل شدن موتور خودرو است.
آیا شمع شکسته را میتوان تعمیر کرد؟
بله. در مواقعی میتوان این کار را انجام داد. تشخیص این موضوع به نظر تعمیرکار حرفهای بستگی دارد.
source