طرحواره درمانی یک رویکرد مؤثر در درمان مشکلات روانی است که به ویژه برای افرادی که با الگوهای منفی و ناسازگار در تفکر، احساس و رفتار مواجه‌اند، طراحی شده است. این درمان بر این اصل تأکید دارد که همه انسان‌ها از دوران کودکی نیازهای عاطفی خاصی دارند که باید به‌درستی برآورده شوند. این نیازها شامل امنیت، ثبات، پذیرش و استقلال هستند. در صورتی که این نیازها در دوران کودکی به‌طور صحیح برآورده نشوند، فرد ممکن است الگوهای منفی و عمیق ذهنی به وجود بیاورد. که در طول زندگی تداوم پیدا می‌کنند و مشکلاتی چون افسردگی، اضطراب و مشکلات در روابط اجتماعی را به همراه دارند.
در طرحواره درمانی، شناسایی «طرحوارهها» یا همان باورهای منفی زندگی، از اهمیت بالایی برخوردار است. باورهایی مانند من لایق محبت نیستم یا هیچ‌کس به من توجه نمی‌کند، می‌توانند مشکلات جدی در روابط اجتماعی، عزت نفس و احساس امنیت فرد ایجاد کنند. درمان طرحواره‌هاطرحواره درمانی با کمک به مراجعان در شناسایی و درک ریشه‌های این باورها، آن‌ها را قادر می‌سازد تا با استفاده از روش‌های درمانی مناسب، این الگوها را تغییر دهند و بهبودهای پایدار در زندگی خود ایجاد کنند.
این رویکرد روان درمانی درمانی به ویژه برای افرادی که در درمان‌های سنتی نتیجه‌ای نگرفته‌اند و از پیشرفت ناامید شده‌اند، بسیار مفید است. طرح‌واره‌درمانی به مراجعانی که از رفتارهای مخرب خود خسته شده‌اند کمک می‌کند تا تغییرات اساسی در زندگی خود ایجاد کنند. با استفاده از رابطه‌ای امن و مثبت در جلسات درمانی، این روش به تنظیم احساسات، کاهش استرس و بهبود عملکرد مغز کمک می‌کند و می‌تواند تغییراتی عمیق و پایدار در مشکلات روانی و رفتاری افراد ایجاد نماید.
طرحواره درمانی به زبان ساده
به زبان ساده شما در طرحواره درمانی یاد می‌گیرید که چگونه الگوهای رفتاری و افکار شما شکل گرفته‌اند و این الگوها در زندگی‌تان چه تأثیری داشته‌اند. این درمان به شما کمک می‌کند تا نیازهای عاطفی خود را شناسایی کرده و آن‌ها را به شیوه‌ای سالم و مؤثر برآورده کنید. در طول درمان، تأثیر تجربیات دوران کودکی بر تفکر و رفتار شما مورد بررسی قرار می‌گیرد و شما یاد می‌گیرید که الگوهای قدیمی خود را شناسایی و تغییر دهید. هدف این است که شما به طرز متفاوتی فکر کنید، احساس بهتری داشته باشید و رفتارهایی متفاوت از گذشته از خود نشان دهید. این فرآیند باعث می‌شود که شما روابط بهتری با دیگران برقرار کنید و زندگی‌تان را به شیوه‌ای مؤثرتر هدایت نمایید.
در درمان مبتنی بر طرحواره، روان‌شناس تلاش می‌کند تا بخشی از نیازهای عاطفی که در دوران کودکی برآورده نشده است را به شما بازگرداند. این کار با رویکردی گرم و درک‌کننده انجام می‌شود تا درمانگر بتواند با شما همکاری کرده و طرحوارهها را ترمیم کند. علاوه بر این، در طرحواره درمانی از تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌شود که هدف آن‌ها آگاهی‌بخشی به شما درباره احساسات و نیازهای عاطفی‌تان است. این تکنیک‌ها در نهایت به شما کمک می‌کنند تا الگوهای غیرمفید خود را شناسایی و تغییر دهید و به یک زندگی سالمتر و متعادل‌تر دست یابید.
اگر به خرید کتاب روانشناسی علاقه‌مند هستید، می‌توانید کتاب‌هایی را پیدا کنید که به طرحواره درمانی پرداخته و به شما کمک می‌کنند تا الگوهای منفی ذهنی خود را شناسایی و تغییر دهید. این کتاب‌ها می‌توانند به شما در درک نیازهای عاطفی‌تان و نحوه مدیریت سالمتر آن‌ها کمک کنند.
۳۶۹,۰۰۰
۲۱۲,۹۰۰ تومان
طرحواره چیست؟
طرحوارهها، باورهایی هستند که به شکل ناخودآگاه درباره خودمان، دیگران و دنیای اطراف در ذهن ما شکل می‌گیرند. این باورها اگرچه در پس‌زمینه ذهن عمل می‌کنند، تأثیرات عمیقی بر احساس ما از خود، انتظاراتمان از زندگی و کیفیت روابطمان دارند. می‌توان طرحوارهها را مانند چارچوب‌هایی تصور کرد که تجربیات زندگی را در آن‌ها سازماندهی کرده و معنا می‌بخشیم. این چارچوب‌ها همیشه منفی یا ناسازگار نیستند، اما دکتر جفری یانگ در مدل خود، تمرکز ویژه‌ای بر طرحواره های ناسازگار اولیه دارد.
براساس تعریف ارائه‌شده در کتاب طرحواره درمانی: راهنمای درمانگر، یانگ و همکارانش (کلاسکو و ویشار) در سال ۲۰۰۳ طرحواره ناسازگار اولیه را به‌عنوان الگویی گسترده معرفی می‌کنند که شامل خاطرات، هیجانات، شناخت‌ها و احساسات بدنی است. این الگوها در دوران کودکی یا نوجوانی شکل گرفته و در تمام طول زندگی فرد گسترش می‌یابند. نکته مهم این است که این طرحوارهها غالباً ناکارآمد هستند و می‌توانند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند.
دکتر یانگ همچنین تأکید می‌کند که طرحواره ها شامل رفتارهای خاص نمی‌شوند. بلکه رفتارها به عنوان واکنشی به طرحوارههای ناسازگار اولیه در نظر گرفته می‌شوند، نه بخشی از آن‌ها.
طرحواره یک چارچوب شناختی است
در روانشناسی، طرحواره به عنوان یک چارچوب شناختی یا مفهومی تعریف می‌شود که به سازمان دهی و تفسیر اطلاعات کمک می‌کند. به بیان ساده، طرحوارهها الگوهایی از تفکر و رفتار هستند که افراد برای درک و تفسیر دنیای خود از آن‌ها استفاده می‌کنند. این مفهوم به ما کمک می‌کند تا اطلاعات را در ذهن خود به شیوه‌ای سازماندهی کنیم که پردازش آن‌ها سریع‌تر و ساده‌تر شود. به همین دلیل، طرحوارهها ابزارهای مؤثری برای شبیه‌سازی فرآیندهای ذهنی پیچیده هستند و در بسیاری از زمینه‌ها، از جمله کدنویسی، برای ساختاردهی داده‌ها کاربرد دارند.
طرحوارهها در حافظه بلند مدت ذخیره می‌شوند و از تجربیات و خاطرات منحصر به فرد هر فرد شکل می‌گیرند. این مدل‌های ذهنی به مغز کمک می‌کنند تا اطلاعات مربوط به جهان پیرامون را دسته‌بندی و ذخیره کرده و بتواند به سرعت به آن‌ها دسترسی پیدا کند. از آنجا که مغز به طور مداوم در حال پردازش حجم زیادی از داده‌ها است، طرحوارهها به عنوان راهی برای ساده‌سازی این فرآیند و سازماندهی اطلاعات استفاده می‌شوند تا فرد بتواند به راحتی و با کمترین تلاش، به اطلاعات مهم دست یابد.
با این حال، یکی از محدودیت‌های اصلی طرحوارهها این است که می‌توانند دیدگاه‌های ما را محدود کرده و باعث شوند تنها اطلاعاتی که با باورهای از پیش موجود ما هم راستا است، پذیرفته شود. در نتیجه، ممکن است اطلاعات جدیدی که با این باورها مغایرت دارند، نادیده گرفته شوند. این ویژگی می‌تواند باعث تقویت کلیشه‌ها و مقاومت در برابر پذیرش اطلاعات تازه شود و فرآیند یادگیری را دچار اختلال کند.
انواع طرحواره ها
| نام طرحواره | تعریف مختصر |
| طرحواره رها شدگی | فرد همیشه نگران رها شدن و از دست دادن عزیزان است. او ممکن است از صمیمیت دوری کند یا افراد را کنترل کند تا از رهاشدگی جلوگیری کند. |
| محرومیت هیجانی | فرد مبتلا به این طرحواره احساس می‌کند که در روابط عاطفی و اجتماعی از محبت و حمایت لازم محروم است و ممکن است از ارتباطات نزدیک خودداری کند یا توجه بیش از حد از دیگران بخواهد. |
| طرحواره بی اعتمادی | افراد دارای این طرحواره به دیگران اعتماد نمی‌کنند و به دنبال افرادی می‌روند که غیرقابل اعتماد هستند. آن‌ها ممکن است در روابط عاطفی احساس بی‌اعتمادی و شک داشته باشند. |
| طرحواره شرم و نقص | این افراد احساس می‌کنند که ارزشمند نیستند و عیوب درونی دارند. آن‌ها بسیار حساس به انتقاد هستند و خود را با دیگران مقایسه می‌کنند. |
| انزوای اجتماعی | افرادی که این طرحواره را دارند، احساس می‌کنند که به جامعه تعلق ندارند و خود را جزو گروه‌های اجتماعی نمی‌دانند. |
| طرحواره وابستگی | افراد مبتلا به این طرحواره به شدت به دیگران وابسته هستند و نمی‌توانند مسئولیت‌های روزمره خود را انجام دهند. آن‌ها معمولاً به دنبال افراد کمک‌کننده می‌گردند. |
| طرحواره آسیب پذیری | این افراد دائماً نگران وقوع حوادث بد و غیرمنتظره هستند. در روابط عاطفی و دوستی ممکن است به طور مفرط نگران باشند یا رفتارهای خطرناک از خود نشان دهند. |
| خویشتن تحول نیافته | فرد مبتلا به این طرحواره احساس می‌کند که هویتی مستقل ندارد و از دیگران برای یافتن هویت خود تقلید می‌کند. او ممکن است خود را افراطی مستقل نشان دهد. |
| طرحواره شکست | این افراد احساس بی‌کفایتی دارند و خود را شکست‌خورده می‌بینند. در روابط عاطفی و کاری معمولاً احساس ناکامی کرده و به هدف‌های خود دست نمی‌یابند. |
| طرحواره ایثارگری افراطی | افرادی که این طرحواره را دارند، نیازهای خود را فدای دیگران می‌کنند و به دلیل ناتوانی در گفتن “نه”، ممکن است احساس قربانی شدن کنند. |
| خویشتن داری ناکافی | این افراد نمی‌توانند هیجانات خود را کنترل کنند و ممکن است به طور افراطی در رفتارهایی چون خوردن یا تفریح غرق شوند. در روابط عاطفی و کاری ممکن است دچار مشکلاتی شوند. |
| طرحواره جلب توجه | افراد مبتلا به این طرحواره برای جلب توجه دیگران تلاش می‌کنند و اگر توجه کافی دریافت نکنند، احساس ناراحتی می‌کنند. آن‌ها ممکن است نسبت به کسانی که مورد توجه قرار می‌گیرند حسادت کنند. |
| طرحواره منفی‌گرایی | این افراد تمایل دارند حتی کوچکترین مشکلات را بزرگ و جدی ببینند. در روابط عاطفی و اجتماعی ممکن است همیشه جنبه‌های منفی را دیده و از امیدواری دست بکشند. |
| ملاک های سخت گیرانه | این افراد نسبت به خود بسیار سخت‌گیر هستند و انتظار دارند همیشه بهترین عملکرد را داشته باشند. در روابط عاطفی و کاری ممکن است انتظارات زیادی از خود و دیگران داشته باشند. |
| طرحواره استحقاق | این افراد احساس می‌کنند که همیشه حق با خودشان است و باید خواسته‌هایشان توسط دیگران برآورده شود. در روابط عاطفی به نیازهای دیگران توجه نمی‌کنند. |
| بازداری هیجانی | افراد دارای این طرحواره از نشان دادن هیجانات خودشان خودداری می‌کنند، زیرا می‌ترسند دیگران ناراحت شوند یا طردشان کنند. |
تکنیک های طرحواره درمانی
طرحواره درمانی، علاوه بر استفاده از تکنیک‌های سنتی شناختی و رفتاری، به‌ویژه به بکارگیری تکنیک‌های تجربی و عاطفی در جلسات درمانی نیز توجه دارد تا سطح هیجان را در مراجعان افزایش دهد. هدف از این رویکرد این است که تغییرات عمیق‌تر زمانی رخ دهد که بتوانیم به بخش عاطفی مغز دست یابیم. در حالی که در درمان‌های سنتی مانند CBT مراجعانی که با باورهای یبنیادین ناسازگار مواجه هستند ممکن است بگویند “می‌دانم که این فکر درست نیست اما احساس می‌کنم که درست است”، در طرحواره درمانی تلاش بر این است که از محافظ‌های احساسی عبور کرده و به بخش آسیب‌دیده روانی فرد، یعنی کودک درون او، دست یابیم تا طرحوارهها و الگوهای ذهنی او تغییر کنند.
۱. ارزیابی یا مفهوم پردازی موردی
در آغاز درمان، درمانگر با تحلیل و ارزیابی وضعیت بیمار، مفهوم سازی موردی را طراحی می‌کند که شامل مشکلات، علائم، الگوهای بین فردی و احساسات دشوار بیمار می‌شود. این ارزیابی کمک می‌کند تا درمانگر با شناخت محرک‌ها و مکانیسم‌های مقابله‌ای موجود، به بیمار راه‌حل‌هایی برای برطرف کردن مشکلات ارائه دهد. همچنین، این فرایند موجب افزایش آگاهی بیمار از چگونگی حل این مسائل در طول درمان می‌شود.
۲. مداخلات و تکنیک های شناختی
در درمان طرحواره، مداخلات شناختی برای بررسی صحت و اعتبار طرحوارهها و الگوهای فکری به کار می‌روند. این تکنیک‌ها شامل بررسی مزایا و معایب رفتارهای بیمار و همچنین تحلیل مکانیسم‌های مقابله‌ای مانند اجتناب، جبران یا تسلیم می‌شود. درمانگر با جمع‌آوری داده‌ها، بازتعریف و تخصیص مجدد مشکلات، استفاده از فلش کارت‌های طرحواره و دفترچه‌ها، و انجام گفت‌وگوهای طرحواره، به بیمار کمک می‌کند تا به شفافیت بیشتری در مورد تفکرات و رفتارهای خود دست یابد.
یکی از تکنیک‌های شناختی برای درمان طرحوارهها، دفترچه‌های طرحواره است که به مراجعان کمک می‌کند تا واکنش‌های خود را زمانی که طرحوارهها یا حالت‌های ذهنی فعال می‌شوند، سازماندهی کنند. این دفترچه‌ها شامل بخش‌هایی برای ثبت افکار، احساسات، رفتارها و واکنش‌ها هستند و به مراجعان کمک می‌کنند تا الگوهای ناسالم خود را شناسایی کرده و دیدگاه‌های سالم‌تری پیدا کنند. این فرآیند باعث می‌شود فرد به درک بهتری از خود برسد و در نهایت به رشد شخصیت سالم کمک می‌کند.
یکی دیگر از ابزارهای مهم در درمان طرحواره، فلش کارت‌ها هستند که به صورت نوشتاری یا صوتی طراحی می‌شوند. این کارت‌ها به مراجعان کمک می‌کنند تا در میان جلسات، به یادآوری پیام‌های مثبت و حمایتی پرداخته و ارتباط خود را با درمانگر تقویت کنند. کارت‌های فلش شبیه به کلماتی هستند که یک والد به فرزند خود در دوران رشد می‌گوید و به عنوان یک شی انتقالی عمل می‌کنند تا احساس امنیت و حمایت را برای مراجع ایجاد کنند. این کارت‌ها به تدریج به درون فرد نفوذ کرده و به تقویت شخصیت سالم او کمک می‌کنند.
۳. گفتگوی صندلی‌ها
یکی از تکنیک‌های مهم در درمان طرحوارهها، کار با صندلی است. در این روش، درمانگر از صندلی‌ها برای نمایاندن جنبه‌های مختلف بیمار استفاده می‌کند. به‌طور مثال، یکی از صندلی‌ها می‌تواند نمایانگر احساس خشم یا تنبیه از سوی یک والد باشد. این تکنیک به بیمار کمک می‌کند تا احساسات خود را به شیوه‌ای ایمن و هدفمند بیان کند، و از این طریق خود را در یک نگاه مثبت تر و سالمتر مشاهده کند. از این روش بیشتر برای ابراز احساسات شدید مانند خشم و غم استفاده می‌شود.
۴. تکنیک تصویرسازی در طرحواره درمانی
تصویرسازی یکی از روش‌های کاربردی در ارزیابی و درمان مشکلات عاطفی است. در این تکنیک، بیمار از طریق تصاویری که درمانگر برایش هدایت می‌کند، به ریشه مشکلات عاطفی و رفتاری خود پی می‌برد. این تصویرسازی می‌تواند به یادآوری خاطرات کودکی و یا مشکلات جاری و آینده کمک کند. از این طریق بیمار می‌تواند احساسات منفی خود را با احساسات مثبت جایگزین کرده و به درمان بهتر مشکلات دوران کودکی بپردازد. تصویرسازی هدایت‌شده اغلب در مراحل ابتدایی طرحواره درمانی برای درک دقیق‌تر و عمیق‌تر طرحوارهها و الگوها استفاده می‌شود. این روش شامل مراحل زیر است:
- فراخوانی خاطرات آشفته کودکی به‌صورت تصاویر از تجارب با مادر، پدر و دیگر افراد مهم.
- درخواست از بیمار برای گفت‌وگو با این افراد.
- درخواست از بیمار برای شناسایی نیازهای خود از دیگران مهم و درک این نیازها از منظر طرحوارههای مرتبط.
- درخواست از بیمار برای شناسایی موقعیت‌های کنونی که احساسات مشابهی با تصاویر دوران کودکی دارند و روشن‌سازی پیوندهای میان خاطرات اولیه و محرک‌های فعلی طرحوارهها و الگوها. تصویرسازی همچنین بخش مهمی از مرحله تغییر است.
۵. تکنیک های مداخله رفتاری
مجموعه‌ای دیگر از تکنیک‌های رایج در طرحواره درمانی، تکنیک‌های رفتاری هستند. در تکنیک‌های مداخله رفتاری، هدف شکستن الگوهای رفتاری منفی و ایجاد تغییرات مثبت در رفتارها است. درمانگر از ابزارهایی چون تمرین‌های رفتاری، کارت‌های فلش، پاداش به رفتارهای مثبت و همچنین تمرین در قالب تصویرسازی یا بازی نقش استفاده می‌کند. این روش‌ها کمک می‌کنند تا بیمار رفتارهای سازگارانه را تمرین کرده و در دنیای واقعی به‌کار گیرد.
از تکنیک‌های رفتاری مختلفی استفاده می‌شود که به تغییر الگوهای ناسازگار کمک می‌کند. این تکنیک‌ها شامل آموزش جرأت‌ورزی برای کمک به افرادی است که تمایل به تسلیم و اطاعت دارند، آموزش همدلی برای درمان کسانی که طرحواره‌ی استحقاق یا بزرگ منشی دارند. همچنین وظایف مواجهه برای غلبه بر افرادی که از مواجهه با موقعیت‌ها اجتناب می‌کنند. این روش‌ها با هدف تقویت مهارت‌های اجتماعی و عاطفی فرد و کمک به تغییر الگوهای رفتاری غیرمؤثر، به درمانگران کمک می‌کند تا به بهبودی مراجعین در طول درمان دست یابند.
۶. مواجهه همدلانه
مواجهه همدلانه از جمله تکنیک‌های بین فردی در درمان طرحواره است. این تکنیک به معنای شناسایی این است که رفتار منفی از یک جایگاه درد و سردرگمی ناشی می‌شود و سپس تعیین محدودیت‌ها. هنر مواجهه همدلانه بر روی مقابله با رفتارهای منفی متمرکز است، در حالی که ارتباط آن‌ها را با طرحوارهها و سبک‌های مقابله‌ای دوران کودکی مراجع بررسی می‌کند.
با این کار، درمانگر احتمالاً موفق می‌شود احساس همدلی واقعی برای مراجع ایجاد کند و در عین حال به مراجع کمک کند تا بفهمد چگونه رفتار او ممکن است در روابطش با دیگران تأثیرگذار باشد. در این تکنیک، درمانگر به طور همدلانه و با احترام، بیمار را با الگوهای ناسالم رفتاری و فکری خود مواجه می‌کند. این روش به بیمار کمک می‌کند تا بتواند رفتارهای منفی و خود ویرانگر خود را شناسایی کند و به طور واضح به آن‌ها توجه داشته باشد تا تغییرات لازم را ایجاد کند.
۷. دوباره والدگری محدود
یکی دیگر از تکنیک های بین فردی در طرحواره درمانی باز پروری محدود یا همان دوباره والدگری محدود است. در این تکنیک، درمانگر با استفاده از دوباره والدی کردن محدود به‌طور حرفه‌ای به شناسایی، بیان و تأیید نیازهای عاطفی بیمار می‌پردازد. برای مثال، بیماران با اختلالات عاطفی شدید ممکن است به یک الگوی دلبستگی نیاز داشته باشند که به طور محدود و متناسب با نیازهای درمانی، حمایت عاطفی لازم را برای شروع فرآیند درمان فراهم کند.
همان‌طور که فرایند والدگری اشکال مختلفی دارد، دوباره والدگری محدود نیز ممکن است شامل گرما و محبت، استحکام، افشاگری، مواجهه، بازیگوشی و تعیین محدودیت‌ها باشد. این فرایند ممکن است شامل رسیدن به حالت کودک آسیب‌پذیر و اطمینان‌بخشی یا برخورد قاطعانه و تعیین محدودیت‌ها برای حالت‌های اجتنابی و جبران‌کننده بیش از حد باشد که دسترسی به کودک آسیب‌پذیر را مسدود می‌کنند. علاوه بر این، معمولاً نیاز است که درمانگر به مراجع کمک کند تا با حالت‌ها یا طرحوارههای والدین تنبیهی، خواسته‌مند یا تسلیم‌شده مبارزه کند. بازپروری محدود اغلب با استفاده از تصویرسازی هدایت‌شده تسهیل می‌شود.
تست طرحواره درمانی
تست طرحواره درمانی یانگ به‌طور گسترده‌ای برای بررسی انتخاب‌ها و تکیه بر سبک‌های مقابله‌ای ناکارآمد شخصی، از جمله انتخاب همسر، شغل و همچنین تحریف‌های شناختی از اطلاعات محیطی استفاده می‌شود. این تست به افراد کمک می‌کند تا استدلال‌های منطقی خود را در مورد درست بودن شیوه تفکر و سبک‌های مقابله‌ای خود تحلیل کنند. طرحوارهها در واقع به ما می‌آموزند که چگونه خود و دیگران را ببینیم، چگونه با دیگران رفتار کنیم و حتی چطور افکار و احساسات خود را بیان کنیم. به‌عبارت دیگر، طرحوارهها تصاویری عمیق در ناخودآگاه ما هستند که در قالب رفتار، گفتار، باور و احساسات خود را آشکار می‌سازند. برای انجام تست آنلاین طرحوارهها، می‌توانید به وبسایت attachment project مراجعه کنید و یک تست استاندارد را تکمیل کنید.
کلام آخر
طرحواره درمانی، به عنوان یک رویکرد جامع و مبتنی بر شواهد، نقشی کلیدی در شناسایی و اصلاح الگوهای ناسازگار ذهنی ایفا می‌کند. این روش با تمرکز بر نیازهای عاطفی برآورده نشده در دوران کودکی و تأثیر آن‌ها بر رفتارها و باورهای کنونی افراد، به مراجعان کمک می‌کند تا ریشه مشکلات خود را درک کنند. با استفاده از تکنیک‌های مختلفی چون تصویر سازی ذهنی، گفتگوی صندلی‌ها و مداخلات شناختی و رفتاری، طرحواره درمانی به افراد امکان می‌دهد تا الگوهای منفی و غیر سازنده خود را تغییر داده و به زندگی متعادل تر و سالم‌تری دست یابند.
این رویکرد به ویژه برای افرادی که در درمان‌های سنتی نتیجه مطلوبی نگرفته‌اند یا با مشکلات عمیق روانشناختی مواجه‌اند، بسیار مؤثر است. طرحواره درمانی، علاوه بر کمک به بهبود روابط اجتماعی و عزت‌نفس، به افراد می‌آموزد چگونه با نیازهای عاطفی خود به شیوه‌ای سازگارانه برخورد کنند. نتیجه نهایی این فرآیند، ایجاد تغییرات پایدار در تفکر، احساس و رفتار فرد است که منجر به بهبود کیفیت زندگی و توانایی مدیریت بهتر چالش‌های روزمره می‌شود.
منابع مقاله طرحواره درمانی چیست
- Schema therapy institute
- Positive psychology
- Cognitive behavioral therapy center
- Very well mind
- Psychology today
source