از دوران طلایی هالیوود، فیلمهای معمایی در انواع و اندازههای مختلف به طور مداوم توجه و تحسین مخاطبان را به خود جلب کردهاند. حتی امروز، داستانهای پیچیده و توطئههای پیچیده ثابت کردهاند که موفقیتهای انتقادی و گیشهای ایجاد میکنند. بسیاری از این فیلمهای دلهرهآور به آرامی پیش میروند. بسیاری از فیلمهای کلاسیک زمان خود را صرف تغذیهی اطلاعات به مخاطب و شخصیتها میکنند، آنها به دقت هیزم و آتشزنه را در جایگاههای خود قرار میدهند و در نهایت کبریت را روشن میکنند. یک فیلم اکشن معمایی خوب هم باید همینکار را انجام دهد.
مخاطبان به اندازهای که جک ریچر را دوست دارند، بنوا بلانک در «چاقوکشی» (Knives Out) را نیز دوست دارند و در واقع، بسیاری از بهترین فیلمهای معمایی ترکیبی از طرحهای پیچیده و فکر شده با اکشنهای هیجانانگیز و دلپذیر برای جمعیت هستند. بینندگان دوست دارند فیلمهایی را تماشا کنند که در آنها دومینوها به دقت چیده شدهاند و بلوکهای ساختمانی به دقت کنار هم قرار داده شدهاند؛ در صورتی که همه میدانند لذت واقعی در سرنگونی آنها است. یک فیلم اکشن معمایی خوب میتواند ذهن مخاطبان خود را وارد هزارتوهای پیچیده کند، در حالی که با اکشن درخشان خود آنها را میخکوب میگرداند.
۱۰. دختری با خالکوبی اژدها (The Girl with the Dragon Tattoo)
- محصول: ۲۰۱۱
- کارگردان: دیوید فینچر
- بازیگران: رونی مارا، دنیل کریگ، استلان اسکارشگارد، رابین رایت
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
ژانر معمایی تاریخ طولانیای در اقتباس از بهترینهای ادبیات دارد و «دختری با خالکوبی اژدها» از دیوید فینچر نیز از این قاعده مستثنی نیست. بر اساس رمان پرفروش استیگ لارسن، این فیلم دلهرهآور، رونی مارا را در کنار دنیل کریگ قرار میدهد. هر یک از این شخصیتها در یک شبکهی پیچیده از ناپدید شدنها، پوششها و یک رشته قتلها گرفتار میشوند. لیزابت سالندر (مارا) و میکائیل بلومکویست (کریگ) شخصیتهایی غیر سنتی هستند، اما با رازها و انگیزههای خود موفق میشوند ذهن مخاطبان را درگیر کنند و برای آنها جذاب به نظر برسند.
تحت کارگردانی فینچر، فیلم دارای جوی تاریک و متفکرانه است و زمانی که اکشن وارد آن میشود، این لحن را حفظ میکند. خشونت در این فیلم به عنوان چیزی وحشیانه نشان داده میشود و بازیگران برجستهی آن، از جمله کریستوفر پلامر، رابین رایت و استلان اسکارشگارد، هر مبارزه را با شجاعت و واقعگرایی به تصویر میکشانند. «دختری با خالکوبی اژدها» خشونت را نه به عنوان نمایشی بلکه به عنوان عواقب وحشیانه و آسیبزننده اعمال خود نشان میدهد. مظمونی که اقتباس تلویزیونی آینده از این فیلم نیز به دنبال بررسی آن است.
این فیلم اکشن معمایی فینچر که با بودجهی ۹۰ میلیون دلاری ساخته شده بود، توانست در گیشه بیش از ۲۳۹ میلیون دلار بفروشد. این فیلم در ۵ رشته نامزد دریافت جوایز اسکار شد و توانست اسکار بهترین تدوین را به دست آورد. رونی مارار توانست به دنبال نقشآفرینی درخشان خود در این فیلم جایزهی بهترین بازیگر نقش اصلی زن را از حلقهی منتقدان سنت لوئیس و هیأت ملی بازبینی فیلم آمریکا به دست آورد. فیلمهای دیگری هم به عنوان ادامهای برای این فیلم فینچر ساخته شدهاند، اما هیچکدام نتوانستند به خوبی این فیلم باشند.
۹. شمال از شمال غربی (۱۹۵۹)
- محصول: ۱۹۵۹
- کارگردان: آلفرد هیچکاک
- بازیگران: کری گرانت، اوا مری سنت، مارتین لاندا، جیمز میسون
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۳ از ۱۰
از طریق آثاری مانند «طناب» (Rope) و «پنجرهی عقبی» (Rear Window)، آلفرد هیچکاک توانایی خود را در ساختن تنش از صبر و سکوت به نمایش گذاشت. «شمال از شمال غربی» نشان میدهد که او همچنین میداند چه زمانی باید سر و صدا به پا کند. این تریلر کلاسیک زمانی آغاز میشود که یک مدیر تبلیغات که توسط ستارهی قدیمی هالیوود، کری گرانت بازی میشود، به قتل متهم میگردد. آن چه در پی میآید، جریان شتابدهندهای از ماجراها و دستگیریها است، زیرا این قهرمان غیرمنتظره باید از دستگیری فرار کند، نام خود را پاک کند و حقیقت واقعی پشت توطئهای که در آن گرفتار شده است را کشف نماید.
«شمال از شمال غربی» دارای صحنههای اکشن و هیجانهای معمایی است که به قدری نمادین و تعریفکنندهی ژانر هستند که حتی کسانی که هرگز چنین فیلمهایی را ندیدهاند نیز آنها را میشناسند. صحنهای که گرانت از یک هواپیمای سمپاش در یک مزرعهی ذرت فرار میکند، یکی از شناختهشدهترینها در تاریخ سینما است و با گذشت این همه سال توانسته است تأثیر خود را حفظ کند. این به دلیل کارگردانی بیزمان و نوآورانهی هیچکاک است که هر صحنهی تعقیب، هر مشت و هر نگاه قابل تصور از خطر در «شمال از شمال غربی» را به اندازهی روزی که اولین بار منتشر شد، هیجانانگیز و پرتنش میکند.
فیلمنامهی این فیلم اکشن معمایی هیچکاک را ارنست لمن نوشته است و این فیلم با وجود بودجهی ۴.۳ میلیون دلاری خود توانست در گیشه ۹.۸ میلیون دلار بفروشد. این فیلم در ۳ رشتهی بهترین تدوین، بهترین طراحی صحنه و بهترین فیلمنامهی غیراقتباسی نامزد دریافت اسکار شد، اما نتوانست در هیچ رشتهای این جایزه را به دست آورد. این فیلم در لیست ۱۰۰ سال ۱۰۰ فیلم برتر موسسهی فیلم آمریکا جایگاه ۵۵ را به دست آورد و در لیست ۱۰۰ سال ۱۰۰ فیلم دلهرهآور این موسسه چهارم شد.
۸. بلید رانر ۲۰۴۹ (Blade Runner 2049)
- محصول: ۲۰۱۷
- کارگردان: دنی ویلنوو
- بازیگران: رایان گاسلینگ، آنا د آرماس، هریسون فورد، سیلویا هوکس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۸ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
«بلید رانر ۲۰۴۹» دنبالهای است که به شدت مورد تحسین منتقدان قرار گرفته و برندهی جایزهی اسکار شده است. در آیندهای دیستوپیایی و ضد آرمانشهری که پر از درویدهای انساننما به نام رپلیکنتها است، این فیلم اکشن معمایی داستان رایان گاسلینگ را به عنوان مأمور کی دنبال میکند؛ یک کارآگاه با خاطرات مرموز که ممکن است آیندهی تمام بشریت و رپلیکنتها را تغییر دهد. در پسزمینهای از لسآنجلس آینده و با تصاویر خیرهکننده، مأمور کی مسیر کارآگاه مرموز فیلم اصلی، دکارد (هریسون فورد) را دنبال میکند و با گروهی رنگارنگ از بازیگران از جمله دیو باتیستا، آنا د آرماس، جرد لتو و دیگران روبرو میشود.
استاد ژانر علمی-تخیلی، دنی ویلنوو، به این فیلم اکشن نسبت به «بلید رانر» اصلی ریدلی اسکات حس بزرگتری از مقیاس و خلاقیت میدهد، بدون این که هیچیک از تمرکزهای احساسی شخصیتمحور که فیلم اصلی را به یک کلاسیک تبدیل کرده بود، قربانی کند. استفادهی فیلم از رنگ، فیلمبرداری و صدا، قطعات اکشن آن را ارتقا میدهد و هر تیراندازی را به یک سری پرترههای چشمگیر و به یاد ماندنی تبدیل میکند. «بلید رانر ۲۰۴۹» دنبالهای نادر است که از پیشینیان خود پیشی میگیرد و با مقدار کافی از معما و اکشن برای سرگرم کردن هر مخاطبی همراه است.
این فیلم اکشن معمایی توانست علاوه بر اسکار بهترین جلوههای ویژهی رایانهای اسکار بهترین تصویربرداری را هم برای راجر دیکنز افسانهای به ارمغان بیاورد. علاوه بر اسکار، ۲ جایزهی بفتا هم به این فیلم رسید. این فیلم ویلنوو که با بودجهی ۱۸۵ میلیون دلاری ساخته شده بود، توانست در گیشه ۲۷۶.۵ میلیون دلار بفروشد. این فیلم برای نخستینبار در ۳ اکتبر ۲۰۱۷ به نمایش در آمد و سپس ۳ روز بعد به اکران عمومی رسید.
۷. مردان خوب (The Nice Guys)
- محصول: ۲۰۱۶
- کارگردان: شین بلک
- بازیگران: رایان گاسلینگ، راسل کرو، انگوری رایس، مت بومر
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
پس از نوشتن و کارگردانی فیلمهای کلاسیک پلیسی مانند «اسلحهی مرگبار» (Lethal Weapon) و «بوس بوس بنگ بنگ» (Kiss Kiss Bang Bang)، شین بلک «مردان خوب» را به عنوان نامهی عاشقانهی نهایی خود به این ژانر خلق کرد. این کمدی اکشن داستان یک جفت کارآگاه غیرمنتظره با بازی رایان گاسلینگ و راسل کرو را به تصویر میکشاند که وقتی هر دو مأمور حل یک پروندهی قتل میشوند باید با هم همکاری کنند. این دو نفر به هم چسبیدهاند زیرا معما به سرعت عمیقتر میشود و اوضاع بیشتر و بیشتر از کنترل خارج میگردد.
بلک استاد ژانر اکشن است و گاسلینگ و کرو را به طور یکپارچه از طریق اکشن، کمدی، معما و درام کافی برای جلب توجه مخاطب به هم پیوند میدهد. شیمی شگفتانگیز بین دو بازیگر اصلی این تریلر را به جلو میبرد و آنها شوخیهای هوشمندانه و اکشن خود را به خوبی به مخاطبان منتقل مینمایند. اگرچه بعید به نظر میرسید اما «مردان خوب» در چند سال گذشته به دلیل کمدی اکشن تحسینشده و توانایی آن در همزمانی طنز و ادای احترام به ژانر فیلمهای کارآگاهی به تدریج تبدیل به فیلمی کالت شده است که طرفداران دوآتیشهی خودش را پیدا کرده.
«مردان خوب» که با بودجهی ۵۰ میلیون دلاری ساخته شده بود، توانست در گیشه نزدیک به ۶۳ میلیون دلار بفروشد. حلقهی منتقدان فیلم سن دیهگو جایزهی بهترین نقش آفرینی بازیگر مرد را به رایان گاسلینگ برای درخششاش در این فیلم اهدا کردند. در سپتامبر ۲۰۱۷، شایعاتی مبنی بر ساخته شدن یک سریال تلویزیونی با یک بازیگر اصلی زن به عنوان دنباله برای این فیلم اکشن معمایی منتشر شد که هنوز اخبار بیشتری از آن در دسترس قرار نگرفته است.
۶. گزارش اقلیت (Minority Report)
- محصول: ۲۰۰۲
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- بازیگران: تام کروز، سامانتا مورتون، کاترین موریس، کالین فارل
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
معماها معمولاً حول یافتن یک مجرم میچرخند، «گزارش اقلیت» این را برعکس میکند و یک دنیای آیندهی علمی-تخیلی را ارائه میدهد که در آن هر جنایت قبل از رخ دادن تشخیص داده میشود و مجرم دستگیر میگردد. تام کروز در این فیلم اکشن معمایی دلهرهآور و پیچیده نقش کارآگاه پیشجنایت، جان اندرتون، را بازی میکند که وقتی پیشبینی میشود که او به زودی مردی را که هرگز ندیده است، خواهد کشت، باید فرار کند . به کارگردانی افسانه هالیوود، استیون اسپیلبرگ، تنظیم آیندهنگر فیلم اجازه میدهد تا اکشنهای خلاقانهای شامل وسایل نقلیهی آیندهنگر، جتپکها و نبردها در کارخانهها و محیطهای خودکار ایجاد شود.
کروز به خاطر بدلکاریهای مرگبار شناخته شده است و وقتی با کارگردانی استادانه اسپیلبرگ همراه میشود، این بدلکاریها بیشتر از همیشه تأثیرگذار میشوند. اسپیلبرگ به خاطر استعدادش در ترکیب جلوههای دیجیتال و عملی مشهور است و خلاقیت او در این فیلم بیش از همیشه میدرخشد. همتیمی شدن یکی از بزرگترین ستارههای سینمای مدرن و اسپیلبرگ درام و اکشن جذابی ایجاد میکند. «گزارش اقلیت» عمل ارائهی دیدگاههای چشمگیر در مورد آن چه که سیستم عدالت است و آن چه که میتواند باشد را با یادآوری این که سینما باید یک ماجراجویی دلپذیر برای جمعیت باشد، به خوبی مدیریت میکند.
این فیلم اکشن معمایی اسپیلبرگ و کروز هم مانند سایر آثار این دو ستاره در گیشه موفق بود و با توجه به بودجهی ۱۰۲ میلیون دلاریاش توانست بیش از ۳۵۸ میلیون دلار بفروشد. راجر ایبرت، منتقد شناخته شدهی آمریکایی از این فیلم به عنوان یکی از فیلمهای محبوب دههی ۲۰۰ میلادی خود یاد کرده است. این فیلم توانست نامزد اسکار بهترین ترکیب شده و بفتای بهترین جلوههای ویژه شود. فیلمنامهی این فیلم را اسکات فرانک و جان کوهن بر اساس رمان کوتاهی از فیلیپ کی. دیک نوشتهاند.
۵. ماموریت: غیرممکن (Mission: Impossible)
- محصول: ۱۹۹۶
- کارگردان: برایان دیپالما
- بازیگران: تام کروز، امانوئل برت، وینگ رامس، جان ویت
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۵۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
جاسوسی و معماها دست در دست هم دارند و هیچ مجموعه ی سینمایای در سالهای اخیر بهتر از سری «ماموریت: غیرممکن» این را نشان نداده است. اولین حضور تام کروز به عنوان ایتن هانت، داستان این مأمور را روایت میکند که پس از کشته شدن تمام تیمش در یک مأموریت خرابکاری، توسط نیروی مأموریتهای غیرممکن به عنوان خائن شناخته میشود. برای اولین بار از بسیاری از دفعات در سری «ماموریت: غیرممکن»، هانت به طور خودسرانه عمل میکند تا نام خود را پاک کند و مقصران واقعی پشت مرگ همتیمیهایش را شناسایی نماید.
در حالی که فیلمهای بعدی «ماموریت: غیرممکن» به ماجراجوییهای سنتیتر تبدیل میشوند، نسخهی اصلی ۱۹۹۶ به سطحی از جذابیت جاسوسی پایبند است بدون این که اکشنهای پر زرق و برق که سری را تعریف میکند، قربانی کند. کارگردان برایان دی پالما به ریشههای سری به عنوان یک برنامهی تلویزیونی دوران جنگ سرد میپردازد و ایتن هانت را به همان اندازه که در جنبههای ظریف جاسوسی مهارت دارد، در کارهای فیزیکی نیز ماهر نشان میدهد. ماموریت غیرممکن به طور مکرر بین ظرافت و هیجانانگیز تغییر میکند و در حالی که کروز در سری برخی از صحنههای عجیب و غریب را اجرا میکند، سرقت از سیآیای در فیلم اول هنوز یکی از بهترینهای این مجموعه ی سینمایی است. برخی فیلمها میخواهند توطئههای دولتی را افشا کنند، دیگران یک قطار منفجر شده میخواهند و «ماموریت: غیرممکن» به هر دو افتخار میکند و از حضور هر دو بهره میبرد.
این فیلم اکشن معمایی که با بودجهی ۸۰ میلیون دلاری ساخته شده بود توانست با فروش خیرهکنندهی ۴۵۷.۷ میلیون دلاری گیشه را منفجر کند. تا به امروز ۶ فیلم سینمایی به عنوان دنباله برای این فیلم ساخته شده است و یک فیلم دیگر هم در دست ساخت قرار دارد. فیلمنامهی این فیلم را دیوید کوپ و رابرت تاون بر اساس داستانی از دیوید کوپ و استیون زیلیان که بر اساس سریال تلویزیونی بروس گلر نوشته شده بود نوشتهاند.
۴. محرمانه لس آنجلس (L.A. Confidential)
- محصول: ۲۰۱۱
- کارگردان: کرتیس هانسون
- بازیگران: کوین اسپیسی، راسل کرو، گای پیرس، کیم بسینگر
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
یک فیلم کارآگاهی واقعی، «محرمانه لس آنجلس» داستان پیچیدهای از فساد، فریب و طمع در ادارهی پلیس لس آنجلس در دههی ۱۹۵۰ را روایت میکند. فیلم دارای کوین اسپیسی و بازیهای برجستهای از گای پیرس و راسل کرو به عنوان سه مرد در طرفهای مختلف فساد اداره پلیس است. از طریق این دیدگاههای متقاطع و رقابتی، «محرمانه لس آنجلس» دارای داستانی برندهی جایزهی اسکار و شاید معمای کارآگاهی نوآر است.
این فیلم اکشن معمایی، معمای پیچیده و دقیق خود را با دورههای مکرر از اکشن خشونتآمیز و حسی تکمیل میکند. در تضاد با زرق و برق هالیوود دههی ۱۹۵۰، تیراندازیها در «محرمانه لس آنجلس» خونین، دردناک و پر سر و صدا هستند. این فیلم یکی از صادقانهترین نمایشها از لس آنجلس را که تا به حال به فیلم تبدیل شده است، ایجاد میکند. نقطهی اوج این صحنهها، صحنهی اوج فیلم در متل ویکتوری است؛ جایی که چندین نخ فیلم به هم میپیوندند و یکی از بزرگترین تیراندازیهای سینمایی تمام دوران را ایجاد میکنند.
فیلمنامهی این فیلم اکشن معمایی بر اساس رمانی به همین نام از جیمز الروی نوشته شده است و این فیلم که با بودجهی ۳۵ میلیون دلاری ساخته شده بود توانست در گیشه بیش از ۱۲۶ میلیون دلار بفروشد. ۲ جایزهی اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن و بهترین فیلمنامهی اقتباسی به این فیلم رسید. ۲ بفتا و ۱ گلدن گلوب هم از دیگر جوایزی هستند که این فیلم به دست آورده. هانسون برای ساختن این فیلم ماندگار نامزد دریافت جایزهی نخل طلا از جشنوارهی فیلم کن شد.
۳. بتمن (۲۰۲۲)
- محصول: ۲۰۲۲
- کارگردان: مت ریوز
- بازیگران: رابرت پتینسون، زوئی کراویتز، پل دونو، کالین فارل
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
بتمن در طول هشتاد سال حضور خود عناوین زیادی داشته است؛ شاهزادهی گاتهام، صلیبی شنلپوش، شوالیهی تاریکی. با نگاه نوآر خود به شهر گاتهام و سبک تریلر موش و گربه، «بتمن» اولین فیلمی است که به عنوان بزرگترین کارآگاه جهان این شخصیت وفادار میماند و طبق آن عمل میکند. رابرت پتینسون یک بتمن اولیه را به تصویر میکشد که با اولین رویارویی خود با چندین عضو از گالری دشمنان در حال رشدش، از جمله زن گربهای (زوئی کراویتز)، پنگوئن (کالین فارل) و قاتل سریالی تمسخرآمیز، ریدلر (پل دونو) روبرو میشود. «بتمن» توسط بازآفرینی ترسناک و نگرانکننده از شرور کلاسیک بتمن (دونو) هدایت میشود. ریدلر یک دشمن برای شوالیه تاریکی فراهم میکند که قادر به ارائهی چالشهای ذهنی و فیزیکی در مسیر قهرمان است.
در این فیلم اگرچه بتمن باید بیش از هرچیز از توانایی های ذهنی خود استفاده کند، اما صحنههای اکشن درخشانی خلق میگردد؛ از جمله یک تعقیب و گریز ماشین هیجانانگیز با پنگوئن و تلاش ناامیدانه برای نجات گاتهام غرق شده در مکاتبات ریدلر. به مدت ۸۰ سال، داستانهای بتمن ترکیبی از داستانهای جنایی جذاب با صحنههای ابرقهرمانی بودهاند و در تسلط بر هر دو این عناصر، «بتمن» یکی از کاملترین نسخههای شخصیت اصلی را تا به امروز ارائه میدهد.
این فیلم اکشن معمایی همانطور که از یک فیلم دربارهی بتمن انتظار میرود توانست در گیشه بدرخشد و با بودجهی ۲۰۰ میلیون دلاری خود، بیش از ۷۷۲ میلیون دلار بفروشد. این فیلم در ۳ رشته نامزد اسکار شد، اما نتوانست به این جایزه دست پیدا کند. در مراسم کامیککان سال ۲۰۲۲ اعلام شد که قرار است دنبالهای برای این فیلم ساخته شود. مراحل فیلمبرداری این فیلم قرار است در آوریل ۲۰۲۵ آغاز گردد. قسمت دوم «بتمن» قرار است در تاریخ ۲ اکتبر ۲۰۲۶ به سینماها بیاید.
۲. اولدبوی (۲۰۰۳)
- محصول: ۲۰۰۳
- کارگردان: پارک چان-ووک
- بازیگران: چوی مین-شیک، یو جی-ته، کانگ هه جونگ، جین سئو-یون
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۳ از ۱۰
«اولدبوی» دارای صحنههای اکشن به یادماندنی و افراطی است که اغلب طبیعت فیلم به عنوان یک درام پرتنش و تفکر برانگیز را تحتالشعاع قرار میدهد. صحنهی مبارزهی نمادین در راهرو، که در آن قهرمان داستان در یک شات بدون قطع با لشکری از دشمنان مبارزه میکند، به یکی از شناختهشدهترین و تحسینشدهترین صحنههای اکشن هزارهی جدید تبدیل شده است و این تنها یکی از صحنههای شگفتانگیز فیلم است.
این فیلم اکشن معمایی داستان اوه دائه-سو (چوی مین-شیک)، که پس از خروج از زندان، بلافاصله وارد یک توطئهی شدید و داستان پیچیدهای از گناه، خیانت و عواقب انتقام میشود را روایت میکند. کارگردان خلاق پارک چان-ووک این تمها را به شکلی عمیق بررسی میکند و تأثیری بر مخاطب میگذارد که مدتها پس از پایان فیلم باقی میماند. «اولدبوی» اغلب به عنوان نه تنها یک فیلم معمایی شگفتانگیز، بلکه یکی از بهترین فیلمهای تمام دوران شناخته میشود.
این فیلم توانست جوایز بینالمللی زیادی به دست آورد؛ از جمله جایزهی بزرگ جشنوارهی فیلم کن فرانسه. مجلهی امپایر سال ۲۰۰۸ این فیلم را در لیست ۵۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما در جایگاه ۶۴ قرار داد و مجلهی گاردین در لیستی تحت عنوان بهترین فیلمهای سینمای مدرن کرهی جنوبی که سال ۲۰۲۰ منتشر کرد این فیلم را در رتبهی سوم قرار داد. این فیلم که با بودجهی ۳ میلیون دلاری ساخته شده بود، توانست در گیشه بیش از ۱۷ میلیون دلار بفروشد.
۱. هویت بورن (The Bourne Identity)
- محصول: ۲۰۰۲
- کارگردان: داگ لیمان
- بازیگران: مت دیمون، فرانکا پوتنته، جولیا استایلز، برایان کاکس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۴ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
جذابترین معماها اغلب از سادهترین نقاط شروع تکامل مییابند و «هویت بورن» نمونهی بارزی از این دست است. در این اقتباس از رمان رابرت لودلوم که یک فیلم اکشن معمایی برتر است مردی بیدار میشود که تنها نام خود را میداند و به سرعت متوجه میشود که هویت او در مرکز یکی از قریبالوقوعترین و خطرناکترین توطئههای جهان قرار دارد. مت دیمون در نقش جیسون بورن بازی میکند؛ نقشی که او را به ستارهای بزرگ تبدیل کرد و با سرعت سریع فیلم، درام شدید و اکشن تاثیرگذار آن، به راحتی میتوان فهمید چرا.
جستجوی جیسون بورن برای کشف خاطرات و تاریخچهی خود، ژانر اکشن را در زمان انتشار در سال ۲۰۰۲ احیا کرد و اکشن دوربین لرزان، صمیمی، مبتکرانه و کارآمد آن یک حس بلاکباستری ایجاد کرد که در آن زمان مانند هیچ چیز دیگری نبود. کارگردان داگ لیمان مفهوم قاتلان شیک و استایلدار را کنار میگذارد و دنیای بورن را پر از قاتلان فوقالعاده کارآمد و عملگرا نشان میدهد. این اکشن سخت و حسی، مسیر تازهای برای نسل جدیدی از بلاکباسترها ایجاد کرد که در آن قهرمانان اکشن به سربازان واقعی نزدیکتر بودند تا ابرقهرمانان و مخاطبان در هر مشت، شلیک گلوله و تصادف ماشین تنش داشتند. در حالی که جیسون بورن به ماجراجوییهای بسیاری ادامه داد که به شکلی بیپایان قابل تماشا هستند، فیلم اصلی به عنوان یک معمای اکشن بیرحمانه جذاب برجسته میماند.
این فیلم ساخته شده با بودجهی ۶۰ میلیون دلاری، توانست در گیشه ۲۱۴ میلیون دلار بفروشد. بعدها ۴ فیلم دیگر به عنوان دنباله برای این فیلم ساخته شدند؛ «برتری بورن» (The Bourne Supremacy) محصول سال ۲۰۰۴، «اولتیماتوم بورن» (The Bourne Ultimatum) محصول سال ۲۰۰۷، «میراث بورن» (The Bourne Legacy) محصول سال ۲۰۱۲ و «جیسون بورن» (Jason Bourne) محصول سال ۲۰۱۶. فیلمنامهی این فیلم را تونی گیلروی و ویلیام بلیک هیرون بر اساس کتابی به همین نام از رابرت لودلوم نوشتهاند.
منبع: collider
source