۱۰ فیلم تماشایی که کارگردان‌هایشان برادر و خواهر هستند

اکثر فیلم‌ها تنها یک کارگردان دارند. این مسئله در بسیاری از موارد کاملاً با عقل جور در می‌آید. معمولاً خوب است که در طول روند تولید فیلم، یک نفر بر کل عملیات نظارت کند. این روش باعث می‌شود سرتاسر اثر لحن یا دیدگاهی منسجم و یک‌دست داشته باشد. چنین گزاره‌ای لااقل برای فیلم‌های جمع‌وجور یا هنری جواب می‌دهد، اما گاهی اوقات برای تولیدات بزرگ‌تر نیز صادق است. با این وجود ممکن است گاهی کارگردان دوم یا دستیار کارگردان نیز بخشی از فرآیند تولید اثر را بر عهده بگیرد، اما اکثر اوقات، معمولاً یک نفر، یعنی شخصی واحد در مقام کارگردان، در رأس امور قرار دارد. اما در بعضی نمونه‌ها، کارگردانی ممکن است تلاشی گروهی باشد. تعداد زیادی فیلم وجود دارند که کارگردانیشان به‌عهده‌ی دو یا چند نفر بوده است. به‌نظر می‌رسد یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای رسیدن به دیدگاهی مشترک و واحد میان چند نفر، این است که افراد مذکور ارتباط خونی و خویشاوندی با هم داشته باشند. تعداد زیادی از کارگردان‌هایی که فیلم‌هایشان را دونفری می‌سازند، برادر و خواهر هستند. در اینجا نمونه‌هایی آمده‌است از برجسته‌ترین فیلم‌هایی که برادران و خواهران کارگردان آن‌ها بوده‌اند. از هر گروه کارگردانی تنها یک عنوان فیلم انتخاب شده‌است تا فهرست متنوع‌تر باشد و جذابیت بیشتری داشته باشد.

۱۰- تقدیر (Predestination)

• سال تولید: ۲۰۱۴
• کارگردانان: مایکل اشپیریگ، پیتر اشپیریگ
• بازیگران: سارا اسنوک، ایتان هاوک، دیک یورک و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۷.۴

برادران اشپیریگ اهل استرالیا هستند و عموماً در ساخت فیلم‌های ژانر وحشت، دلهره‌آور یا علمی‌تخیلی تخصص دارند. آن‌ها در ابتدای دوره‌ی کاری خود با فیلم «روزشکنان» در سال ۲۰۰۹ به موفقیت دست یافتند. این دو برادر همچنین در پشت‌صحنه‌ی یکی از بحث‌برانگیزترین فیلم‌های مجموعه‌ی «اره» حضور داشته‌اند، منظور فیلم «جیگسا» است که در سال ۲۰۱۷ عرضه شد. با‌این‌حال، همه توافق دارند که بهترین فیلم آن‌ها تا امروز چیزی نیست جز «تقدیر». این فیلم اثری علمی‌تخیلی است با پیچش‌های داستانی بسیار زیاد که تبدیل به فیلمی بی‌نهایت جذاب شده.

از آنجا که فیلم «تقدیر» به موضوع سفر در زمان می‌پردازد، ساختاری جالب دارد و همه‌چیز به گونه‌ای رقم می‌خورد که اگر کسی که فیلم را دیده، بخواهد داستانش را برای کسانی تعریف کند که هنوز فیلم را ندیده‌اند، احساس می‌کند مرتکب گناه شده‌است. نباید قبل از تماشای فیلم اطلاعات زیادی درباره‌اش کسب کرد. اگر با عبارت «خیلی جالب و پیش‌بینی‌ناپذیر است» مجاب نمی‌شوید، پس بدانید که گروه بازیگری فیلم هم بسیار خوب از پس کارشان برآمده‌اند، گروهی که برجسته‌ترین اعضایش عبارت هستند از ایتن هاک و سارا اسنوک که اینجا بهترین نقش عمر خود را ایفا کرده‌است.

۹- سایروس (Cyrus)

• سال تولید: ۲۰۱۰
• کارگردانان: مارک دوپلاس، جی دوپلاس
• بازیگران: جان سی. رایلی، جونا هیل، ماریسا تومی و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۶.۳

جی و مارک دوپلاس را می‌توان در کنار گرتا گرویگ از فیلمسازانی دانست که به‌لطف جنبش مامبل‌کور به شهرت رسیدند، اما خیلی زود از آن فراتر رفتند. «سایروس» نمونه‌ای از این پیشرفت است و شاید بهترین فیلمی باشد که این برادران کارگردان روی آن کار کرده‌اند، هرچند باید اذعان کرد که گاهی اوقات مخاطب را خیلی معذب می‌کند و از لحاظ عاطفی ممکن است ناگوار و ناخوشایند باشد.

منظور این است که این فیلم مناسب همه نیست، البته این ویژگی اکثر فیلم‌هایی است که برادران دوپلاس می‌سازند. از نظر داستانی، «سایروس» درباره‌ی مردی میانسال است که با زنی به‌ظاهر کامل رابطه‌ای عاشقانه برقرار می‌کند، اما مانعی بر سر راه پیش‌روی خود دارد: پسر بزرگسال، بی‌ادب و دست‌وپاچلفتی زن که دائم آزارشان می‌دهد. اگر می‌توانید فیلمی کمدی را تحمل کنید که به شدت شرم‌آور است، «سایروس» قطعاً چیزهای زیادی برای ارائه دارد، آن هم به‌عنوان یک کمدی-درام عاشقانه‌ی جمع‌وجور.

۸- چیزی درباره‌ی مری هست (There’s Something About Mary)

• سال تولید: ۱۹۹۸
• کارگردانان: بابی فارلی، پیتر فارلی
• بازیگران: بن استیلر، کمرون دیاز، مت دیلون و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۷.۱

«چیزی درباره‌ی مری هست» کاملاً محصول زمان خودش است، اما این مسئله اشکالی ندارد، چون حالا بیش از یک‌چهارم قرن از ساخت آن می‌گذرد و این اتفاقی است که با گذر سال‌ها رخ می‌دهد. این فیلم نمونه‌ی بارز کمدی‌رمانتیک‌های دهه‌ی ۹۰ است و احتمالاً بیشتر از اکثر کمدی‌رمانتیک‌ها «فیلمی مردانه» به حساب می‌آید، با موقعیت‌های طنزی معروف به خشونت و اینکه مخاطب را می‌رنجاند، موقعیت‌های طنزی که البته اغلب اوقات موفق می‌شود خنده‌دار از آب دربیاید.

کامرون دیاز در نقش مری، شخصیت اصلی فیلم، ظاهر می‌شود و داستان اساساً درباره‌ی مردان مختلفی است که همگی شیفته‌‌اش هستند، از جمله مردی بدبخت به نام تد با بازی بن استیلر که در دبیرستان مدتی کوتاه دوست کامرون دیاز بوده‌است. این بهترین فیلمی است که برادران فارلی به‌عنوان یک زوج هنری ساخته‌اند و در سال‌های اخیر، پیتر فارلی به‌تنهایی به‌عنوان فیلمساز به موفقیت‌هایی دست یافته‌است، از جمله ساخت فیلم کتاب سبز در سال ۲۰۱۸ که برنده‌ی جایزه‌ی بهترین فیلم در مراسم اسکار شد، بدون اینکه برادرش بابی در جایگاه کارگردان همراهش حضور داشته باشد.

۷- تهدیدی برای جامعه (Menace II Society)

• سال تولید: ۱۹۹۳
• کارگردانان: آلبرت هیوز، آلن هیوز
• بازیگران: تارین ترنر، لارنز تیت، جادا پینکت اسمیت، ساموئل ال. جکسون و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۷.۵

«تهدیدی برای جامعه» یکی از بهترین فیلم‌های جنایی درام تمام دوران است. این اولین فیلمی است که برادران کارگردان، آلبرت و آلن هیوز، ساخته‌اند و همچنان بهترین کاری است که آن‌ها به‌عنوان زوج کارگردان در کارنامه‌ی خود دارند. «تهدیدی برای جامعه» از رودرروشدن با مخاطب و نمایش‌دادن خشونت نسبی ابایی ندارد و داستان مرد جوانی در لس‌آنجلس را دنبال می‌کند که با مجموعه‌ای از تصمیمات اخلاقی روبه‌رو می‌شود، اکثراً به این دلیل که در محله‌ای خشن و جرم‌خیز بزرگ شده‌است.

«تهدیدی برای جامعه» فیلمی اغراق‌شده به نظر می‌رسد، اما احساس نمی‌شود که در حال سوءاستفاده از سوژه‌ی خود باشد. یا طوری نیست که انگار همه‌چیز را از حد گذرانده است. این فیلم با چنان صداقتی به داستان خود می‌پردازد که تحسین‌برانگیز است، البته درعین‌حال تماشای بخش‌هایی از آن هم دشوار است. اما این رویکرد به ژانر جنایی جواب می‌دهد، به‌ویژه با توجه به داستانی که روایت می‌شود، حتی اگر منجر به ساخت فیلمی شود که واقعاً سرشار از ظرافت نیست، اما همین فیلم در نهایت تأثیرگذار است و پس از تماشا، آدم حس می‌کند که نمی‌تواند آن را از ذهنش بیرون کند.

۶- با من حرف بزن (Talk to Me)

• سال تولید: ۲۰۲۲
• کارگردانان: مایکل فیلیپو، دنی فیلیپو
• بازیگران: سوفی وایلد، زو تراکس،‌ میراندا اوتو و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۷.۱

ژانر وحشت در دهه‌ی ۲۰۲۰ تاکنون رونق خوبی داشته‌است، عمدتاً به‌لطف فیلم‌های تازه، هیجان‌انگیز و نو مانند «با من حرف بزن». این اولین فیلم بلند دو برادر دوقلو به نام‌های دنی و مایکل فیلیپو بود که گاهی با نام راکاراکا شناخته می‌شوند. این دو از سال ۲۰۱۳ در یوتیوب فعال بوده‌اند، اما اگر ملاک ما برای پیش‌بینی آینده‌شان فیلم با من حرف بزن باشد، احتمالاً آینده‌ی پرباری در ساخت فیلم‌های بلند پیش رو دارند.

این فیلم وحشت محصول سال ۲۰۲۲ است، هرچند در اکثر کشورها تا سال ۲۰۲۳ اکران نشد. داستان فیلم حول محور دستی مومیایی‌شده می‌چرخد که به‌نظر می‌رسد ارتباط با مردگان را ممکن می‌سازد. در فیلم می‌بینیم که این وسیله چه تأثیری می‌گذارد بر روی جوانان مختلفی که به آن دسترسی پیدا می‌کنند. این فیلم عناصر و ایده‌های آشنای ژانر وحشت را می‌گیرد و از آن‌ها استفاده‌هایی جدید و جالب می‌برد. سبک و حالت بصری موجود در «با من حرف بزن» بخش عمده‌ی بار فیلم را به دوش می‌کشد و آن را از یک فیلم وحشت خوب به اثری تقریباً عالی ارتقا می‌دهد.

۵- کاپیتان آمریکا: سرباز زمستان (Captain America: The Winter Soldier)

• سال تولید: ۲۰۱۴
• کارگردانان: آنتونی روسو، جو روسو
• بازیگران: سباستین استن، آنتونی مکی، کریس اوانز و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۷.۷

درست است که دو کارگردان محبوب، یعنی برادران روسو پس از دوره‌ی حضورشان در دنیای سینمایی مارول تاکنون به موفقیت چشمگیری دست نیافته‌اند، اما فیلم‌هایی که برای این مجموعه‌ی عظیم سینمایی ساختند، واقعاً عالی بودند. همین‌طور قبل از اینکه بیایند سراغ ژانر ابرقهرمانی، برای مجموعه‌های طنز تلویزیونی قسمت‌هایی عالی ساخته بودند. منظور مجموعه‌هایی است مثل «پرورش شکست‌خورده» و «انجمن». از آنجا که عملکردشان در آنجا نیز موفق بوده‌ است، نباید آن‌ها را نادیده گرفت.

از میان فیلم‌های دنیای سینمایی مارول ساخته‌ی این دو برادر، می‌توان استدلال کرد که کاپیتان آمریکا: سرباز زمستان بهترینشان است، اما دوگانه‌ی« انتقام‌جویان: جنگ ابدیت» و «انتقام‌جویان: پایان بازی» نیز فوق‌العاده هستند و «کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی» نیز که درواقع انتقام‌جویان ۲٫۵ است، فیلم بسیار خوبی است. روی «سرباز زمستان» تمرکز کنیم و راه دور نرویم. این فیلم به‌عنوان یک فیلم جاسوسی مدرن می‌درخشد و درعین‌حال صحنه‌های اکشن هیجان‌انگیز معمول را ارائه می‌دهد، ضمن اینکه به توسعه‌ی شخصیت‌ها و تعارضاتی می‌پردازد که بر فیلم‌های بعدی دنیای سینمایی مارول تأثیر می‌گذارند.

۴- هواپیما! (Airplane!)

• سال تولید: ۱۹۸۰
• کارگردانان: جری زاکر، جیم آبراهامز، دیوید زاکر
• بازیگران: لزلی نیلسن، جولی هاگرتی،‌ جاناتان بنکس و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۷.۷

سه‌گانه‌ی معروف به زاکر، آبراهامز و زاکر (یا به اختصار زاز) نمونه‌ی جالبی از یک تیم فیلمسازی خواهر و برادری است، چرا که دو برادر، دیوید و جری زاکر، اغلب با جیم آبراهامز در نوشتن و/یا کارگردانی کمدی‌های مختلف همکاری می‌کردند. بهترین و ماندگارترین فیلمی که این سه نفر نوشتند و کارگردانی کردند، اثری نیست جز کمدی نمادین «هواپیما!» که هنوز هم پابرجاست، به‌عنوان فیلمی که اساساً خنده‌ای بی‌وقفه بر لب مخاطب می‌نشاند.

شوخی‌ها در «هواپیما!» بیش از حد سریع و پشت‌سر‌هم می‌آیند، همین هم فیلم را تبدیل می‌کند به فیلمی که تماشای مجددش کاری ساده است. در واقع تماشاهای مکرر ممکن است ضروری باشد. «هواپیما!» همچنین به‌حق در یادها ماندگار شده، آن هم به خاطر آغاز دوران حضور در فیلم‌های کمدی در عمر بازیگری لزلی نیلسن. اگرچه او در فیلم‌های جدی‌تر نیز موفقیت‌هایی داشت، اما «هواپیما!» فیلمی بود که نشان داد استعداد واقعی او به‌عنوان بازیگر در ژانر کمدی نهفته‌ است.

۳- ماتریکس (The Matrix)

• سال تولید: ۱۹۹۹
• کارگردانان: لیلی واچوفسکی، لانا واچوفسکی
• بازیگران: کیانو ریوز، گلوریا فاستر، لارنس فیش‌برن و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۸.۷

مدت زیادی طول نکشید تا «ماتریکس» به یکی از آن فیلم‌هایی تبدیل شود که بسیاری از فیلم‌های دیگر سعی می‌کنند موفقیت و الگویش را تقلید کنند یا فیلم‌هایی دیگر به آن ارجاع می‌دهند. همین خودش گواهی است بر اینکه ماتریکس چقدر منحصربه‌فرد و متمایز بود. این فیلم توسط خواهران واچوفسکی کارگردانی شد و اگرچه آن‌ها بعداً دنباله‌های جالب و اغلب هیجان‌انگیزی برایش ساختند، اما فیلم اصلی «ماتریکس» کماکان بهترین فیلم مجموعه است. ضمناً، چهارمین قسمت مجموعه را هم تنها لانا واچوفسکی کارگردانی کرد.

تلاش‌های دیگر واچوفسکی‌ها نباید نادیده گرفته شود، فیلم‌هایی مانند «باند» و حتی «اطلس‌ابر»، آن پروژه‌ی بلندپروازانه. همه‌ی این فیلم‌ها جالب‌اند و ارزش تماشا دارند، اما «ماتریکس» محصول سال ۱۹۹۹ از هر نظر یک کلاسیک است. این فیلم ایده‌های فلسفی جذاب، دنیایی منحصربه‌فرد، صحنه‌های اکشن فوق‌العاده و شخصیت‌های به‌یادماندنی دارد. فیلمی است بسیار جذاب و لذت‌بخش که لیاقت شهرت بی‌حدواندازه‌اش را دارد.

۲- فارگو (Fargo)

• سال تولید: ۱۹۹۶
• کارگردانان: جوئل کوئن، ایتن کوئن بازی
• بازیگران: فرانسس مک‌دورمند، استیو بوسکمی، ویلیام اچ. میسی و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۸.۱

«فارگو» نبردی غیرمتعارف بین خیر و شر است. شرّی که گاهی آن‌قدر ناشیانه کارش را پیش برد، مخاطب به خنده می‌افتد. این اثر یکی از بهترین فیلم‌های جنایی کمدی سیاه تمام دوران است و می‌توان از آن به‌عنوان بهترین فیلم برادران کوئن نام برد. البته، انتخاب تنها یک فیلم اثر این دو برادر به‌عنوان برجسته‌ترین فیلمشان کاری است که به حرف آسان است و در عمل خیلی سخت می‌شود دست به انتخاب زد، چون شاهکارهای کلاسیک دیگری هم ساخته‌اند از جمله «جایی برای پیرمردها» نیست، «لبوفسکی بزرگ» و «درون لوین دیویس».

اما این «فارگو» است که تقریباً همه‌ی انتظارات از فیلمی محصول برادران کوئن را برای مخاطب برآورده می‌سازد. این کار را هم در زمانی نسبتاً کوتاه انجام می‌دهد و هم کمدی به مخاطب می‌دهد، هم لحظه‌های عاطفی، هم دقایق پراضطراب و هم فضاسازی معرکه‌ای دارد. در سال‌های اخیر، هر یک از این دو برادر به‌تنهایی فیلم ساخته‌اند، جوئل کوئن «تراژدی مکبث» را کارگردانی کرده و ایتن کوئن «عروسک‌های فراری» را ساخته‌است، اما کماکان فیلم‌هایی که با همکاری یکدیگر ساخته‌اند، بیشتر از این فیلم‌های انفرادی در نظر مخاطب‌ها برجسته‌اند و هر کدام شخصیت خاص خود را دارند. امیدواریم که همکاری‌هایشان پایان نپذیرفته باشد و در آینده باز هم مشترکاً فیلم بسازند.

۱- جواهرات تراش‌نخورده (Uncut Gems)

• سال تولید: ۲۰۱۹
• کارگردانان: جاش سفدی، بنی سفدی
• بازیگران: آدام سندلر، جولیا فاکس، لیکیث استنفیلد و…
• امتیاز کاربران سایت IMDb به فیلم: ۸.۹

آیا زود است که «جواهرات تراش‌نخورده» را بهترین فیلمی بنامیم که تابه‌حال توسط دو برادر ساخته شده‌است؟ منظور ما برادران سفدی است، یعنی جاش و بنی. برخی ممکن است بگویند بله، زیرا این فیلم تنها چند سال پیش منتشر شده و به‌اصطلاح از عمرش نگذشته‌است، چرا که باید زمان قابل توجهی بگذرد تا فیلمی مطابق تعریف رایج، یک کلاسیک بی‌چون‌وچرا در نظر گرفته شود.

اما در دفاع از این فیلم باید گفت که به‌شکلی منحصربه‌فرد، حمله‌ی بی‌امان و دائمی اضطراب را به زبان سینمایی بیان می‌کند، آن هم در قالب داستانی با محوریت مردی که زندگی‌اش را بد و بدتر می‌کند. مردی که دائماً ریسک‌هایی بزرگ‌تر را پذیرا می‌شود و دست به قمارهایی سنگین‌تر می‌زند. مردی که با این کارها دنبال هیجانی است که هرگز برایش کافی نخواهد بود و رضایتش را جلب نخواهد کرد. این فیلم یکی از بهترین محصولاتی است که شرکت آ۲۴ تا امروز ساخته و توزیع کرده‌است. بهترین بازیگری آدام سندلر را هم در همین فیلم می‌توان دید. فیلم چنان نفس‌گیر و مهیج است که بیشتر فیلم‌های مهیج را پشت‌سر می‌گذارد. برادران سفدی ظاهراً مسیر خود را از همدیگر جدا کرده‌اند، این مسئله بااینکه ناراحت‌کننده است، اما حداقل می‌توان گفت که «جواهرات تراش‌نخورده» فیلمی فوق‌العاده بود و نقطه‌ی پایانی درخشان بر فعالیت‌های مشترک این دو.

منبع: Collider